کاهش ۲۵.۱ درصدی بدهی بانکها به بانک مرکزی
بر اساس گزارش های بازار، بانک مرکزی اخیرا آخرین گزارش «متغیرهای پول و اعتبار باقیمانده» خود را منتشر کرد مرداد ۱۴۰۴ و ارائه آخرین ارقام پایه پولی و نقدینگی.
بدون توجه به آماری که نشان دهنده افزایش نرخ رشد نقدینگی و پایه پولی در مردادماه است، یکی از بخش های مهم گزارش جدید بانک مرکزی به وضعیت بدهی دولت و بانک ها اختصاص دارد. اهمیت این بخش از آنجا ناشی می شود که بر اساس همین گزارش، افزایش خالص خالص مطالبات بانک مرکزی از بخش عمومی با تاثیر ۱۷.۵ درصدی، مهمترین عامل رشد ۱۴.۵ درصدی پایه پولی در پنج ماهه امسال بوده است.
تحقیقات نشان می دهد بدهی دولت به شبکه بانکی در پایان مردادماه امسال به بیش از ۲۵۰۰ میلیارد تومان رسیده است. در حالی که این رقم در مرداد ماه سال گذشته معادل ۱۶۵۴ میلیارد تومان بود، در پایان سال ۱۴۰۳ به ۱۹۹۷ میلیارد تومان رسید.
به عبارت دیگر، بدهی بخش دولتی به شبکه بانکی در ۱۲ ماهه ۵۱.۲ درصد و در ۵ ماهه اول سال ۱۴۰۴ ۲۵.۳ درصد افزایش یافته است.
استقراض دولت از بانک مرکزی افزایش یافت
بر اساس داده های این گزارش، بدهی بخش عمومی (شامل دولت و بنگاه های دولتی) به بانک مرکزی که در پایان سال ۱۴۰۳ معادل ۶۸۰ هزار میلیارد تومان بود، در پایان مردادماه امسال به ۸۵۵ هزار میلیارد تومان رسید که نشان دهنده رشد ۲۵.۷ درصدی است. رشد سه ماهه این بدهی در مدت مشابه سال گذشته تنها ۳.۸ درصد بوده است.
علاوه بر این، بررسیها حاکی از آن است که بدهی بخش دولتی به بانک مرکزی در پایان مرداد ماه امسال نسبت به مرداد سال گذشته ۷۳.۸ درصد افزایش داشته است. در حالی که نرخ رشد نقطه ای بدهی بخش دولتی در پایان با بانک مرکزی مطابقت دارد مرداد در سال ۱۴۰۳ ۴۵.۶ درصد بود.
افزایش ۹۸.۵ درصدی بدهی دولت به بانک مرکزی ظرف یک سال
تفکیک بدهی بخش عمومی به بدهی دولت و بنگاه های دولتی نشان می دهد که از ۸۵۵ میلیارد تومان بدهی بخش دولتی به بانک مرکزی در پایان مرداد ماه، بیش از ۶۶۰ میلیارد تومان سهم دولت و حدود ۱۹۵ میلیارد تومان نیز متعلق به شرکت های دولتی بوده است.
همچنین بدهی دولت به بانک مرکزی در ۱۲ ماهه منتهی به مردادماه امسال ۹۸.۵ درصد و در دوره پنج ماهه ۳۶.۹ درصد افزایش داشته است.
همچنین مطالبات بانک مرکزی از بنگاه های دولتی با وجود رشد ۲۲.۲ درصدی در دوره ۱۲ ماهه، ۱.۶ درصد کاهش یافت.
بدهی بخش دولتی به بانک ها بالغ بر ۱۶۴۶ میلیارد تومان بوده است
بررسی وضعیت بدهی بخش دولتی به بانکها و موسسات اعتباری نشان میدهد که مجموع این بدهی در پنج ماهه نخست امسال با ۲۵ درصد افزایش به یک هزار و ۶۴۶ میلیارد تومان در پایان مرداد ماه رسید. این عدد نیز نسبت به مرداد ماه سال گذشته رشد ۳۰.۱ درصدی را به ثبت رساند.
اگر مطالبات بانک ها و موسسات اعتباری از بخش دولتی به مطالبات آنها از دولت و بنگاه های دولتی تقسیم شود، مشخص می شود که از این میزان یک هزار و ۵۸۲ میلیارد تومان به حساب دولت بوده و تنها ۶۴ هزار میلیارد تومان آن متعلق به شرکت های دولتی بوده است. همچنین رشد گزینشی بدهی عمومی به بانکها و مؤسسات اعتباری غیربانکی در مردادماه سال جاری معادل ۳۰.۱ درصد بوده و بدهی بنگاههای دولتی ۷۳.۷ درصد کاهش داشته است.
کاهش ۲۵.۱ درصدی بدهی بانکها به بانک مرکزی
بخش دیگری از گزارش بانک مرکزی به وضعیت بدهی بانک ها و موسسات اعتباری اختصاص دارد. بر اساس داده های این گزارش، بانک های کشور در پایان سال ۱۴۰۴ بیش از یک میلیون و ۱۷۰ هزار میلیارد تومان به بانک مرکزی بدهکار بودند که با کاهش ۲۵.۱ درصدی، در پایان مردادماه به ۸۷۵ هزار میلیارد تومان رسید.
در حالی که نرخ رشد نقطه به نقطه مطالبات بانک مرکزی از بانک ها در مرداد ماه ۱۴۰۳، ۴۰.۳ درصد بود، این نرخ در مردادماه امسال به ۲۴.۸ درصد کاهش یافت.
در شرایطی که آمارها حکایت از افزایش بدهی عمومی به شبکه بانکی در سال ۱۴۰۴ دارد (به این قسمت از گزارش بانک مرکزی مراجعه کنید)، به نظر می رسد اعمال سیاست های انقباضی و کنترل ترازنامه بانک ها منجر به کاهش بدهی آنها به بانک مرکزی شده است.
