پایه سنوات کارگران چگونه محاسبه میشود؟
در مورد «پایه سنوات کارگری» سؤالات و ابهامات زیادی وجود دارد. آیا پرداخت سالانه پایه سنوات قانونی است و امکان تجمیع آن وجود دارد یا خیر؟ آرمین خوشوقتی (کارشناس ارشد حقوق و روابط کار) در این خصوص گفت: اخیراً این شبهه مطرح شده است و آن اینکه آیا پایه سنوات پرداختی به کارگران شاغل در کارگاه های فاقد طرح طبقه بندی مشاغل مشمول افزایش سالانه می شود و یا خیر. می تواند تجمیع شود یا خیر.
وی افزود: شورای عالی کار در جلسه مورخ ۲۷ اسفند در سال ۲۰۱۱ مبلغی به عنوان مبنای سنوات به دستمزد و حقوق کارگران اضافه شد. ابتدا این سؤال مطرح می شود که آیا شورای عالی کار صلاحیت چنین کاری را دارد یا خیر؟ باید گفت بله، شورای عالی کار بر اساس ماده واحده قانونی که در سال ۱۳۵۱ به تصویب مجلس رسید و در حال حاضر یکی از قوانین معتبر کشور است و همچنان معتبر است و ملغی نشده است، اختیار تعیین مبلغی برای اعاده دستمزد کارگران به عنوان مبنای سنوات. کند شورای عالی کار از سال ۱۳۵۱ این کار را انجام داده است اما تا پایان سال ۱۳۹۱ در کارگاه هایی که سنوات به عنوان مزایای پایان کار موضوع ماده ۲۴ قانون کار در پایان هر سال تسویه می شد، پایه سالها به کارگر تعلق نگرفت. در واقع در مصوبات شورای عالی کار قبل از سال ۱۳۹۸ عنوان شده بود که در کارگاه هایی که حق سنوات کارگران را پرداخت می کنند و سالانه آن را تسویه می کنند، پایه دیه به کارگران داده نمی شود.
خشکوتی با بیان اینکه «در قطعنامه ۲۷ اسفند در سال ۱۳۹۱ شورای عالی کار این موضوع را تغییر داد.» وی ادامه داد: شورای عالی کار تصمیم گرفت حتی در کارگاه هایی که سنوات خدمت را سال به سال تسویه می کنند، باز هم مبنای سنوات به کارگر داده شود، بنابراین سن این مولفه از ابتدا منشأ قانونی دارد فروردین سال ۱۳۹۲ به حقوق و دستمزد کارگران مشمول قانون کار در کارگاه های سراسر کشور اضافه شد.
حال سؤال این است که آیا مبنای سنوات تجمیع می شود یا قابل جایگزینی است؟ به عنوان مثال کارگری که در سال ۱۴۰۲ یک سال سابقه کار در کارگاهی داشته و سنوات پایه آن سال را دریافت کرده است، در سال جدید مبنا سال های ۱۴۰۳ جایگزین مبنای سنوات ۱۴۰۲ می شود یا به جای آن. جایگزینی، تجمیع صورت می گیرد یعنی پایه سنوات ۱۴۰۲ مانند سایر اجراهای مزد مشمول افزایش مصوب شورای عالی کار می شود و سپس به پایه سنوات ۱۴۰۳ اضافه می شود؟ کدام یک از این دو راه حل درست و قانونی برای اعمال سنوات پایه کارگران است؟
این کارشناس حقوقی در پاسخ به این پرسش ها گفت: با توجه به اینکه در منبع حقوقی پایه سنوات گفته شده است که پایه سنوات برای اعاده اجرت و جزء حقوق و دستمزد است، بنابراین وقتی بپذیریم که مقام معظم رهبری شورای کار دستمزد و حقوق را افزایش میدهد، طبیعتاً کل اجزای آن نیز مشمول افزایش میشوند و بنابراین باید میزان پایه سنوات را که جزء حقوق و دستمزد است افزایش داد. یعنی در سال ۱۴۰۳ کارگر با یک سال سابقه کار یا بیشتر علاوه بر سنوات پایه دریافتی در سال ۱۴۰۲ در سالروز سابقه کار، مبلغ پایه ۱۴۰۳ سال به دستمزد وی اضافه می شود و پرداخت شده.
خشکوتی در ادامه با ذکر مثالی توضیح داد: برای کارگر سایر سطوح که در سال ۱۴۰۲ مبلغ ۲۱۰ هزار تومان به عنوان پایه سنوات دریافت کرده است، اولاً ۲۲ درصد مصوبه شورای عالی کار به آن ۲۱۰ هزار تومان اضافه می شود و ثانیاً هر زمان که بخواهید. در سالروز شروع به کار در قبض کارگاهی، مبنای ۱۴۰۳ سال نیز به این مبلغ اضافه می شود. بنابراین سنوات پایه کارگران قابل تعویض نیست و هر سال پایه سنوات جدید با مبالغ قبلی که به عنوان سنوات پایه به کارگران پرداخت می شد تجمیع و پرداخت می شود.
وی در پایان تاکید کرد: کارگران مراقب باشند در محاسبه مزایای مزدی خود قانون و الزامات قانونی رعایت شود. باید توجه داشته باشیم که در حال حاضر پایه سنوات به همه کارگران حتی در کارگاه هایی که سنوات آنها سالانه تسویه می شود داده می شود.