شهید رییسی هیچ مطالبه ای فراتر از وظایف بانک مرکزی نداشت
به گزارش افق میهن، محمد شیرجیان معاون اقتصادی بانک مرکزی در سی و یکمین همایش سالانه سیاست های پولی و ارزی با موضوع «تجدید ساماندهی سیاست های پولی و نظارتی; وی با اشاره به قانون جدید بانک مرکزی تصریح کرد: شهید رئیسی در دو سال و ۹ ماه خدمت خود هیچ گاه مطالبات و مطالباتی فراتر از مسئولیت بانک مرکزی به این بانک تحمیل نکرده است و این به این دلیل است که این سیاست پولی نتایج مثبتی داشت.
سخنرانی افتتاحیه سی و یکمین نشست سالانه سیاست های پولی و ارزی «بازآرایی سیاست های پولی و نظارتی با نگاهی به قانون جدید بانک مرکزی» به شرح زیر منتشر شد:
از زمان تصویب «قانون پولی و بانکی کشور» در سال ۱۳۵۱، شاهد تحولات بسیاری در حوزه پولی در سطح بینالمللی بودهایم که بازنگری این قانون را به یک ضرورت مسلم تبدیل کرده است. از دهه ۱۹۸۰، قوانین بانک مرکزی با تاکید بر تضمین استقلال و پاسخگویی بدنه سیاست پولی مورد بازنگری قابل توجهی قرار گرفته است. پس از بحران مالی ۲۰۰۷-۲۰۰۸، تحولات اساسی در مقررات احتیاطی، ثبات مالی و ماموریت های بانک مرکزی منجر به تغییرات مهمی در قوانین بانک مرکزی شد.
تدوین قانون جدید و مدرن بانک مرکزی، پیش نیاز لازم برای اصلاح ساختارهای مالی کشور و دستیابی به اهداف کلان اقتصادی تلقی می شود. یک قانون کارآمد برای بانک مرکزی باید بتواند بانک مرکزی را در دستیابی به هدف ایجاد ثبات پولی و انجام وظایف مهم خود در زمینه تنظیم و نظارت یاری رساند و ترکیبی نسبتاً متعادل از شاخصهای استقلال، پاسخگویی و شفافیت را برای آنها فراهم آورد. فراهم کند.
خوشبختانه قانون جدید بانک مرکزی در مقایسه با «قانون پولی و بانکی کشور» دستاوردهای مهمی به ویژه در زمینه ارتقای ارکان و تقویت استقلال بانک مرکزی دارد. در هنگام تدوین قانون بانک مرکزی تلاش شد با استفاده از تجربیات موفق بین المللی و در نظر گرفتن شرایط و الزامات اقتصاد ایران، چارچوبی ایجاد شود که بتواند جایگاه بانک مرکزی را در نظام مالی کشور بیش از پیش تقویت کند.
سیاست پولی در دهههای اخیر بهویژه در حوزه سلطه مالی به دلیل خلأهای قانونی و ساختارهای ضعیف قانونی با چالشهایی مواجه بوده است. عدم توجه به موضوع مهم استقلال بانک مرکزی به دلایلی از جمله سرریز شدن کسری بودجه به ترازنامه بانکی باعث ناتوانی این نهاد در کنترل تورم به عنوان هدف اصلی سیاست پولی شده است. سیستم.
