لزوم همگرایی برای راه اندازی صندوق‌های مبتنی بر رمز ارز در بورس

مدیرعامل بورس اوراق بهادار تهران با تاکید بر لزوم همگرایی بین نهادهای مالی، رگولاتورها و فعالان حوزه ارزهای دیجیتال، اعلام کرد: ورود بازار سرمایه به طبقه دارایی ارزهای دیجیتال باید با رویکردی مسئولانه مبتنی بر شفافیت و مدیریت ریسک و با هدف حفظ اعتماد سرمایه‌گذاران انجام شود.

گزارش کردن افق میهن; به گزارش سنا، محمود گودرزی در همایش «بورس ها در عصر ارزهای دیجیتال» با قدردانی از زحمات کارشناسان بورس تهران گفت: آنچه امروز به صورت سلسله مطالب و تحلیل ارائه می شود، حاصل تلاش بی وقفه «سربازان پشت سنگر» یعنی کارشناسان بورس تهران است.

وی با اشاره به برگزاری اولین «هفته بازار سرمایه» در نظر گرفته شده توسط سازمان بورس، گفت: امروز یکی از بحث برانگیزترین موضوعات در حوزه مالی به ویژه در حوزه ارزهای رمزپایه، موضوع تشکیل وجوه مبتنی بر ارزهای دیجیتال به ویژه بیت کوین است.

گودرزی با تأمل در روند جهانی افزود: بیش از ۲۰ کشور در ۲۶ صرافی در سراسر جهان صندوق های بیت کوین را راه اندازی کرده اند، آنها در درجه اول به شفافیت و مدیریت ریسک می پردازند؛ دغدغه ای که حتی یکی از موضوعات روز در بورس نیویورک است. صندوق‌های بیت‌کوین با ارزش‌های بزرگ در این صرافی‌ها معامله می‌شوند و تمرکز اصلی سخنان مدیران این صرافی‌ها شفافیت و ریسک در کل اکوسیستم است، نه فقط معاملات.

وی تاکید کرد: بورس اوراق بهادار تهران با دید باز و مبتنی بر حرفه ای گرایی سعی کرده نوآوری ها را مسئولانه وارد بازار کند و از نظر ما مسئولیت به معنای حفظ ثبات و اعتماد سرمایه گذاران است؛ بنابراین هر ابزاری که طراحی و عرضه می شود باید این دو مفهوم را در خود جای دهد.

مدیرعامل بورس اوراق بهادار تهران نقش رگولاتوری را در این راستا حیاتی دانست و گفت: دو رگولاتور مهم اقتصاد ایران یعنی بانک مرکزی و سازمان بورس نقش اساسی دارند.

وی افزود: صرافی ها، بسترها و موسسات مالی باید بتوانند دغدغه های رگولاتوری را برطرف کنند تا مسیر درست طی شود.

گدرزی با اشاره به تغییر ماهیت دارایی ها در دنیای امروز گفت: ماهیت دارایی ها در حال تغییر است؛ مالکیت در حال تبدیل شدن از دفتر کل به زنجیره ای از کدها است و فعالان بازار سرمایه و فضای ارزهای دیجیتال باید از این تغییر آگاه باشند و آن را به بازار سرمایه پیوند دهند. صندوق های ارز دیجیتال می توانند نقش مهمی ایفا کنند.”

وی افزود: امیدواریم با انجام ارزیابی های کارشناسی و برگزاری جلسات مستمر در بورس تهران و سایر نهادها، شاهد شکل گیری همگرایی بین نگاه سنتی به بازار و نوآوری های صنعت ارزهای رمزپایه باشیم؛ نه همزیستی منفعلانه و نه تقابل، بنابراین هدف ما ایجاد صندوق های ارز دیجیتال با رویکرد مسئولانه و کارآمد در بازار سرمایه است.

گودرزی ابراز امیدواری کرد که جلسه امروز بتواند سرآغاز مسیری سازنده برای توسعه ابزارهای جدید در بازار سرمایه باشد.

