خطر کمبود کود کشاورزی/ چگونه از این خطر دور بمانیم؟

این جمله فریادی از عمق مشکلات پیش روی بسیاری از کشاورزان در سراسر کشور است. مسائلی که نه تنها تولیدات کشاورزی را مختل می کند بلکه امنیت غذایی و معیشت جامعه را نیز تهدید می کند. چیزی که در نگاه اول ساده به نظر می رسد، یعنی خرید کود مناسب، به یکی از چالش های اصلی زمین های کشاورزی تبدیل شده است. برای افزایش بهره وری، کشاورزان باید از کودهای شیمیایی به روش صحیح، در زمان مناسب و ترکیب مناسب استفاده کنند، اما این امر اغلب به دلایل مختلف با شکست مواجه می شود. عدم تامین کودهای ضروری بویژه کودهای پتاسیم و فسفاته در کوتاه مدت و بلند مدت عواقب جدی در پی خواهد داشت. از یک سو کیفیت و کمیت محصولات کاهش می یابد اما از سوی دیگر کشاورزان به دلیل برداشت کمتر دچار مشکلات اقتصادی می شوند.

بحران تامین کود و بدتر شدن کیفیت محصول

وضعیت بحرانی دقیقاً زمانی پیش می‌آید که کشاورز تمام هزینه‌ها و تلاش‌های خود را صرف کاشت و آبیاری به امید برداشت خوب می‌کند، اما درست در آن زمان مجبور می‌شود کودهای پتاس یا فسفاته اضافه کند، بازار خالی می‌شود یا قیمت‌ها سر به فلک می‌کشد که فرصتی را ایجاد می‌کند. . رنگ طلایی محصول از بین رفته است. به همین دلیل اغلب مشاهده می کنیم که کیفیت محصولات کشاورزی به میزان قابل توجهی کاهش می یابد. سودی که می توانست با برنامه ریزی دقیق لقاح حاصل شود، به ضرری تلخ تبدیل می شود. نمونه های زیادی از کشاورزانی که محصولات خود را به دلیل کمبود مواد مغذی از دست داده اند این ادعا را تأیید می کند. به این ترتیب فاجعه ای در قالب کاهش تولید، افت کیفیت و در نهایت از دست دادن بخشی از بازار بر سر کشاورزان وارد می شود.

پیامدهای دراز مدت کمبود کود و فرسایش خاک

ما نباید فراموش کنیم که این بحران تنها به معنای زیان اقتصادی فوری نیست. اما پیامدهای بلندمدتی نیز دارد. یکی از مهمترین آنها فرسایش خاک است. خاکی که پتاس یا فسفات کافی دریافت نمی کند به مرور زمان استحکام خود را از دست می دهد و حاصلخیزی آن را کاهش می دهد. این آسیب نه تنها در یک فصل رشد، بلکه در سال های بعدی نیز رخ می دهد. علاوه بر این، کاهش کیفیت محصول ممکن است موقعیت کشاورزان را در بازارهای داخلی و خارجی تضعیف کند. هنگامی که کیفیت کاهش می یابد، مصرف کنندگان و خریداران بزرگ به راحتی به ارائه دهندگان دیگر می روند. این چرخه منفی مانند یک زنجیره ادامه می یابد و زمین و محصولاتی را که زمانی منبع درآمد قابل اعتمادی بودند در وضعیتی شکننده باقی می گذارد.

عدم آگاهی در مورد استفاده صحیح از کود

یکی دیگر از مشکلات عمده در کشاورزی امروزی، کمبود اطلاعات و دانش در مورد «نحوه و زمان مصرف» کودها است. بزرگترین چالش این است که بهره وری به شدت کاهش می یابد حتی زمانی که کود در انبار موجود باشد اما کشاورز نمی داند در کدام مرحله از رشد گیاه به کود بیشتری نیاز دارد. دانستن نوع کود، مقدار مصرف و زمان مناسب می تواند تفاوت بین یک برداشت پربار و یک محصول ضعیف را ایجاد کند. این بخش از داستان نشان می‌دهد که فقط تامین کود مهم نیست، بلکه تهیه کود مناسب در زمان مناسب کلید اصلی آن است.

این زنگ خطرها زمانی بلندتر می شود که متوجه می شویم کاهش تولید در بسیاری از نقاط کشور فقط به دلیل خشکسالی یا کمبود منابع آبی نیست. گاهی اوقات عرضه ناهماهنگ کود یا ناآگاهی کشاورزان از نیازهای واقعی مزرعه بیشتر از کمبود آب به آنها آسیب می رساند. در برخی موارد، کشاورزان احساس می کردند که کود حاوی مواد مغذی عمومی برای تمام مراحل رشد کافی است. آنها به کود دهی نادرست روی آوردند و سپس به دلیل مقاومت کم گیاه به پوسیدگی ریشه یا بیماری های قارچی پی بردند. این چرخه زمانی شکسته می شود که یک برنامه صحیح برای ارائه کود مناسب به کشاورزان در زمان مناسب تدوین و اجرا شود.

