عیدی شامل کدام گروه از کارگران می‌شود و کارگران اخراجی هم عیدی می‌گیرند؟
طبق قانون کار، کارگرانی که به هر دلیل شغل خود را از دست داده اند، کارگران موقت، ساعتی، نیمه وقت و فصلی مشمول دریافت عیدی هستند و کارفرما موظف به پرداخت عیدی است.
افق میهن به نقل از تسنیم، عیدی یکی از مزایای مالی است که کارگران در پایان سال دریافت می کنند. این پرداخت برای افزایش انگیزه و تامین بخشی از نیازهای مالی کارگران در آستانه سال جدید در نظر گرفته شده است.
طبق ماده ۷۵ قانون کار، کلیه کارگران مشمول قانون کار (اعم از دائم یا موقت) حق دریافت عیدی دارند. میزان عیدی معمولاً حداقل دو برابر و حداکثر سه برابر حقوق پایه ماهانه کارگر است مشروط بر اینکه از سه برابر حداقل حقوق مصوب شورای عالی کار تجاوز نکند.
کارگران واجد شرایط و غیر واجد شرایط عیدی شامل کلیه کارگران مشمول قانون کار می شود. کلیه کارگران بخش های دولتی، خصوصی و دولتی مشمول قانون کار حق دریافت عیدی دارند. این شامل کارگران قرارداد دائم، کارگران قرارداد موقت و حتی کارگران پاره وقت می شود.
همچنین کارگران غیر مشمول، برخی از گروه ها مانند کارکنان دولت که مشمول قانون خدمات کشوری هستند، برای دریافت عیدی مقررات خاصی را رعایت می کنند. عیدی این گروه معمولاً بر اساس مصوبه دولت به صورت ثابت تعیین می شود.
* عید شامل چه گروهی از کارگران می شود؟
سید سعید فتاحی مشاور کانون عالی انجمن های صنفی کارگران کشور در گفت وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم ، با اشاره به اینکه کارگران اخراجی هم مرخصی می گیرند، اظهار داشت: طبق قانون کار، کارگرانی که زیان دیده اند. شغل آنها به هر دلیلی، کارگران آزمایشی، ساعتی، پاره وقت و فصلی مشمول دریافت عیدی هستند و کارفرما موظف به پرداخت این جزء می باشد.
فتاحی گفت: برخی از کارگران به صورت آزمایشی به کار گرفته می شوند و طبق ماده ۱۱ قانون کار و تبصره آن، مدت دوره آزمایشی باید در قرارداد کار قید شود. در صورت قطع رابطه کار توسط کارفرما، وی ملزم به پرداخت کلیه حقوق دوره آزمایشی خواهد بود و در صورت قطع رابطه کار توسط کارگر، کارگر حق دریافت کلیه مزد و مزایا را در مدت زمان مقرر خواهد داشت. کار
وی بیان کرد: همچنین بر اساس ماده ۳۹ قانون کار، دستمزد و مزایای کارگرانی که به صورت نیمه وقت یا کمتر از ساعات قانونی کار می کنند، به نسبت ساعات کار محاسبه و پرداخت می شود. در مورد کارگران ساعتی که حقوق ثابت ماهیانه ندارند و حقوق آنها در ماه متغیر است، میانگین حقوق سه ماه آخر خدمت آنها مبنای محاسبه عیدی و پاداش قرار می گیرد. مبلغ عیدی و پاداش به کارگران کارگاه های فصلی مشمول قانون کار و همچنین کارگران سایر کارگاه های تحت پوشش که کمتر از یک سال در کارگاه مشغول به کار بوده اند بر اساس ۶۰ روز و به نسبت محاسبه می شود. روزهای کاری آنها در یک سال بنابراین، طبق قانون کار، این گروه از افراد نیز مشمول دریافت کلیه حقوق و مزایای قانونی اعم از عیدی و پاداش پایان سال هستند.
