بازار سرمایه و مسیر سرمایه‌گذاری در صنعت پتروشیمی

سرمایه گذاری از طریق بازار سرمایه، امکان حضور در صنایع بزرگ و سرمایه بر (مانند پتروشیمی، صنایع فلزی، بانک ها و …) را با مبالغ نسبتاً کم فراهم می کند و از این نظر نقدینگی بسیار بالاتری نسبت به ورود به پروژه های واقعی دارد.

سیدرضا ناصرینیک، عضو هیئت مدیره گروه مالی دایا در گفتگو با افق میهنوی در خصوص چشم انداز صنعت پتروشیمی در بازار سرمایه گفت: پتروشیمی یکی از بزرگترین صنایع بورس و فرابورس است و بر اساس آمارها گروه محصولات شیمیایی حدود ۲۶ تا ۳۰ درصد ارزش بازار سرمایه را به خود اختصاص داده است.

وی با بیان اینکه این نسبت بالا نشان می دهد که نوسانات این گروه می تواند تاثیر عمده ای بر شاخص کل و توسعه کلی بازار داشته باشد، افزود: پتروشیمی ها به دلیل صادرات محوری بیش از بسیاری از صنایع داخلی از رشد نرخ ارز سود می برند و از این رو در تحلیل ها به عنوان یکی از مهمترین صنایع دلاری و به اصطلاح به عنوان ابزاری برای پوشش ریسک ضعیف در برابر ریسک شناخته می شوند.

ناصرینیک ادامه داد: در سال های اخیر با افزایش نرخ سود دلار آزاد و نیما، بخش قابل توجهی از بازدهی بازار سرمایه توسط نمادهای بزرگ شیمیایی و پتروشیمی ایجاد شده است.

عضو هیئت مدیره گروه مالی دایا با بیان اینکه سودآوری پتروشیمی ها به طور کلی به چند متغیر کلیدی بسیار حساس است، افزود: قیمت جهانی نفت و فرآورده ها، نرخ ارز و سیاست های صادراتی/قیمت گذاری دولت و شرکت ملی پتروشیمی، هرگونه تغییر در نرخ عرضه گاز، محدودیت های صادراتی یا اجبار به عرضه با تعرفه های تعیین شده می تواند بر حاشیه سود این شرکت ها فشار بیاورد.

این مدیر بازار مالی ادامه داد: از منظر سرمایه‌گذاری، در گزارش‌های پیش‌بینی سال‌های ۱۴۰۳ تا ۱۴۰۴، تحلیل‌گران داخلی، صنعت پتروشیمی را در سناریوی ثبات نسبی نرخ ارز و رشد خفیف یا باثبات قیمت‌های جهانی، صنعت پتروشیمی را به‌عنوان یک صنعت با ریسک متوسط با بازده ارزیابی کرده‌اند، اما اخیراً اقداماتی در خصوص انتقال ارز نفتی ایران به بورس کالای صادراتی، بورس کالای نفت ایران و تبدیل ارز نفتی ایران به تابلوی دوم طلا انجام شده است. پتانسیل رشد ویژه اکنون در مقابل چشمان سرمایه گذاران قرار دارد و توجه فعالان بازار به این صنعت معطوف شده است البته سناریوی کاهش قیمت جهانی محصولات و ریسک تحولات بین المللی نیز باید مورد توجه قرار گیرد.

این مدیر اقتصادی در خصوص بهترین روش سرمایه گذاری در صنعت پتروشیمی خاطرنشان کرد: سرمایه گذاری از طریق بازار سرمایه امکان حضور در صنایع بزرگ و سرمایه بر (مانند پتروشیمی، فلزی، بانکی و …) را با مبالغ نسبتا کم فراهم می کند و از این نظر نقدینگی بسیار بالاتری نسبت به ورود به پروژه های واقعی دارد.