شرایط ورود به ارزهای دیجیتال برایه بازار سرمایه

علی رحمانی در ادامه همایش «مبادلات در عصر ارزهای رمزپایه» با اشاره به وضعیت کنونی بازار ارزهای دیجیتال و دیدگاه‌های نهادهای بین‌المللی در این حوزه، گفت: در سال ۲۰۲۲، مؤسسات متعهد به حقوق سرمایه‌گذاران، کارگروه‌های تخصصی در زمینه دارایی‌های دیجیتال تشکیل داده‌اند و این نشان می‌دهد که این موضوع تا چه اندازه به عنوان صنف حمایت از سرمایه‌گذاران اهمیت پیدا کرده است.

وی افزود: در دانشگاه ها و حتی در بین بسیاری از متخصصان هنوز درک عمیقی از ماهیت کسب و کار ارزهای دیجیتال وجود ندارد، ما دقیقا نمی دانیم که این تجارت چگونه حسابداری و حسابرسی می شود، عوارض مالیاتی آن چیست و چگونه باید در سیستم گزارشگری تعریف شود، یکی از مشکلات ما در ایران نبود تعریف روشن و قابل اعتماد از این دارایی ها است.

رحمانی با استناد به تجربیات بین‌المللی از جمله گزارش پلتفرم‌های مالی نوامبر ۲۰۲۰، گفت: این گزارش ۱۸ توصیه سیاستی برای دارایی‌های کریپتو ارائه می‌کند که بر چهار حوزه کلیدی تقویت چارچوب‌های نظارتی، حفظ یکپارچگی بازار، حمایت از سرمایه‌گذاران و هماهنگی بین رگولاتورها تمرکز دارد.

وی تصریح کرد: یکی از نگرانی های مهم تضاد منافع در ساختار پلتفرم هاست؛ جایی که صرافی یا ارائه دهنده خدمات به طور همزمان نقش تاجر، دلال، متولی و حتی بازارساز را ایفا می کند و این تعدد نقش ها باعث می شود که اطمینان از اجرای عادلانه تراکنش ها غیرممکن باشد، اولویت سفارش های مشتری رعایت و ارزش اعتماد است.

این استاد دانشگاه با پرداختن به چالش های شفافیت افزود: شفافیت مالیاتی و اطلاعاتی در بازار سرمایه نهادینه شده است اما چنین زیرساختی در بازار ارزهای دیجیتال وجود ندارد، یک پلتفرم ممکن است شبیه ارائه دهنده خدمات باشد اما در عمل نقش تسهیل کننده تراکنش را نیز ایفا می کند و این تضاد منافع در صورت عدم مدیریت، ساختار بازار را آسیب پذیر می کند.

رحمانی با تاکید بر لزوم بازنگری در آیین نامه عرضه اولیه و پذیرش دارایی های رمزنگاری شده، گفت: باید معیارهای مشخصی تعیین شود، محتوای اقتصادی ارزهای دیجیتال با شکل قانونی آنها متفاوت است و رگولاتوری باید این تفاوت را در آیین نامه پذیرش لحاظ کند، همچنین لازم است نقش پلتفرم ها در عرضه اولیه محدود شود تا هم عرضه کننده و هم معامله گر نباشند.

وی ادامه داد: دارایی های رمزنگاری به دلیل ماهیت پراکنده و فرامرزی، خطراتی مانند دستکاری بازار، معاملات داخلی، طرح های هرمی و سوء استفاده از اطلاعات را افزایش می دهد. برای مدیریت این خطرات، ایجاد درک دقیقی از تجارت ارزهای دیجیتال و توسعه استانداردهای گزارش دهی و ابزارهای نظارتی به روز ضروری است.

رحمانی با اشاره به محدودیت همکاری های بین المللی به دلیل تحریم ها گفت: اگرچه تجربه جهانی در حوزه نظارت بسیار غنی است، اما محدودیت های ما اجازه بهره برداری کامل از آن را نمی دهد، اما می توان از تجربه بازارهای سنتی ما مانند صدور مجوز، نظارت و کنترل عملیات برای تطبیق با بازار ارزهای دیجیتال استفاده کرد.