آینده ای روشن برای کشاورزان

حالا بیایید تصور کنیم که همه کشاورزان در ابتدای فصل رشد یا در مراحل حساس رشد محصول، دسترسی آسان و بدون دردسر به کودهای شیمیایی مورد نیاز خود داشته باشند. در عین حال، اطلاعات مورد نیاز آنها نیز در دسترس است. این بدان معنی است که آنها می دانند چه زمانی باید کود حاوی نیتروژن اضافه کنند، چه زمانی زمان کودهای پتاس است و چگونه با استفاده از کودهای ریزمغذی مقاومت گیاه را در برابر آفات و بیماری ها افزایش دهند. چنین ساختاری منجر به این واقعیت می شود که کیفیت محصول به طور قابل توجهی افزایش می یابد و درآمد حاصل از فروش و صادرات افزایش می یابد.

بهبود درآمد و رفاه اقتصادی کشاورزان

این دیدگاه مطلوب نشان می دهد که با تامین متعادل و کامل منابع غذایی خاک، نه تنها تولید محصولات افزایش می یابد، بلکه کیفیت آنها می تواند با بهترین نمونه های دنیا رقابت کند. در این شرایط، کشاورز می تواند با خیال راحت بر توسعه مزرعه، بهبود روش های آبیاری و شاید حتی روی آوردن به روش های جدید و ارگانیک تمرکز کند. نتیجه چنین فرآیندی ایجاد ثبات اقتصادی برای خانواده های کشاورز است. با توجه به بهره وری بیشتر و سودآوری بیشتر، انگیزه برای ماندن یا ورود به کشاورزی برای نسل جوان ایجاد می شود و این به معنای حفظ سرمایه انسانی در روستاها است. به عبارت دیگر، شکستن گره بین تامین کود و اطلاعات لازم، زنجیره ای از پیشرفت را آغاز خواهد کرد که در نهایت منجر به امنیت غذایی و رونق اقتصادی در مناطق کشاورزی خواهد شد.

نگاهی به مدل های موفق جهانی

ناگفته نماند که این حالت آرمانی با حرف و شعار محقق نمی شود و نیازمند مدیریت خوب، تخصص دقیق و حمایت کافی است. اما آنچه مهم است این است که امروز می دانیم که حل این مشکل یک رویا نیست، بلکه یک سناریوی واقعی و دست یافتنی است. بسیاری از کشورها با راهکارهای خلاقانه و استفاده از سیستم های توزیع مدرن توانسته اند کودهای ضروری را به موقع در اختیار کشاورزان قرار دهند و آنها را در انتخاب نوع کود و زمان استفاده از آن یاری کنند. به همین دلیل می بینیم که با وجود منابع طبیعی محدود، محصولات کشاورزی برخی کشورها همچنان جایگاه ویژه ای در بازار جهانی به خود اختصاص داده است. در ایران نیز بسیاری از کارشناسان و گروه‌های فعال در بخش کشاورزی سعی در اجرای رویکردهای مشابه دارند.

راه حل چیست؟

در نهایت برای اینکه کشاورزان ضمن بهره مندی از مشاوره تخصصی متخصصان در زمینه کود، راهی مطمئن و مطمئن برای تهیه کودهای مورد نیاز خود داشته باشند، می توانند از مجموعه ای استفاده کنند که تمامی دایره های لازم را پوشش دهد. یکی از این مجموعه ها پسته رفسنجان است. نه تنها کجا خرید کود تهیه کودهای حیاتی مانند نیتروژن، پتاس و فسفات را برای کشاورز راحت می کند، اما در مورد نوع، زمان و مقدار مصرف کود نیز مشاوره تخصصی به او می دهد. علاوه بر این، کاربران به یک مجله آنلاین کشاورزی دسترسی دارند که هر روز با اطلاعات جدید و مقالات تخصصی به روز می شود. این مجله همچنین به موضوعات مهمی مانند انتخاب بذر مناسب، زمان آبیاری و روش های پیشگیری از آفات و بیماری ها می پردازد تا کشاورزان هیچ نکته ای را از قلم نیندازند.

گاهی اوقات تصمیم گیری به موقع و استفاده از اطلاعات کافی باعث تفاوت بین شکست و موفقیت در کشاورزی می شود. پس همین امروز اولین قدم را بردارید و با تهیه کود و کسب دانش روز، زمین کشاورزی خود را برای برداشت محصول آماده کنید.