ضرر دو سره واردات با ارز صادراتی| وقتی صادرکننده، ارز واردکننده را پرداخت نمی کند

گروه بازار، صنف و تجارت: سعید مقیسه عضو اتاق بازرگانی ایران در گفتگو با بازار با بیان اینکه کشور در دوران تحریم با محدودیت منابع ارزی مواجه است، گفت: در این زمینه بانک مرکزی روش های مدیریت منابع ارزی را تشریح کرده است. ، یکی از این روش ها استفاده می شود. یکی از ارزهای صادراتی غیرنفتی است. این ارز در واقع ارز حاصل از صادرات محصولات غیرنفتی است که کالاهای آن توسط صادرکنندگان ما صادر می شود و آنها متعهد می شوند که این ارز را به مدار تجاری کشور بازگردانند.

وی ادامه داد: البته اعمال این روش تا حدودی چالش برانگیز شده است. برای واردات مواد اولیه، ماشین آلات یا سایر کالاها، واردکننده باید ارز صادرکننده را خریداری و به خارج از کشور ارسال کند و ریال آن را به صادرکننده بپردازد. در واقع هدف از این طرح این است که واردکننده بتواند با استفاده از این ارز کالای مورد نیاز خود را وارد کند. اما به دلیل چرخه و سازوکار ناقصی که بانک راه اندازی کرده است، این روش تا زمانی که ریسک ۱۰۰ درصدی به واردکننده تحمیل نشود، کاستی های زیادی دارد.

نایب رئیس سابق اتاق بازرگانی ایران و امارات افزود: صادرکننده ارز خود را در سامانه جامع معاملات عرضه می کند و واردکننده پیشنهاد قیمت صادرکننده را می پذیرد و با تهیه و پرداخت ریال در بانک ارز را خریداری می کند. اما داستان از اینجا شروع می شود. متأسفانه صادرکننده موظف به پرداخت ارز به واردکننده نیست و هر زمان که بخواهد می تواند ارز را تحویل دهد.

وی ادامه داد: در اینجا خلاء قانونی وجود دارد و بانک مرکزی و بانک های عملیاتی یا وزارت حراست هیچ ابزار نظارتی را اعمال نمی کنند که ناشر به تعهدات خود عمل نکند و ارز تحویل داده نشود صادرکننده پاسخگو و آن برای اجرای قانون. وجود ندارد و واردکننده باید این موضوع را در دادگاه پیگیری کند.

بهت ضرر بزنه

وی ادامه داد: در اینجا واردکننده از دو طرف دچار بحران می شود: اول اینکه ریال خود را از دست داده و دلار خود را نگرفته است و دوم اینکه قول داده با این ارز خریداری شده کالا وارد کشور کند و اگر کالایی نباشد. وارد شده، سپس باید ارز را به صورت نقدی به بانک عامل برگرداند که ضرر چندین برابری برای واردکننده خواهد داشت.

مقیسه ادامه داد: در این زمینه موارد زیادی بوده است که واردکنندگان مبالغ هنگفتی را برای خرید ارز از طریق بانک‌های عامل پرداخت کرده و صادرکنندگان در تحویل ارزش و تعهدات خود کوتاهی کرده‌اند. این در حالی است که بانک مرکزی، بانک امل و وزارت حراست نه حساب های آنها را مسدود کرده و نه امکان استفاده از سامانه جامع معاملات را مسدود کرده اند. در واقع حقوق واردکننده محدود نشد و در نهایت واردکننده بلاتکلیف ماند. یعنی ممکن است صادرکننده مجدد این مشکل را برای سایر واردکنندگان ایجاد کند.

این فعال بخش خصوصی با بیان اینکه بانک مرکزی باید نظارت دقیق تری بر روند استفاده از ارز حاصل از صادرات غیرنفتی داشته باشد، ادامه داد: باید مکانیزمی در نظر گرفته شود تا ریسک واردکننده به حداقل برسد. به عنوان مثال، بانک‌های عملیاتی می‌توانند تا زمان تحویل ارز و تایید همزمان صادرکننده و واردکننده مبادله ارز، ریال را مسدود کنند. پس از آن باید ریال به صادرکننده پرداخت شود تا ریسک واردکننده و صادرکننده به حداقل برسد.