چرا نمیتوان بالای کوه اورست تخم مرغ آبپز کرد؟
تخممرغهای پخته شده را تقریباً در هر جای کره زمین میتوان یافت. اما یک جا وجود دارد که این امکان وجود ندارد، حتی اگر فر داشته باشید. این نقطه نوک اورست یا بالاترین نقطه روی زمین است.
این نکته به خودی خود ممکن است برای کسی نگران کننده نباشد، اما قوانین ترمودینامیک پشت این موضوع به ظاهر ساده، بر تهیه غذا و نوشیدنی در بسیاری از نقاط جهان تأثیر می گذارد. قوانینی که هیچ راهی برای دور زدن آنها وجود ندارد.
اما اورست چه چیزی دارد که نمی توان تخم مرغ را در آنجا جوشاند؟ باید گفت که مشکل آنجا از فشار هوا است.
در سطح دریا، آب در ۱۰۰ درجه سانتیگراد می جوشد. این به اصطلاح نقطه جوش آب است اما باید دانست که نقطه جوش برخلاف اسمش فقط یک نقطه نیست. در واقع وقتی آب تحت فشارهای مختلف قرار می گیرد، نقطه جوش آن تغییر می کند.
هر چه از سطح دریا بالاتر باشید، دمای لازم برای جوشاندن آب کمتر می شود. می توانید از ماشین حساب برای تعیین نقطه جوش دقیق در محل خود استفاده کنید. در واقع به ازای هر ۳۰۰ متر ارتفاع، دمای جوش ۱ درجه سانتیگراد کاهش می یابد.
به عنوان مثال، در شهر La Rinconada، مرتفع ترین سکونتگاه مسکونی دائمی در جهان در ارتفاع حدود ۵۰۵۲ متری از سطح دریا، آب در ۸۲.۸ درجه سانتیگراد می جوشد.
این نقطه جوش هنوز به اندازه کافی برای جوشاندن تخم مرغ خوب است، اما دمای آن کمتر از دمای ایده آل برای تهیه قهوه است. با این حال هنوز هم می توانید آن را بسازید.
قله اورست به طور قابل توجهی بالاتر از شهر La Rinconada است. ارتفاع آن از سطح دریا ۸۸۴۹ متر است و فشاری در حدود یک سوم جو دارد. به همین دلیل دمای جوش آب در آنجا به ۶۸ درجه سانتیگراد کاهش می یابد. این دما هنوز آنقدر گرم است که باعث سوختگی شدید شود، اما آنقدر گرم نیست که تخم مرغ کاملاً بپزد.
سفید و زرده هر دو از مواد مختلفی ساخته شده اند و پروتئین ها در دماهای مختلف منعقد می شوند. سفیده تخم مرغ از ۵۴ درصد آلبومین تشکیل شده است و تا ۸۰ درجه سانتیگراد منعقد نمی شود. از طرفی زرده برای سفت شدن به حداقل ۷۰ درجه سانتیگراد نیاز دارد.
اگر در بالای قله اورست هستید و واقعاً می خواهید یک تخم مرغ آب پز بخورید، تنها راه حل این است که به قوانین ترمودینامیک تعظیم کنید و از زودپز استفاده کنید. این روش پخت به دلیل افزایش فشار داخل محفظه، نقطه جوش را افزایش می دهد.
همانطور که در ابتدای مقاله ذکر شد، جوشاندن تخم مرغ در ارتفاع بالا یکی از دلایلی است که نشان می دهد شما نمی توانید در برابر ترمودینامیک پیروز شوید، فقط می توانید از آنها همانطور که هستند اطاعت کنید.
منبع: یورونیوز