افشای مکالمات داور دربی با اتاق کمک داور ویدیویی قانونی است؟
دیدار معوقه هفته پنجم لیگ برتر بین تیم های فوتبال استقلال و پرسپولیس با قضاوت ویدیویی برگزار شد. از آنجایی که دربی ۱۰۲ اولین بازی داخلی بود که با VAR انجام شد، نظرات در مورد آن بسیار و متفاوت است. در این بین برخی از منتقدان عملکرد داور دربی با ذکر چند نمونه جهانی خواستار پخش گفتگوهای وی با اتاق فیلم کمک داور شدند.
خداداد افشاریان، رئیس کمیته داوران گفت: این مکالمات ضبط نشده است اما اگر ضبط شود اجازه انتشار داده نمی شود. باشگاه پرسپولیس نیز خواستار انتشار این گفتگوها شده و تهدید کرده در صورت عدم نتیجه از طریق فیفا اقدام خواهد کرد.
در این مورد فیفا تصمیم آزمایشی یک ساله را در دستور کار قرار داده است. بر اساس این قانون همزمان با بازبینی صحنه های مشکوک در صفحه بازبینی، صدای داور برای تماشاگران حاضر و مخاطبان دریافت کننده پخش می شود. در حال حاضر با توجه به مسائل فرهنگی و شرایط فوتبال ایران به سراغ دو کارشناس داوری فوتبال رفتیم تا شرایط را بررسی کنیم.
رویکرد فیفا شفاف سازی گفتگوها است
حیدر سلیمانی این کارشناس داوری در خصوص انتشار مکالمات داور با اتاق کمک داور ویدیویی در هنگام بررسی صحنه ها گفت: فیفا معمولاً زمانی که می خواهد قوانین را اجرا کند به صورت آزمایشی ارزیابی می کند، به عنوان مثال تکنولوژی کمک داور ویدیویی بود. برای اولین بار به عنوان آزمایش در جام باشگاه های جهان مورد استفاده قرار گرفت و پس از آن در جام جهانی ۲۰۱۸ و مسابقات مهمتر از این فناوری استفاده شد و VAR در تمامی مسابقات و لیگ های معتبر استفاده می شود.
وی افزود: اخیرا پس از بازی لیورپول – تاتنهام اعتراضاتی به تصمیم داور اعلام شد. در انگلیس برای شفاف سازی صحبت های داور با اتاق کمک داور به صورت ویدئویی منتشر شد و داور متوجه اشتباه خود شد. انتشار مکالمات اتاق داور ویدیویی غیرقانونی نیست. فدراسیون فوتبال تصمیم دارد صحبت های داور را در انگلیس منتشر کند و در کشور ما نیز کمیته داوران این کار را انجام می دهد. همانطور که در خبرها دیدم آقای افشاریان گفت ما صحبت های اتاق کمک داور را اصلا ضبط نکردیم. کاش این اتفاق نمی افتاد. رویکرد فیفا شفاف سازی گفتگوهای اتاق کمک داور ویدیویی با داور است.
ضرورت فرهنگ سازی و اقناع افکار عمومی
این کارشناس داوری با اشاره به ادامه جنجال استفاده از کمک داور ویدیویی گفت: چند روزی از دربی می گذرد اما نبرد بر سر کمک داور ویدیویی همچنان ادامه دارد. برای آینده به دو موضوع اقناع افکار عمومی از طریق شفافیت و فرهنگ سازی صحیح نیاز داریم. اگر صحبت های صحنه های حساس منتشر شود و در راستای آن فرهنگ سازی برای اقشار مرتبط (بازیکن، مربی، هوادار و…) انجام شود، این حواشی ایجاد نمی شود.
در شبکه های اجتماعی اخبار جعلی و نادرست من را منتشر کردند
سلیمانی با اشاره به تبعات بد عدم شفافیت در گفتگوهای داور و کمک داور ویدیویی، تصریح کرد: در هیچ رسانه و خبرگزاریی درباره صحبت های اتاق کمک داور ویدیویی با مود فدی فرد صحبتی نداشتم. به قول من در شبکه های اجتماعی اخبار کذب منتشر کردند. همین موضوع باعث شد تا داور دربی با من تماس بگیرد و موضوع را پیگیری کند. همان طور که در روز دربی گفتم، باز هم می گویم که امید حمیدی فر باید بعد از آن تکل اخراج می شد، اما درباره صحبت داور چیزی نگفتم. این را هم باید اضافه کنم که داوران اتاق کمک داور ویدئویی در حد داور وسط دربی نبودند. سه چهار بار داور را به کنار خط دروازه کشاندند. فنادی فر با نپذیرفتن تصمیمات آنها عملا این اختلاف سطح را با وضوح بیشتری نشان داد.