ساختار پیش بینی شده در قانون جدید برای بانک مرکزی به ویژه هیات رئیسه، نقطه عطف مهمی در جهت ایجاد توازن بین اختیارات و وظایف بانک مرکزی تلقی می شود. در قانون پولی و بانکی کشور، ترکیب اعضای شورای پول و اعتبار – به عنوان مرجع سیاست گذاری پولی و نظارتی – به گونه ای طراحی شده بود که خطر غلبه مالی سیاست دولت بر سیاست های پولی وجود داشته باشد. به دلیل اعطای حق رای بیشتر به اعضای دولت. خوشبختانه در قانون جدید ترکیب شورای عالی به گونه ای در نظر گرفته شده است که تصمیمات سیاست پولی تا حد امکان تحت الشعاع ملاحظات بودجه ای و بخشی قرار نگیرد. بدیهی است اعطای اختیارات لازم و ترکیب مطلوب و همچنین انتقال همزمان سه نقش سیاستگذاری، نظارت و قانونگذاری به بالاترین رکن بانک مرکزی یعنی هیات رئیسه، گامی مثبت در جهت استقرار اصول حاکمیتی مناسب در حوزه پولی کشور
قانون جدید بانک مرکزی بر اهمیت و نقش شوراهای تخصصی در فرآیند تصمیم گیری تاکید دارد. دو شوراي تخصصي براي شوراي حكام در نظر گرفته شد كه نقش تصميمگيري در زمينه سياستهاي پولي و نظارت بانكي را بر عهده خواهند داشت. همانطور که اشاره کردید تا کنون مرز مشخصی بین تصمیم گیری و تصمیم گیری در نظام پولی کشور وجود نداشته است. بانکهای مرکزی بر اساس تجربیات جهانی، گزینههای تصمیمگیری را براساس سناریوهای مختلف و چشمانداز آینده متغیرهای مهم (پیشبینیهای مبتنی بر موقعیت) در پروتکلهای خود گزارش کرده و دلایل انتخاب یک گزینه را توضیح میدهند. قانون جدید بانک مرکزی با سپردن تصمیم گیری به دو شورای تخصصی گامی در جهت رفع این کمبود برداشته است.
از دیگر نقاط قوت قانون جدید می توان به گسترش اختیارات نظارتی بانک مرکزی بر «اشخاص تحت نظارت» و گذار به نظارت جامع و یکپارچه اشاره کرد. با توجه به ضوابط «ساماندهی، انحلال، ورشکستگی، انحلال و تصفیه اشخاص تحت نظارت» در قانون جدید، اختیارات بانک مرکزی برای برخورد با بانکهای آسیب دیده تقویت میشود. ایجاد چارچوب قانونی لازم برای تغییر رویکرد نظارتی از پسین به پیشین با گنجاندن «اقدامات اکتشافی»، «اقدامات پیشگیرانه» و «اقدامات اصلاحی» منجر به تغییر اساسی در نظارت بانکی خواهد شد.
لازمه نظارت اجباری نیز این است که بانک دارای سازوکارهای اداری لازم برای مجازات تخلفات از مقررات بدون گذراندن مراحل پیچیده و زمان بر باشد. مواد قانونگذاری هیأت های انتظامی بدوی و تجدیدنظر بانک مرکزی به خوبی از عهده این وظیفه بر آمده است. در خاتمه، با اجرای کامل قانون جدید بانک مرکزی، اختیارات این بانک برای ایجاد انضباط پولی و بانکی ارتقا یافته است و از این طریق می توان امیدوار بود که اقدامات بانک مرکزی در جهتی پیش برود. کنترل نرخ رشد نقدینگی، مهار تورم و در نهایت تضمین ثبات اقتصادی در آینده موفق خواهد بود.
با توجه به تاثیر متقابل ثبات مالی و ثبات پولی و همچنین گسترش نارضایتی از یک بازار مالی به بازارهای دیگر، کنترل تورم بدون ثبات بازارهای ارز، سرمایه، بدهی، بیمه و غیره امکان پذیر نیست. بنابراین موفقیت و اثربخشی سیاست پولی مستلزم نظارت مستمر بر انعطاف پذیری و ثبات بازارهای مالی و در نظر گرفتن مکانیسم های انتقال بحران از یک بازار به بازارهای دیگر است. اگرچه در قانون جدید به طور خاص به تمهیدات نهادی لازم برای مقوله ثبات مالی پرداخته نشده است، اما بانک مرکزی توجه ویژه ای به وضعیت ثبات مالی و تبیین سازوکارهای شفاف برای هماهنگی بازارهای مالی در اجرای این قانون و طراحی آن دارد. ساختار جدید در این راستا تهیه سند راهبردی بانک مرکزی که در دستور کار قرار دارد، می تواند ضمن اعمال تغییرات در ساختار بانک، به تحقق اهداف تعیین شده در قانون جدید بانک مرکزی کمک کند.
