کشف حس هفتم در انسان؛ ما می‌توانیم اشیاء پنهان را از فاصله غیرمنتظره لمس کنیم
دانشمندان می گویند که انسان دارای حس هفتم است که به ما اجازه می دهد اشیا را بدون تماس مستقیم لمس کنیم.
همه ما با حواس پنجگانه: بینایی، بویایی، چشایی، لامسه و شنوایی آشنا هستیم و گاهی اوقات در مورد حس ششم صحبت می کنیم. اما اکنون دانشمندان وجود «حس هفتم» را اعلام کرده اند. احساس عجیبی از آنچه تصور می کنید.
برای اولین بار حس جدیدی به نام لمس از راه دور در انسان مورد مطالعه قرار گرفته است. الیزابت ورساچه، استاد روانشناسی و رئیس آزمایشگاه ذهن آماده در دانشگاه کوئین مری لندن، می گوید: «این کشف درک ما را از دنیای ادراک حسی و دامنه ادراک موجودات زنده تغییر می دهد.
حس لامسه از راه دور به انسان این امکان را می دهد که اشیاء پنهان را در شن یا خاک بدون تماس مستقیم پیدا کند. مشابه کاری که پرندگان ساحلی با نوک منقار خود برای کشف طعمه پنهان انجام می دهند.
انسان ها حس هفتم هم دارند
در اولین آزمایش، داوطلبان باید تنها با استفاده از نوک انگشتان خود اشیایی را که در زیر شن‌ها پنهان شده بودند، پیدا می‌کردند. نتیجه تعجب آور بود: آنها در حدود ۷۱ درصد موارد موفق به شناسایی صحیح اشیا شدند. حتی زمانی که یک لایه ماسه بین آنها و جسم وجود داشت.
بر اساس گزارش ارائه شده در کنفرانس بین المللی یادگیری و توسعه (IEEE ICDL 2025)، شرکت کنندگان قادر به تشخیص اشیاء در فاصله حدود ۶.۹ سانتی متری بودند. میانگین موفقیت آنها حدود ۲.۷ سانتی متر بود.
نتایج آنقدر دقیق و شگفت انگیز هستند که در نگاه اول تقریبا غیرممکن به نظر می رسند. تمام علائمی که وجود یک شی پنهان در زیر ماسه را آشکار می کند، در واقع تنها از طریق حرکات بسیار کوچک و ظریف دانه های شن منتقل می شود. به عبارت دیگر، زمانی که جسمی در زیر شن قرار دارد، هر حرکت یا فشار کوچکی که روی ماسه ایجاد می‌شود، تغییرات جزئی در محیط اطراف آن ایجاد می‌کند که به سختی قابل تشخیص است.
بر اساس محاسبات فیزیکی و مدل‌های نظری، چنین تغییراتی معمولاً تا حدود یک میلی‌متر از محل تماس قابل مشاهده است. با این حال، محققان با دقت بیشتری بررسی کرده اند و می گویند که اثرات این جابجایی ها می تواند تا ۷ سانتی متر در محیط اطراف گسترش یابد.
از باستان شناسی تا مریخ
کشف اینکه انسان می تواند اشیاء پنهان شده در مواد دانه ای مانند ماسه یا خاک را بدون تماس مستقیم حس کند، نه تنها جالب و تعجب آور است، بلکه می تواند کاربردهای بسیار مهم و متنوعی نیز داشته باشد. همانطور که ژنگچی چن، دانشجوی دکترا در آزمایشگاه رباتیک پیشرفته دانشگاه کوئین مری، می‌گوید: «توانایی حس کردن بدون تماس مستقیم می‌تواند برای مواردی مانند یافتن آثار باستانی بدون آسیب رساندن به آنها یا کاوش در خاک‌های شنی مانند سطح مریخ یا بستر دریا بسیار مفید باشد».
البته در عمل استفاده از این قابلیت بیشتر مربوط به ربات ها خواهد بود تا انسان; زیرا روبات‌ها می‌توانند در محیط‌هایی کار کنند که لمس یا دید مستقیم انسان محدود یا غیرممکن است. به همین منظور بخش دوم این تحقیق به بررسی این موضوع اختصاص یافت و محققان سعی کردند با استفاده از حسگرهای لمسی و الگوریتم‌های هوش مصنوعی، توانایی ربات‌ها در تشخیص اجسام پنهان را شبیه‌سازی و ارزیابی کنند.
ربات ها همچنین “لمس از راه دور” را یاد گرفتند.
در مرحله دوم، محققان با استفاده از یک حسگر لمسی رباتیک، آن را با کمک الگوریتم LSTM آموزش دادند تا همان کاری را انجام دهد که انسان در آزمایش اول انجام داد. نتیجه جالب بود: اگرچه ربات‌ها دقت کمتری داشتند (حدود ۴۰٪)، اما آنها می‌توانستند اشیاء را از فاصله دورتر (تا ۷.۱ سانتی‌متر) تشخیص دهند.
لورنزو جیامونه، استاد رباتیک و هوش مصنوعی در دانشگاه کالج لندن، می‌گوید: «جالب‌ترین بخش این تحقیق این است که آزمایش‌های انسان و رباتیک از یکدیگر الهام گرفتند؛ داده‌های انسانی به آموزش روبات‌ها کمک کرد و عملکرد ربات زاویه جدیدی را برای تفسیر داده‌های انسانی ارائه کرد. این تحقیق نشان می‌دهد که چگونه همکاری بین روانشناسی، رباتیک و هوش مصنوعی می‌تواند به اکتشافات اساسی و نوآوری‌های فناوری منجر شود.
محققان امیدوارند که درک بهتر این حس جدید راه را برای طراحی ابزارها و ربات های پیشرفته ای که در محیط هایی کار می کنند که فاقد تماس مستقیم یا دید کافی هستند، هموار کند. چن می‌گوید: «این کشف می‌تواند الهام‌بخش ایجاد ابزارها و فناوری‌هایی باشد که دامنه تماس انسان را گسترش می‌دهد. به گفته وی، این دستاورد زمینه را برای روبات‌هایی فراهم می‌کند که می‌توانند کارهای ظریف را با دقت بالا انجام دهند و کاوش در محیط‌های خطرناک را ایمن‌تر، هوشمندتر و مؤثرتر کنند.
نتایج تحقیق در پایگاه علمی IEEE Xplore منتشر شده است.
منبع: زومیت
