توسعه بانکداری باز منجر به رشد اقتصادی می شود
به گزارش افق میهن، آمنه نادعلی زاده مدیر اداره توسعه و تنظیم نظام های پرداخت بانک مرکزی در همایش «بانکداری باز; “همزیستی و تکامل همزمان در اکوسیستم بانکی” که در دومین روز از یازدهمین کنفرانس سالانه بانکداری و سیستم های پرداخت نوین برگزار شد، توضیح داد که رویکرد بانکداری باز مورد تایید بانک های مرکزی است زیرا باعث ایجاد توسعه مالی می شود که منجر به رشد اقتصادی و مالی می شود. بر این اساس، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران نیز از توسعه بانکداری باز استقبال کرده و آن را در دستور کار قرار داده است.
وی افزود: به طور کلی رویکرد رگولاتوری به مقررات بانکداری باز می تواند فعال یا انفعالی باشد که در برخی موارد حضور فعال رگولاتوری می تواند بازی را مختل کند. بانک های مرکزی معمولاً یکی از این رویکردها را انتخاب می کنند که هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند.
ناد علیزاده ادامه داد: در سال ۱۳۹۶ و ۱۳۹۷ کارگروهی در بانک مرکزی تشکیل شد زیرا تقاضا برای بانکداری باز در حوزه فناوری وجود داشت و الگوی بانکداری باز را عمدتا بر اساس نیاز بخش خصوصی و الزامات نظارتی طراحی کردند. کمتر مورد توجه قرار گرفتند. البته خودتنظیمی هایی نیز در این مدل وجود داشت و خطوط قرمز بانک مرکزی تا حد زیادی برای فناوران تشریح شد.
وی گفت: در سال ۱۳۹۶ مجوز احراز هویت آفلاین را نداشتیم و نیاز به ایجاد این مجوز بود و ایجاد مجوز برای احراز هویت آفلاین در واقع اولین گام در جهت بهبود حوزه فناوری مالی و «تصمیمات استانداردسازی» بود در حوزه فنی خدمات بانکی و امکان برون سپاری این خدمات به شرکت های فناور با الزامات تثبیت شده، اقدام دیگری بود که در توسعه بانکداری باز و فناوری های مالی موثر بوده است.
ناد علیزاده تصریح کرد: در اقدامی دیگر محدودیت هایی برای ارائه خدمات آفلاین از سوی شورای عالی مبارزه با پولشویی ایجاد شد و پس از آن رگولاتوری وارد عمل شد و خطوط قرمز آن از جمله دسترسی به حساب های مشترک اشخاص حقوقی را ممنوع اعلام کرد. . وجود سندباکس یکی از کاستی های این حوزه بود که این آگاهی ایجاد شد و شرکت ملی انفورماتیک توانست فضای سندباکس را برای توسعه فناوری های بانکداری باز و مالی ایجاد کند. درخواستی از بانک مرکزی با همکاری وزارت حراست و مرکز ریشه مبنی بر اینکه بانک مرکزی می تواند مرکز ریشه ای برای بانک ها ایجاد کند و این اقدام نیز انجام شد.
وی افزود: باید سرعت خود را در توسعه بانکداری باز افزایش دهیم زیرا فرصت ها در حال از دست رفتن است. رگولاتور علاقه خاصی به حضور مستقیم در بانکداری خرده فروشی ندارد، بلکه می خواهد مدل کسب و کار را به گونه ای تعیین کند که خود تنظیمی رخ دهد و مقررات در ساختار این مشاغل تعریف شود.
ارتقای فناوری ها در بخش مالی در قانون جدید بانک مرکزی برجسته شده است
ناد علیزاده تصریح کرد: قانون بانک مرکزی ارتباط مستقیمی با حوزه فناوری های مالی ندارد، اما در قانون جدید بانک مرکزی بر ارتقای فناوری ها تاکید شده است . به عنوان مثال تعداد افراد تحت نظارت بانک مرکزی و افراد مرتبط با افراد تحت نظارت بانک مرکزی افزایش یافته است و از طرف دیگر طبق این قانون افراد تحت نظارت با خود بانک مرکزی شناسایی می شوند. این به بانک مرکزی کمک می کند تا فناوری مالی را تنظیم کند و بخش بانکداری را به طور موثرتری باز کند.
وی بیان کرد: حتی خود فعالان حوزه فناوری مالی نیز معتقدند اخذ مجوز از بانک مرکزی می تواند بسیاری از ریسک های تجاری آنها را کاهش دهد. پیش از این افراد تحت نظارت بانک مرکزی تنها بانک ها، موسسات مالی و بورس بودند، اما با ارتقای افراد تحت نظارت و شناسایی بخش های جدید توسط بانک مرکزی به عنوان افراد نظارت شده و ارائه مجوزها، شاهد توسعه هستیم. فناوری های مالی و حوزه بانکداری باز شاهد است.
وی افزود: در بخش «وظایف» بانک مرکزی، قانون جدید گسترش نظارت و تنظیم فناوریهای مالی است. ایجاد مؤسسات آموزشی و پژوهشی نیز جزو وظایف بانک مرکزی است و همانطور که می دانیم آموزش و پژوهش یکی از ارکان اصلی رشد و توسعه فناوری های بانکداری باز و مالی است. قیمت گذاری نیز یکی از زمینه هاست. با توجه به اینکه یکی از اصلی ترین فلسفه ها ایجاد فناوری های مالی سودآور است، باید فرصت مذاکره فراهم شود و در تعیین قیمت ها سودآوری این شرکت ها در نظر گرفته شود.
مدیر اداره توسعه و تنظیم نظام های پرداخت بانک مرکزی ادامه داد: هیأت نظارت و تنظیم مقررات بانکی در بانک مرکزی تشکیل شده است که به تنظیم بهتر این حوزه کمک می کند. البته باید به یاد داشته باشیم که مقررات بانکداری باز فرابخشی است و نیازمند همکاری سایر بخشها است. بر اساس قانون جدید، معاون رگولاتوری بانک مرکزی نیز در شورای حقوقی بانک مرکزی حضور خواهد داشت که به همسویی فعالیت های بانکداری باز و فناوری های مالی با موازین شرعی کمک می کند.