همانطور که به یاد دارید، در دو دهه اخیر، اطلاعات به یک ستون مهم سیاست پولی تبدیل شده است، به نحوی که اهمیت آن روز به روز در حال افزایش است. در حال حاضر، بین اقتصاددانان پولی اتفاق نظر وجود دارد که اطلاعات مناسب در مورد تصمیمات و سیاست های بانک مرکزی برای کاهش ابهام پیش روی فعالان اقتصادی بسیار مهم است. یک سیاست پولی موفق نه تنها به معنای کنترل مؤثر ابزارهای سیاست پولی است، بلکه شکل دادن به انتظارات بازیگران در مورد توسعه آینده متغیرهای مهم اقتصادی نقش مؤثری در اثربخشی سیاست پولی دارد. در این زمینه، مواد شفافیت در قانون جدید بانک مرکزی (مواد ۵۳ و ۵۴) و رویههای بینالمللی در حوزه سیاستهای ابلاغی، زیرساخت قانونی مناسبی را در اختیار بانک مرکزی قرار میدهد که ممکن است نیاز به کنترل بهتری داشته باشد. بیش از شکل گیری انتظارات تورمی
با توجه به اهمیت اجرای صحیح قانون جدید بانک مرکزی به منظور استفاده بهینه از ظرفیت های قانونی برای ارتقای کارایی و اثربخشی سیاست های پولی، کمیته علمی سی و یکمین همایش سالانه سیاست پولی و پولی در مورد کنفرانس امسال به عنوان موضوع اصلی برای برگزاری «بازسازماندهی سیاست پولی و نظارتی» تصمیم گرفت. با نگاهی به قانون جدید بانک مرکزی» و در قالب دو محور کلیدی «سیاست پولی، ارزی و اعتباری» و «نظارت و نظارت» برنامه ریزی کنید.
برای سی و یکمین همایش سالانه سیاست های پولی و ارزی با هدف پوشش هر چه بیشتر محورهای اصلی، هفت نشست تحلیلی پیش بینی شده بود که اساتید، مدیران و صاحب نظران هر حوزه در آن دعوت شدند. همچنین در هفتههای اخیر بحثهای مقدماتی برای بهرهگیری بیشتر از دانش کارشناسان و کسب موفقیتهای عملی بیشتر انجام شده است. در ابتدای هر جلسه خلاصه ای مختصر به میهمانان محترم ارائه می شود و پس از آن بحث ادامه می یابد.
به منظور آشنایی پژوهشگران با فرآیندها و رویه های مدیریتی در بانک مرکزی و گسترش دانش تجربی در حوزه پول و بانک، هشت کارگاه آموزشی نیز برای اولین بار در برنامه همایش گنجانده شد.
همچنین به موازات دورهای تخصصی و کارگاه های آموزشی، ۱۵ عنوان مقاله علمی منتخب از بین بیش از ۱۶۰ عنوان مقاله ارسالی به دبیرخانه کنفرانس به علاقمندان ارائه می شود. خاطرنشان می شود بخش مقاله با توجه به نمایه سازی کنفرانس در پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) مورد استقبال اساتید، پژوهشگران و دانشجویان قرار گرفت.
پژوهشکده در تمام سالهای برگزاری همایش سیاستهای پولی و ارزی همواره تلاش کرده است تا به این رویداد در تصمیمگیری در حوزه پولی و بانکی کشور نقش داشته باشد. باعث خرسندی است که کنفرانس سیاست پولی و ارزی پس از ۳۰ سال عملکرد موفق، به محفلی برای تعامل بهتر و تضاد نظرات کارشناسان و صاحب نظران پولی و بانکی با دستگاه اجرایی کشور تبدیل شده است.
در پایان از مدیران ارشد نظام اقتصادی و بانکی و اساتید ارجمندی که با زحمات و حضور پرتلاش خود در غنای علمی و تأثیرگذاری این رویداد سهیم بودند، تقدیر و تشکر می کنم. همچنین از همه دست اندرکاران برگزاری این همایش و همچنین از دوستان و همکاران عزیزم به ویژه اصحاب رسانه و خبرنگاران محترم تشکر می کنم. امید است برگزاری این همایش بتواند گامی در جهت کارآمدی و اثربخشی سیاست های پولی، ارزی و اعتباری در کشور باشد.