مکالمات ضبط خواهد شد
علی دهقانی دیگر کارشناس داوری فوتبال درباره افشای صحبت های اتاق فیلم کمک داور و داور وسط دربی به تسنیم گفت: عرف بین المللی این است که مکالمات اتاق کمک داور ویدیویی به صورت جامع پخش نشود. اما این صحبت ها از سوی دپارتمان داوری و حتی کمیته داوران فیفا است.” قطعا ثبت خواهد شد تا در آینده برای تجزیه و تحلیل، بررسی، آموزش، بازآموزی و حتی اصلاح قوانین استفاده شود. به عنوان مثال در بازی پرتغال و اروگوئه در جام جهانی ۲۰۲۲ قطر که با قضاوت علیرضا فغانی انجام شد، نواری از گفتگوی تیم داوری با اتاق VAR به تیم اروگوئه ارائه نشد، بلکه مورد استناد و ارزیابی قرار گرفت. در جلسات آنالیز و بررسی دپارتمان داوران فیفا.
وی ادامه داد: سال گذشته فیفا به منظور تربیت داور، افزایش سطح دانش داوری بازیکنان، کادر فنی و اقناع نظرات تماشاگران و تماشاگران قانونی را به داور ویدیویی در جام باشگاه های جهان اضافه کرد که فقط از آن استفاده می شود. در مسابقاتی مانند جام جهانی که زیر نظر فیفا برگزار می شود. می تواند اجباری باشد. این قانون می گوید که پس از بررسی صحنه روی صفحه نمایش در کنار زمین، در صورتی که داور تصمیم خود را تغییر دهد، باید در میکروفون اعلام کند که بلندگوهای ورزشگاه را حمل می کند و مستقیماً به آن متصل است، طبق کدام یک از قوانین. تصمیم گرفت اما صحبت های داور به هیچ وجه با داوران VAR پخش نمی شود. به عنوان مثال در بازی ایران و مراکش در جام جهانی زیر ۱۷ سال که داور تصمیم به تکرار پنالتی گرفت، دلیل این تصمیم را اعلام کرد. چون دروازه بان مراکشی قبل از ضربه پنالتی پا به جلو گذاشته بود.
پاسخ به دو سوال مهم
دهقانی یادآور شد: درباره دو پرسش عمده افکار عمومی باید به دو نکته مهم اشاره کنم. اول اینکه چرا مثل همه مسابقات در اتاق VAR دوربین دربی زنده نبود؟ پاسخ این است که اتاق کمک داور تصویری ورزشگاه همچنان مشخصات لیگ قهرمانان آسیا را داشت و از آنجایی که ممکن است ورزشگاه آزادی میزبان بازی بعدی سپاهان باشد، در مدت کوتاهی امکان تغییر آن وجود نداشت و از طرفی شرکت که با کنفدراسیون فوتبال آسیا قرارداد دارد بازی دربی را پوشش نداد و هر دو شرکت می توانستند به فدراسیون فوتبال شکایت کنند.
وی گفت: سوال دوم این است که آیا صحبت داوران دربی ضبط نشده است؟ ممکن است به دلیل فاصله زمانی کوتاه بین صدور مجوز و ورود دستگاه به کشور، تمامی تجهیزات دستگاه وارد ایران نشده باشد، اما اگر مکالمات نیز ضبط شده باشد، تا زمانی که بوده است. بر اساس یک مجوز فیفا، امکان انتشار آن در سطح عمومی وجود نخواهد داشت. نخواهد داشت
برخی صحبت ها برای فوتبال ایران خوب نیست
این کارشناس داوری درباره لزوم فرهنگ سازی در خصوص استفاده از کمک داور ویدیویی اظهار کرد: بعد از دربی و رفتارهایی که در این خصوص شاهد بودیم به نظرم رسید که باید فرهنگ سازی گسترده ای برای استفاده بیشتر از کمک داور ویدیویی انجام دهیم. . برخی صحبت هایی که در مورد عدم استقرار داوران عراقی در اتاق کمک داور ویدیویی می شود، اصلا به نفع فوتبال ایران نیست. فیفا مجوز برگزاری این مسابقه را با کمک داور ویدیویی صادر کرده است. این بازخوردهای نادرست شرکت های بین المللی را که قصد کمک در این زمینه را دارند، دلسرد می کند. طبق پروتکل فیفا، لازم است که کمک داوران ویدئویی، اپراتور سیستم و سازنده کمک داور ویدئویی پس از پایان بازی گزارشهایی را به صورت تعبیه شده بنویسند و آن را امضا کنند. اگر این گزارش ها تحریف شود، فیفا به این موضوع رسیدگی خواهد کرد. با چنین حاشیه هایی، شرکت های ارائه دهنده کمک داور ویدئویی از ارائه خدمات به ایران دلسرد می شوند.
اعتراض تیم ملی به تیم ملی آسیب می زند
دهقانی از مشکل تیم ملی در جام ملت های آسیا ابراز نگرانی کرد و گفت: برخی از بازیکنان استقلال و پرسپولیس مانند روزبه چشمی و محمدحسین کنعانی زادگان به تصمیمات کمک داور ویدیویی در دربی اعتراض کردند. همزمان با بررسی صحنه، اگر بازیکنان دور داور وسط جمع شوند، طبق قانون می توانند کارت زرد دریافت کنند. این موضوع می تواند به تیم ملی در جام ملت ها آسیب بزند. باید بپذیریم که پس از بررسی صحنه توسط داور، تصمیم به ادامه بازی یا خطا اعلام می شود، بنابراین اعتراض و رفتار جایی ندارد.