۳ دستاورد توسعه رمزپول در اقتصاد ملی

به گزارش افق میهنچه بانک مرکزی، «محمد شیرجیان» با بیان اینکه توسعه پول دیجیتال به بهبود اثربخشی و کیفیت سیاست‌های پولی بانک مرکزی کمک می‌کند، یادآور شد: یکی از راه‌های اصلی بانک مرکزی برای کنترل تورم است فعالیت های مختلف بازار از طریق ابزار سرعت گردش نقدینگی؛ به عنوان مثال، بانک مرکزی با توسعه ابزاری مانند پول دیجیتال بانک مرکزی، به دلیل نخبگان و مدیریت متمرکزی که با این ابزار در اختیار دارد، می تواند سیاست های پولی خود را به طور موثرتری اجرا کند.

وی با بیان اینکه کشورمان در زمینه های فنی توسعه ارزهای دیجیتال و به ویژه توسعه ارزهای دیجیتال بانک مرکزی دستاوردهای خوبی داشته است، تصریح کرد: ارزهای دیجیتال بانک مرکزی به نوعی ارزهای رمزنگاری شده محسوب می شوند و توسط این نهادها نیست. و ایران نیز از معدود کشورهایی است که در این زمینه پیشتاز است. لذا طراحی، توسعه و برنامه ریزی در این خصوص در بانک مرکزی انجام شد و اکنون ابزار مذکور مرحله آزمایش اولیه را پشت سر گذاشته و در سطح شبکه بانکی کشور وارد مرحله عملیات آزمایشی شده است.

چالش‌ها در توسعه ارزهای دیجیتال

وی توضیح داد: چالش اصلی بانک مرکزی در توسعه ارزهای رمزنگاری شده از جمله پول دیجیتال بانک مرکزی، تأثیر و سیاست‌گذاری این نوع پول بر سیستم‌های پولی، اعتباری، بانکی و پرداخت کشور است.

این مقام بانک مرکزی با اشاره به سه وظیفه اصلی بانک های مرکزی در حوزه ثبات پولی، ثبات مالی و مدیریت نظام پرداخت، گفت: در حوزه ثبات پولی، هدف اصلی به حداقل رساندن شکاف بین تورم واقعی و هدف است. تورم برای دستیابی به این هدف، بانک های مرکزی از طیفی از ابزارهای متعارف و غیر متعارف سیاست پولی استفاده می کنند.

شیرجیان ادامه داد: حال باید در نظر داشت که چه شرایط و مسائلی مربوط به استفاده از این ابزارها است، مانند: ب- نسبت ذخیره قانونی، نرخ بهره یا عملیات بازار باز، با توسعه پول دیجیتال در اجرا و تحقق اهداف سیاست پولی.

توسعه ارز دیجیتال بستری برای بهبود کیفیت سیاست های پولی است

معاون سیاست پولی بانک مرکزی با بیان اینکه توسعه این ابزارها از سوی دیگر منجر به ارتقای اثربخشی و کیفیت سیاست های پولی بانک مرکزی می شود، یادآور شد: یکی از کانال های اصلی بانک مرکزی است. برای کنترل تورم با افزایش سرعت کنترل جریان نقدی استفاده می شود. بانک مرکزی با توسعه ابزاری مانند پول دیجیتال، با توجه به مدیریت نخبگان و متمرکز این ابزار توسط بانک مرکزی، می‌تواند با تنظیم سرعت گردش نقدینگی در بخش‌های مختلف اقتصاد، سیاست‌های پولی خود را به نحو احسن اجرا کند.

پول ابزاری برای هدایت اعتبار به بخش‌های تولیدی است

وی خاطرنشان کرد: بانک مرکزی نیز با استفاده از این ابزار می تواند اعتبار شبکه بانکی کشور را به نحو مؤثرتری به سمت بخش های تولیدی هدایت کند و ابزارهایی ایجاد کند که بتواند منابع نقدی کشور را به بخش های تولیدی منتقل کند.