وی سپس توصیه‌های سیاست بین‌المللی را شامل تفکیک دارایی، مدیریت وجوه مشتریان، رعایت استانداردهای امنیتی، افشای ریسک عملیاتی و فناوری و تناسب سرمایه‌گذار برشمرد و گفت: یکی از مهمترین سؤالات این است که سرمایه‌گذار بداند وارد چه بازاری می‌شود و چه ریسک‌هایی دارد.

رحمانی تاکید کرد: برای ایجاد بازار باثبات باید تضاد منافع را مدیریت کرد، یکپارچگی نظارت را تقویت کرد و مقررات را با توجه به واقعیت‌های اقتصادی ارزهای دیجیتال بازطراحی کرد. این تنها راهی است که می‌توانیم به قیمت‌گذاری منصفانه، شفافیت بازار و حمایت از سرمایه‌گذار واقعی دست یابیم.»

مدل پیشنهادی بورس اوراق بهادار تهران برای معرفی صندوق‌های رمزنگاری شده به سازمان بورس ارائه شد.

رضا کیانی در کنفرانس «صرافی‌ها در عصر کریپتوکارنسی» درباره آغاز عصر ارزهای دیجیتال گفت: در سال ۲۰۰۸، گروهی ناشناخته بیت کوین را به بازارهای مالی معرفی کردند و پس از آن، اتریوم و سایر توکن‌های مبتنی بر بلاک چین و فناوری دفتر کل توزیع شده (DLT) مانند ویژگی‌های معاملاتی با تسویه حساب (DLT) ظهور کردند. تمرکززدایی و مقاومت در برابر هکرها، این دارایی های جدید به طور موثر طبقه دارایی جدیدی را وارد اقتصاد کرد.

او توضیح داد که رشد ارزهای رمزپایه در چند سال اخیر شگفت‌انگیز بوده است و افزود: در ژانویه ۲۰۱۵، ارزش کل بازار حدود ۵.۵ میلیون دلار بود و در یک بازه زمانی ۸۰ برابر رشد کرد. بیت کوین اکنون حدود ۶۱ درصد از سهم بازار را در اختیار دارد و بیش از ۱۸۰۰۰ ارز دیجیتال در ۱۴۱۶ صرافی، عمدتا غیرمتمرکز معامله می شوند.

کیانی در مقایسه بازار ارزهای دیجیتال و بورس جهانی گفت: ارزش بورس جهانی به حدود ۱۴۸ تریلیون دلار رسیده است و بازار ارزهای دیجیتال با وجود رشد سریع، تنها دو درصد از این رقم را به خود اختصاص داده است، اما سرعت همگرایی این دو بازار چشمگیر است و صرافی های جدید جهان را مجبور به انتخاب بین صرافی های جدید مالی یا توسعه محصولات جدید کرده است.

وی با اشاره به روند جهانی توکن سازی افزود: در سال های اخیر تعداد زیادی توکن مبتنی بر سهام شرکت هایی مانند مایکروسافت بر روی پلتفرم ها معامله شده است که البته حجم معاملات این توکن ها نسبت به دارایی اصلی بسیار پایین است و رگولاتورها در آمریکا و اروپا نسبت به تاثیر آن هشدار داده اند.

کیانی سپس به وضعیت ایران اشاره کرد و گفت: مسیر تنظیم مقررات در کشور ما نیز آغاز شده است، شورای نگهبان تایید کرده است که ارز رمزنگاری شده دارایی است، متولی آن مشخص شده، دلال ها و فعالیت های مربوطه مشخص شده و اعتبارات لازم مشخص شده است و مجموعه این اقدامات نشان می دهد که زیرساخت ها به تدریج در حال فراهم شدن است.

وی تاکید کرد: این مدل ریسک نگهداری دارایی ها را کاهش می دهد، شفافیت ایجاد می کند و امکان کشف قیمت و معاملات تنظیم شده را فراهم می کند.

کیانی ابراز امیدواری کرد: اگر این مسیر را طی کنیم و مقررات را تکمیل کنیم، به زودی بتوانیم صندوق های ارزهای دیجیتال را در بازار سرمایه کشور راه اندازی کنیم و از این طبقه جدید دارایی هم برای سرمایه گذاری و هم برای توسعه ابزارهای مالی استفاده کنیم.