فداکاری بینظیر مورچهها؛ سربازانی که برای نجات کلونی جان میدهند

در طیف وسیعی از گونه های اجتماعی، وقتی حیوانی بیمار می شود، از گروه کناره گیری می کند. با این حال، شفیره مورچه ها قادر به حرکت نیستند، بنابراین مکانیسم منحصر به فردی ایجاد کرده اند که باعث می شود جان خود را برای بهبود وضعیت کل لانه فدا کنند.
محققان در اتریش کشف کردهاند که وقتی شفیره مورچه به یک عفونت غیر قابل درمان مبتلا میشود، بوی خاصی ترشح میکند که فقط در قسمت بیرونی پیله قابل تشخیص است. مورچه های کارگر وقتی شفیره را بازرسی می کنند و با این بو مواجه می شوند، پیله را باز می کنند و با گاز گرفتن آن سوراخ های کوچکی روی بدن شفیره ایجاد می کنند. سپس شفیره را با اسید فرمیک، یک سم ضد میکروبی تولید شده توسط مورچه ها، ضد عفونی می کنند. اسید نه تنها هر گونه اثر عفونت را از بین می برد، بلکه خود شفیره را نیز می کشد.
به گزارش نیواطلس، اریکا داوسون، اولین نویسنده این مطالعه از مؤسسه علم و فناوری اتریش (ISTA)، می گوید: به گزارش نیواطلس، آنچه در نگاه اول مانند یک فداکاری به نظر می رسد در واقع برای فرستنده سیگنال مفید است. این از همراهانش محافظت می کند که ژن های زیادی با او مشترک هستند. مورچه های در حال مرگ با هشدار دادن به کلنی در مورد عفونت کشنده خود به سالم ماندن کلنی کمک می کنند.
این یافته از این ایده حمایت می کند که کلنی مورچه ها مانند یک ابر ارگانیسم عمل می کند که در آن مورچه ها مانند سلول های بدن ما رفتار می کنند. در این مورد، محققان مورچههای کارگری را که فرآیند ضدعفونی را انجام میدهند، با سلولهای ایمنی خودمان مقایسه کردند که توسط سیگنالهای شیمیایی به سلولهای بیمار جذب میشوند. ایمونولوژیست ها این سیگنال را “مرا پیدا کن و مرا بخور” می نامند.
برای آزمایش کشف خود، دانشمندان با همکاری توماس اشمیت از دانشگاه وورزبورگ، مولکولهای بو را از شفیرههای بیمار به پیلههای شفیرههای سالم منتقل کردند. همانطور که انتظار می رفت، مورچه های کارگر شفیره ها را با بوی بیمار از بین بردند.
جالب اینجاست که محققان دریافتند که فقط شفیره مورچه های کارگر این بوی «مرا پیدا کن و مرا بخور» منتشر می کنند. شفیره مورچه ملکه این بو را منتشر نمی کند زیرا، محققان حدس می زنند، آنها سیستم ایمنی قوی تری دارند و بهتر می توانند از عفونت جان سالم به در ببرند.
این تحقیق با یافته دیگری از اوایل سال جاری مطابقت دارد که نشان داد مورچههای آلوده به اسپورهای قارچی شروع به فاصله گرفتن اجتماعی از سایر مورچهها در لانه میکنند تا جایی که ورودیها و تونلهای مختلفی به لانه میسازند. همچنین مدتهاست که مشخص شده است که مورچهها در آستانه پایان عمر خود، لانه را ترک میکنند تا بمیرند، فرآیندی که «فدای نهایی» نامیده میشود.
منبع: ایسنا