شیرجیان افزود: در حوزه ثبات مالی، توسعه این ابزار تاثیر بسزایی در این مقوله دارد و اساساً در صورت گسترش آن، معیارهای نظارتی زیادی مانند نسبت کفایت سرمایه، نسبت پوشش نقدینگی یا نسبت مخارج منابعی که عملکرد بانکی امروز از آنها استفاده می کند رصد و اقدامات نظارتی اعمال می شود و یا عملیات بانکی به شکل فعلی که به شکل استخراج منابع و ارائه تسهیلات است، دستخوش تغییرات جدی می شود.

این مقام مسئول بانک مرکزی تاکید کرد: در حوزه سیستم های پرداخت، توسعه پول دیجیتال می تواند ملاحظات و ظرفیت های جدیدی را در بین فعالان اقتصادی برای نظام پرداخت ایجاد کند، از یک سو سرعت پرداخت و تسویه تراکنش های مالی را بهبود می بخشد. از طرفی به دلیل آفلاین بودن و کیفی بودن کاراکتر پرداخت‌های پولی دیجیتال، فشار را کاهش می‌دهد و متعاقباً هزینه‌های توسعه و نگهداری شبکه آنلاین سیستم‌های پرداخت کشور را کاهش می‌دهد.

وی در خصوص نقش بانک مرکزی به تمرکز این بانک در حوزه سیستم های پرداخت اشاره کرد و گفت: در سیاست گذاری و سند نظارتی بانک مرکزی در حوزه ارزهای دیجیتال، دارایی های رمزنگاری شده به سه دسته توکن های مبادله ای، توکن های یوتیلیتی تقسیم می شوند. و اوراق بهادار کردن توکن ها تقسیم می شود و تمرکز بانک مرکزی به عنوان سیاست گذار و ناظر در حوزه پولی و اعتباری با توجه به سه وظیفه اعلام شده توسط این موسسه بر روی مقوله معاملات توکن با رمز عبور پول نیز در این دسته تعریف شده است. . دلیل این امر از یک سو در کارکرد این ابزار در پرداخت و تسویه معاملات تجاری و در نتیجه تأثیر آن بر سیستم های پولی، بانکی و پرداخت کشور و از سوی دیگر در جهت گیری صحیح قانونگذار در ماده ۵۹ قانون بانک مرکزی تعریف نقش مسئولیت انحصاری بانک مرکزی در زمینه تشکیلات، صدور مجوز و نظارت بر موسسات و فعالان این حوزه و همچنین طراحی و ابلاغ دستورالعمل ها در این رابطه

ارز دیجیتال ابزاری برای تقویت حاکمیت پول ملی است

وی تصریح کرد: تصمیم با ریال مستلزم تسلط ریال است و تسلط بر ریال نیز تابع حاکمیت ریال است. وی بیان کرد: یکی از مهم ترین ابزارهایی که بانک های مرکزی در اختیار سیاست گذاران و فعالان اقتصادی کشور قرار داده اند، نهاد پولی است. زمانی که پول در سراسر اقتصاد گردش و گردش کامل داشته باشد. این می تواند به اثربخشی و اعمال موثر سیاست اقتصادی کمک کند.

وی با بیان اینکه هر نوع تعامل تجاری در سطوح کلان و خرد در یک چرخه رخ می دهد که یک حلقه آن معاملات تجاری و حلقه دیگر معاملات مالی است، گفت: قدرت اعمال حاکمیت اقتصادی دولت ها و نظام های سیاست گذاری اقتصادی عمدتاً است. بر اساس: مزیت در تسلط آنها بر دایره مالی است. به این ترتیب می توانند از نظر مقیاس و ماهیت تعاملات اقتصادی اشراف مناسبی داشته باشند و در این راستا مطابق با اهداف و سیاست های کلان اقتصادی اعمال حاکمیت کنند. اما لازمه تحقق مطلوب این امر، حاکمیت بر پول ملی است که در کشور ما از طریق حاکمیت بر ریال محقق می شود. برای تحقق حاکمیت بر ریال، بانک مرکزی به عنوان مرجع سیاست پولی باید بر تمامی معاملات ریالی کشور در هر سه بعد مبدا، مقصد و موضوع واقعی هر معامله نظارت کامل داشته باشد.