فتاحی درباره زمان پرداخت عیدی کارگران گفت: کارفرمایان می توانند با پرداخت عیدی در ماه های منتهی به پایان سال انگیزه کارگران را برای بهره وری در واحدهای تولیدی و صنعتی افزایش دهند تا کارگران اجناس بازار بنجل را خریداری نکنند. در آخرین روزهای اسفند و کارفرما نیز مکمل یکدیگر هستند. یعنی با کارفرما، کارگر در آن واحد تولیدی نیاز به کار دارد و کارفرما به کارگر، پس بهتر است که همدیگر را دوست داشته باشند. ضمنا با پرداخت عیدی در دو ماه آخر سال بهمن و اسفند در پایان سال بار مالی کارفرمایان محترم بیشتر می شود و بهترین کار برای احترام متقابل پرداخت زودهنگام این مبلغ عیدی است.
وی افزود: زیرا در پایان سال پس انداز پایان کار و مرخصی و … به عید اضافه می شود که بار مالی به همراه دارد. شایان ذکر است که اکثر کارفرمایان برای بهره وری بیشتر و ایجاد انگیزه علاوه بر پرداخت بدهی طبق قانون کار، مواردی را نیز با اراده خود در راستای تکریم کارگران زحمتکش خود انجام می دهند که هم پاداش دنیوی و اخروی است و هم برای کارگران ارزش قائل است. زیر مجموعه آنها در کارخانه ها هستند.
فتاحی ادامه داد: به عنوان مثال واحدهای بزرگ تولیدی صنعتی با خرید آجیل و شیرینی و بسته های معیشتی در ایام پایانی سال کام کارگران را شیرین می کنند که نشان از ارج نهادن به کرامت کارگر دارد که باید از آن تشکر و قدردانی کرد. اما در کل اگر کارفرمایان عیدی بدهند دی ماه یا نهایتا بهمن در هر ماه از سال خدمت بزرگی به کارگران خود کرده اند تا بتوانند طبق نیاز خود وسایلی را برای عید نوروز تهیه کنند و شرمنده زن و فرزند خود نباشند.
وی با بیان اینکه گاهی برخی از کارفرمایان به دلایل مختلف پرداخت عیدی را به سال آینده موکول می کنند افزود: تعداد کمی از کارفرمایان گاهی عیدی را به سال جدید موکول می کنند در حالی که می توانند این کار را قبل از عید و در ماه ها انجام دهند. دی و بهمن انجام دهید تا کارگران از عملکرد کارفرمای خود رضایت بیشتری داشته باشند. امیدوارم روزی برسد که مشکل زایمان پیش نیاید تا هر دو مکمل روزهای خوبی را با هم بگذرانند.
کلیه مستخدمین مشمول قانون کار که طبق تعریف این قانون به «کارگر» معروفند مشمول عیدی و پاداش پایان سال می باشند. اما در این بین کارگرانی هستند که خواسته یا ناخواسته و به دلایل مختلف از جمله بحران اقتصادی کارفرما، بی نیازی و … شغل خود را از دست داده اند و همچنین برخی از کارگران بازنشسته که با توجه به تاکید قانون کار ، همچنین به آنها هدایای عید پایان سال تعلق می گیرد.
اگر کارفرما از پرداخت عیدی امتناع کند یا آن را به تاخیر بیاندازد، کارگر می تواند از طریق مراجع قانونی (مانند اداره کار) شکایت کند. کارگران شاغل در شرکت هایی که وضعیت مالی نامناسبی دارند ممکن است در دریافت عیدی با تاخیر مواجه شوند اما این به معنای ضایع شدن حق قانونی آنها نیست.
عیدی به عنوان یک حق قانونی به کلیه کارگران مشمول قانون کار تعلق می گیرد. با این حال، در عمل ممکن است برخی مشکلات یا استثنائات وجود داشته باشد که نیاز به پیگیری قانونی داشته باشد. آگاهی کارگران از حقوق خود و استفاده از ابزار قانونی می تواند از تضییع حقوق آنان جلوگیری کند.