وی افزود: ساختار معاملات الکترونیکی، تسویه متمرکز و حضور رگولاتوری ریسک تقلب و کلاهبرداری را در مقایسه با معاملات خارج از بورس کاهش می دهد و ابزارهایی مانند صندوق های بخش به سرمایه گذار خرد اجازه می دهد تا سبد سهام خود را متنوع کرده و امکان دسترسی به مدیریت حرفه ای دارایی، تحلیل و معاملات قانونی را برای وی فراهم کند. برای سرمایه گذاران نهادی، بازار سرمایه نیز کانالی برای تامین مالی پروژه ها، افزایش سرمایه و انتشار اوراق بدهی است.

ناصرینیک ادامه داد: این صنعت نیز با خطراتی مواجه است. بنابراین باید به ریسک بازار (نوسانات عمومی شاخص ها)، ریسک نقدینگی، ریسک های نظارتی و ریسک های بین المللی توجه کرد و زمان ورود و خروج و مدیریت ریسک برای سرمایه گذار بسیار مهم است.

یکی از اعضای هیئت مدیره گروه مالی دایا افزود: ریسک های رفتاری نیز مهم است. بسیاری از سرمایه گذاران واقعی بدون استراتژی مشخص، افق زمانی و حد ضرر و سود تعریف شده وارد بازار می شوند و در نتیجه در مراحل احساسی زیان زیادی متحمل می شوند. بنابراین استفاده از مشاوره تخصصی، ابزارهای غیر مستقیم (صندوق وجوه و سبدگردانی) و رعایت اصول مدیریت ریسک می تواند این قسمت از ریسک را کاهش دهد.

وی تصریح کرد: بر اساس دستورالعمل، صندوق پتروشیمی بخشی درصد بالایی از دارایی های خود (معمولاً حداقل ۷۰ درصد) را در سهام شرکت های فعال در زنجیره پتروشیمی سرمایه گذاری می کند و بقیه ممکن است در سهام سایر صنایع، اوراق با درآمد ثابت و ابزارهای نقد شونده نگهداری شود. این ترکیب به سرمایه گذار اجازه می دهد تا به طور همزمان چند نماد متنوع پتروشیمی را وارد کند و ریسک مالکیت یک سهم را کاهش دهد و در عین حال در رشد کلی صنعت مشارکت داشته باشد.

ناصری نیک افزود: مدیریت حرفه ای صندوق یکی دیگر از مزیت های مهم است. تیم مدیریت صندوق بخشی با ورود و خروج برخی از سهام و بهره گیری از فرصت های بازار، سهمیه های سرمایه گذاری در نمادهای مختلف پتروشیمی را به صورت مستمر رصد و اجرا می کند. برای یک سرمایه گذار واقعی انجام هر دو از نظر زمانی و تحلیلی مشکل است، اما به دلیل صرفه جویی در مقیاس و همچنین الزامات سازمان بورس، برای صندوق امکان پذیر و در دسترس است.

این مدیر بازار سرمایه در ادامه با بیان اینکه صندوق های قابل معامله در بورس (ETF) دارای مزیت نقدینگی روزانه و شفافیت آنی قیمت در بورس هستند، اظهار داشت: مدیر صندوق می تواند بر روی چند نماد منتخب (مانند شرکت های دارای طرح توسعه، حاشیه سود بالا یا سیاست سود تقسیمی جذاب) تمرکز کند و در صورت انتخاب صحیح، به بازدهی بالاتر از میانگین گزارش های مالی صنعت، که مستلزم ردیابی گزارش های مالی ریسک مستمر و مستلزم ردیابی گزارش های مالی مستمر و مستمر کا است، برسد. نوسانات هر نماد نیاز دارد.

وی گفت: البته از منظر ریسک، صندوق پتروشیمی همچنان در معرض ریسک سیستماتیک خود صنعت (مانند کاهش قیمت جهانی محصولات، تغییر نرخ عرضه، محدودیت‌های صادراتی) قرار دارد، اما از طریق تنوع بخشی، ریسک‌های غیرسیستماتیک را تا حد زیادی کاهش می‌دهد. زیرا در خرید مستقیم سهام، اگر تمرکز بر تعداد محدودی از نمادها باشد، هر گونه شوک منفی در یک شرکت می تواند تاثیر منفی آنی بر کل پرتفوی سرمایه گذار بگذارد.