وی تاکید کرد: برای تحقق حاکمیت بر ریال باید حاکمیت ریال نیز محقق شود. لازمه حاکمیت ریالی نیز این است که ریال به عنوان وسیله پرداخت رایج در سبد معاملات مردم تعریف شود، به این معنی که ریال سه وظیفه اصلی پول یعنی ذخیره ارزش، وسیله مبادله و واحد را به طور کامل انجام می دهد. این سه ویژگی باید حداکثر برای هر واحد پولی ملی از جمله ریال محقق شود. این امر مستلزم حفظ ارزش ریال و کنترل تورم است تا مردم تمایل به حفظ و استفاده از این واحد تسویه در فعالیت های تجاری و مالی خود داشته باشند.

قائم مقام بانک مرکزی ادامه داد: پول دیجیتال بانک مرکزی ابزاری است که بانک مرکزی از طریق آن با اعمال سیاست های پولی به موقع و موثر، کنترل موثری برای حفظ ارزش خود و جلوگیری از ایجاد تورم قابل توجه دارد و از این طریق زمینه ایجاد زمینه را فراهم می کند. به دلیل استقبال بالای مردم، مردم و فعالان اقتصادی در استفاده از این ابزار و در نتیجه تحقق حداکثری حاکمیت ریال در اقتصاد کشور و همچنین کنترل کامل بانک مرکزی. بیش از جزئیات آن معاملات از این نوع پول، برای یافتن و تحقق حاکمیت بر ریال به معنای واقعی کلمه، اگر متعاقباً دو چیز محقق شود: پذیرش عمومی این پول و اختیار کامل حاکمیتی بر جریان این پول دیجیتال، بانک مرکزی. تصمیم گیران اقتصادی کشور خواهند شد که با ریال حاکمیت بسیار بهتری نسبت به ریال موجود ارائه کنند.

مقررات بانک مرکزی برای تنظیم پول دیجیتال

وی با بیان اینکه مقررات بانک مرکزی در حوزه فعالان پول دیجیتال با مقررات موسسات اعتباری متفاوت است، تصریح کرد: این امر نیازمند سیاست ها و ابزارهای نظارتی خاص خود است. همچنین در سند سیاستی و نظارتی بانک مرکزی در حوزه ارزهای رمزنگاری شده، کارگزاران و بانک‌های متولی ارزهای دیجیتال به عنوان دو بازیگر اصلی در این حوزه شناخته شده و مقرر شده است مقررات خاصی برای نظارت و تنظیم این موسسات و الزامات عملیاتی آن‌ها وضع و ابلاغ شود. .

شیرجیان با بیان اینکه مهم ترین کارکرد و ماموریت بانک مرکزی ثبات پولی و کنترل پولی کشور است، تصریح کرد: اگر کنترل پولی کشور در خطر باشد، بانک های مرکزی یک سری قوانین و اقدامات نظارتی را برای رفع این معضل اجرا خواهند کرد. دستیابی به حاکمیت پول ملی و بیشترین تعداد معاملات ممکن با استفاده از آن در سراسر نظام اقتصادی را در دستور کار خود قرار می دهد. بانک مرکزی کشورمان نیز به این موضوع توجه جدی و به موقع دارد و البته از هرگونه اقدامی که منجر به عدم شفافیت و استفاده کمتر از پول ملی در معاملات تجاری و اقتصادی کشور شود، جلوگیری می کند.

وی خاطرنشان کرد: بانک مرکزی در قبال پول داخلی خود که بدهی بانک مرکزی به فعالان اقتصادی محسوب می شود متعهد و مسئول است و برای تامین نقدینگی ریال تلاش می کند. در حوزه ریال با مفهومی به نام ایجاد نقدینگی مولد مواجه هستیم. بنابراین بانک مرکزی به منظور کاهش ریسک سرایت در شبکه بانکی در قالب وام دهنده آخرین راه ورود کرده و با انجام تعهد ریالی از خطر سرایت در شبکه بانکی جلوگیری می کند.

این مقام مسئول در بانک مرکزی در پایان گفت: ایجاد نقدینگی در ارزهای رمزنگاری شده موضوعیتی ندارد، اما معامله ای است که بین دو طرف صورت می گیرد و در نهایت بانک مرکزی تنها بر تراکنش های مالی و ریالی آنها نظارت دارد و تعهد انجام داده است معامله این نوع پول بین دو کارگزار مستلزم هزینه های اضافه برداشتی نیست که برخی موسسات وام دهنده در حال حاضر متحمل می شوند.