کشف تازه دانشمندان: چرا آلزایمر خاطرات عزیزان‌مان را پاک می‌کند؟
در مراحل اولیه بیماری آلزایمر، معمولاً کاهش تدریجی حافظه کوتاه مدت همراه با علائمی مانند نوسانات خلقی، گیجی و مشکل در تمرکز وجود دارد. اما یکی از تکان دهنده ترین علائمی که در مراحل بعدی ظاهر می شود، ناتوانی فرد در به یاد آوردن عزیزانش است.
با پیشرفت بیماری، این علائم نه تنها بر روی بیمار بلکه بر شانه های اطرافیان نیز سنگینی می کند. یکی از دردناک ترین علائم از دست دادن «حافظه اجتماعی» است که با ناتوانی در تشخیص چهره افراد آشنا و عزیز همراه است.
اکنون یک مطالعه جدید بر روی موش ها، به رهبری دانشمندان دانشگاه ویرجینیا و ویرجینیا تک در آمریکا، نشان می دهد که اختلال در ساختارهای ویژه ای که از ارتباط بین نورون ها پشتیبانی می کند ممکن است نقش کلیدی در این فراموشی تدریجی داشته باشد.
کشف جدید در مغز؛ از دست دادن شبکه های عصبی محافظ
در مغز افراد سالم، ساختارهایی به نام “شبکه های نورونال” مانند یک شبکه محافظ در اطراف نورون ها تشکیل می شود.
این شبکه ها اتصالات سیناپسی را تثبیت می کنند، نورون ها را در برابر استرس اکسیداتیو محافظت می کنند و “انعطاف پذیری عصبی” را تنظیم می کنند. ویژگی ای که برای یادگیری و حافظه حیاتی است.
هارالد سونتیمر، عصب شناس دانشگاه ویرجینیا، گفت: “پیدا کردن یک تغییر ساختاری که می تواند نوع خاصی از فراموشی در آلزایمر را توضیح دهد، بسیار هیجان انگیز است. این کشف یک هدف درمانی کاملاً جدید در اختیار ما قرار می دهد و ما حتی داروهای بالقوه ای برای آن داریم.”
آلزایمر چگونه حافظه چهره ها را پاک می کند؟
در این مطالعه، دانشمندان مشاهده کردند که وقتی شبکه‌های پیرنورونال در بخشی از هیپوکامپ به نام «CA2» از بین رفت، موش‌ها توانایی به خاطر سپردن موش‌های دیگر را از دست دادند، در حالی که هنوز می‌توانستند اشیاء محیط اطراف را به خاطر بسپارند.
این یافته با رفتار بیماران انسانی مبتلا به آلزایمر همخوانی دارد، زیرا در انسان حافظه اجتماعی زودتر از حافظه اشیا از بین می رود.
تحقیقات قبلی نشان داده است که این منطقه برای حافظه اجتماعی اهمیت ویژه ای دارد.
لاتا چونسالی، نویسنده ارشد این مطالعه گفت: در بیماری آلزایمر، بیماران اعضای خانواده و دوستان خود را به خاطر از دست دادن نوعی حافظه به نام حافظه اجتماعی به یاد نمی آورند. ما دریافتیم که پوشش شبکه مانند پیرنورون از این نوع خاطرات محافظت می کند.
به امید درمان جدید با داروهای ضد سرطان
سپس محققان آزمایش کردند که آیا می توان از این وخامت جلوگیری کرد.
آنها از مهارکننده های آنزیم MMP استفاده کردند. موادی که اکنون در تحقیقات سرطان نیز در حال بررسی هستند. نتیجه شگفت‌انگیز بود: موش‌هایی که این مهارکننده‌ها را دریافت کردند، تحلیل کمتری در شبکه‌های عصبی داشتند و توانستند بیشتر حافظه اجتماعی خود را حفظ کنند.
دکتر چونسالی گفت: «زمانی که ما این ساختارهای مغزی را در اوایل زندگی حیوان حفظ کردیم، موش‌های مبتلا به بیماری آلزایمر عملکرد بهتری در به خاطر سپردن تعاملات اجتماعی خود داشتند.
او می افزاید: «تحقیقات ما می تواند راه را برای درمان جدید یا حتی پیشگیری از آلزایمر باز کند. چیزی که امروز بیش از هر زمان دیگری به آن نیاز داریم.”
بیش از ۵۵ میلیون نفر در سراسر جهان با نوعی زوال عقل زندگی می کنند و آلزایمر حدود ۶۰ درصد از این موارد را تشکیل می دهد.
با افزایش جمعیت سالمندان پیش بینی می شود این رقم تا دهه آینده از ۸۰ میلیون نفر فراتر رود.
با این حال، محققان تاکید می‌کنند که نتایج کنونی هنوز مقدماتی هستند و تحقیقات گسترده‌تری برای تایید آنها در انسان مورد نیاز است.
منبع: یورونیوز
