معاملات رمزارزها و بیت کوین از نظر شرعی چه حکمی دارند؟

به گزارش افق میهن، جواد سلطانی فرد، عضو هیئت علمی گروه فقه و حقوق خصوصی دانشگاه شهید مطهری گفت:

از نظر فقها تحقق غرر در معامله موجب بطلان آن می شود; اما در مورد معنای این کلمه نظرات مختلفی وجود دارد. این تحقیق نشان می دهد که عدم اطمینان در این اصطلاح به معنای خطر ایجاد شده توسط عدم اطمینان در مورد حداقل یکی از مبادلات (دو چیز مبادله شده با هم، مانند پول برای تلفن همراه) در طول معامله است که از منظر گمرک مهم است. به طور خلاصه، غرر به معنای احتمال ضرر و خطر تلف مال است. مانند پرداخت پول برای خرید تلفن همراه دزدیده شده.

عواملی مانند نوسانات شدید در بازار ارزهای دیجیتال نمی توانند باعث از کار افتادن معاملات آن شوند. دلیل این امر این است که وجود نوسانات قیمت مختص ارزهای دیجیتال نیست و در بسیاری از موارد مانند طلا رخ می دهد. علاوه بر این، در نظر گرفتن روانشناسی معاملات بازار و همچنین تحلیل تکنیکال می تواند این نوسانات را تا حدی توسط کارشناسان قابل پیش بینی کند.

یک نکته بسیار مهم این است که غرار نشان دهنده ریسک قابل توجهی است که در زمان انجام معامله وجود دارد (مثلاً معامله گر نمی داند در ازای مقدار مشخصی پول چقدر ارز دیجیتال دریافت می کند) اما عدم اطمینان در مورد آن وجود دارد. قیمت آتی آن کالا ربطی به غرار ندارد.

بنابراین به نظر نمی رسد با استناد به قاعده قانونی «نفی غرار»، مبادلات ارزهای دیجیتال را باطل کرد. البته غیرقانونی نبودن معاملات فوق به معنای مشروع بودن آنها نیست و در این زمینه چالش های دیگری از جمله «ضرر بودن» و «بیهودگی» وجود دارد که باید بررسی شود.