از تعطیلی نامرئی بورس تا اقدامات رئیس جمهور آینده برای نجات بازار
افق میهن –
هلن عصمت پناه، استاد دانشگاه و کارشناس بازار سرمایه، ابتدا به تشریح دلایل هفته هایی که بورس در کما بود، گفت: به دلیل محدود بودن دامنه، امکان خرید و فروش سهام نیز محدود است و این در خود باعث گردش نقدینگی در بازار می شود. کاهش یافته و در ارزش معاملات و حجم معاملات موثر است. بنابراین با این سخنان قرار نیست اتفاق خاصی در بازار بیفتد، در حالی که این دوره محدودیت دامنه نوسان مصادف با اوج مجامع شرکت ها بود، مجامع هر سال گردش نقدینگی را در بازار افزایش دادند اما امسال با توجه به محدودیت دامنه نوسانات، این فرصت در بازار سرمایه سوزانده شد. تبدیل شد بنابراین اگر با این شرایط دامنه باز می شد، هیجان بیشتر و ریسک بازار بیشتر می شد.
محدودیت دامنه نوسان، خوب یا بد؟
عصمت پناه ادامه داد: پس از حادثه رئیس جمهور و هیئت همراه، دامنه نوسانات بورس به مثبت و منفی دو درصد کاهش یافت که به نظر من به دلیل کنترل هیجان و بلاتکلیفی بازار بهتر است. با عدم اعتمادی که قبلا ایجاد شده بود. ادامه محدودیت دامنه تا روشن شدن تکلیف انتخابات ریاست جمهوری است. البته سازمان بورس تا نهم تیرماه به محدودیت دامنه نوسانات ادامه داد، اما فضای بازار حتی پس از انتخابات همچنان نامشخص است. چرا که این موضوع که چه کسی قرار است در پست ریاست بنشیند و حرف و عمل او در خصوص بورس قطعا در روند آینده بازار تاثیرگذار خواهد بود.
تخریب برخی صنایع
عصمت پناه همچنین با ابراز نگرانی از ریسک های صنایع بازار گفت: اگر به ریسک های سیستماتیک و متغیرهای اقتصادی نگاه کنیم، مشخص می شود که بسیاری از صنایع در یکی دو سال اخیر دستخوش دخالت های خودسرانه و بی اساس بوده اند. این مداخلات به گونه ای بود که به توقف طرح های توسعه و خطوط تولید، کاهش حاشیه سود عملیاتی شرکت ها، افت شدید سرمایه در گردش و کاهش نرخ بازده منجر شد.
این استاد دانشگاه این اتفاقات را فاجعه خواند و گفت: اثرات منفی در شاخص فعالیت شرکت ها یعنی کاهش بهره وری و درآمدزایی که متاثر از کاهش حجم تولید و فروش است که نتیجه آن را شاهد بودیم. از این تاثیرات در گردهمایی های امسال است. بنابراین تا زمانی که این مشکلات حل نشود، توجه به این صنایع برای سرمایه گذاری گزینه پرریسکی است.
تامین مالی شرکت ها
عصمت پناه هزینه تامین مالی شرکت ها را یکی دیگر از محدودیت های شرکت ها دانست و گفت: شرکت ها با توجه به افت شاخص فعالیت و سرمایه در گردش به تامین مالی روی خواهند آورد و با رشد نرخ سود، هزینه های مالی به مرور رشد خواهد کرد.
حتی رشد درآمد سرمایه گذاری به عنوان درآمد غیر عملیاتی برای شرکت ها و تاثیر مثبت آن بر سود خالص کاهش یافته است.
اقدامات رئیس جمهور آینده برای نجات بازار
این کارشناس بازار سرمایه درباره وظایف دولت چهاردهم گفت: اگر رئیس جمهور آینده درباره بورس و برخورد با آن صحبت می کند باید برای تامین مالی دولت، بازار سرمایه را بر بازار پول اولویت دهد. از سوی دیگر هر نوع مداخله و تصمیم نادرست و هر نوع ضعف اقتصادی کشور از جمله تحریم، تورم، کسری بودجه، رشد نرخ سود، فروش بی رویه اوراق و… ضربه ای به بازار سرمایه است. به عنوان مهمترین منبع تامین مالی دولت
وی ادامه داد: با توجه به قرار گرفتن شاخص و قیمت سهام در مناطق مناسب، در صورت سقوط بازار به زیر این نقطه، باید درب بورس ایران بسته شود. افت احتمالی بازار نیز به دلیل عدم مدیریت است. بنابراین نباید فراموش کرد که مدیران سازمان نیز وظایفی در قبال بازار دارند.
بنابراین حتی اگر رئیس جمهور آینده طرفدار بورس نباشد، مدیران باید به فکر وضعیت بازار باشند و آن را سفت کنند، در غیر این صورت اندک تقاضا و رغبت بازار سرمایه از سوی فعالان بازار از بین می رود.
آخرین کلمه
عصمت پناه در پایان خاطرنشان کرد: بیشترین تاثیر مثبت بر بورس و متعاقباً بر اقتصاد کشور مربوط به صنایع و شرکت های مولد است و تا زمانی که وضعیت این صنایع بهبود نیابد و مورد حمایت مدیران قرار نگیرند، روند بازار ادامه خواهد داشت. رشد قابل توجهی نداشته باشد؛ انگار از مریضی که نمی تواند روی پاهایش بایستد توقع دارید بدود! کاهش ارزش دلاری بازار و ارزش معاملات به طور کامل این بیماری را نشان می دهد.
