کاربرد سقف وافل در صنعت ساختمان سازی

سقف وافل سازه ای مدرن و امروزی بوده که به وسیله بتن مسلح ساخته می شود. این نوع سقف ظاهر پنجره ای شکل و بسیار شبیه به نان وافل داشته به همین دلیل (سقف وافل) نامیده می شود. در ادامه این مطلب به بررسی کامل سقف وافل و کاربرد آن در صنعت ساختمان خواهیم پرداخت. با ما تا انتها همراه کهن دک باشید.

معرفی سقف وافل

بر اساس اطلاعات بدست آمده برای اولین بار از این نوع سقف، در ساخت بنای آکروپلیس یونان و تخت جمشید ایران (حدود ۲۵۰۰ سال قبل) استفاده شده است. جالب است بدانید که اجرای امروزی سقف وافل از ابتدای قرن ۱۹ میلادی و در کشورهای اروپایی و آمریکایی آغاز شده و با گذر زمان و به دلیل کاربرد فراوان آن (وزن پایین، استقامت بالا و غیره) در سرتا سر دنیا مورد توجه قرار گرفته است.

نکته: سقف وافل به دلیل استفاده از قالب های موقت، به نام سقف مجوف نیز شناخته می شود.

شکل ظاهری

ساختار شبکه ای این نوع سقف سبب شده تا از آن به عنوان سقف مشبک نیز یاد شود هم چنین این امر تاثیر بسیار زیادی در کاهش هزینه ها، تامین ایمنی سازه، زیباسازی، بالا بردن سرعت اجرا، کاهش وزن مرده و غیره نیز داشته است.

کاربرد سقف وافل در صنعت ساختمان

در طراحی و اجرای این نوع سقف هیچ محدودیتی وجود نداشته از این روی از آن برای ساخت انواع سازه ها با کاربری های گوناگون استفاده کرد. جالب است بدانید که بسیاری از پروژه های معماری، محدودیت ستون گذاری و ضخامت سقف داشته که این امر می تواند مهندسین را با چالش های زیادی رو به رو کند اما ویژگی انعطاف پذیری سقف وافل توانسته این مشکل را به آسانی رفع کند.

در مجموع می توان از سقف وافل در کاربری های ذیل استفاده کرد.

• ورزشی
• صنعتی
• اداری
• تجاری
• مسکونی
• پارکینگ

از دیگر کاربردهای سقف وافل می توان به ساخت پروژه هایی با ارتفاع بالاتر از ۱۲ متر اشاره کرد.هم چنین به دلیل امکان افزایش دهانه و کاهش ستون ها، می توان از سقف وافل در پروژه هایی چون بیمارستان، سوله های صنعتی، استخرهای سرپوشیده، فرودگاه، کتابخانه، ایستگاه مترو، هتل و غیره نیز استفاده کرد.

بررسی حداکثر دهانه سقف وافل

جالب است بدانید که امکان استفاده از سقف وافل در دهانه های بلند سبب شده تا این سقف از محبوبیت بسیار زیادی برخوردار باشد. در سیستم اجرایی سقف وافل با حذف بتن زیرین، نیازی به استفاده از میلگرد های تقویتی نبوده بنابراین بار مرده سقف تا حد چشمگیری کاهش پیدا می کند و همین امر سبب شده تا بتوان از این نوع سقف برای دهانه های بیشتر از ۱۲ متر ( تا حداکثر ۱۶ متر) نیز استفاده کرد.

نکته: برای دهانه بیشتر از ۱۶ متر، استفاده از دال وافل پیش ساخته الزامی است.

سقف وافل و اسکلت فلزی

سقف وافل در اسکلت های فلزی نیز کاربرد داشته و تاثیر بسیار زیادی در کاهش هزینه ها نیز می گذارد.

انواع سقف وافل و معرفی آن

سقف وافل بر اساس کاربرد به دو دسته یک طرفه و دو طرفه، و بر اساس شکل دال ها به دو دسته دال مثلثی و مربعی تقسیم بندی می شود.

حداکثر دهانه سقف وافل (یک طرفه)

قالب مورد استفاده در سقف وافل یک طرفه مستطیل شکل بوده که به صورت یک طرفه نیز عمل می کند.

در سقف وافل یک طرفه، میزان مصرف میلگرد تا حد چشمگیری کاهش پیدا کرده (به دلیل استفاده در تنها یک جهت) بنابراین از نظر اقتصادی نیز مقرون به صرفه می باشد.

توجه: سقف های وافل یک طرفه در دهانه های کوتاه (حداکثر ۹ متر) مورد استفاده قرار می گیرد.

حداکثر دهانه سقف وافل (دو طرفه)

قالب مورد استفاده در سقف وافل دو طرفه مربعی شکل بوده و به شکل دال دو طرفه نیز عمل می کند.

بر خلاف سقف وافل یک طرفه، در این نوع سقف میلگرد ها در دو جهت بسته شده از این روی هزینه ی بیشتری به همراه دارد.

به دلیل مقاومت بیشتر سقف های وافل دو طرفه در برابر خم شدن، می توان از آن در دهانه های بلندتری استفاده کرد.

توجه: حداکثر دهانه سقف وافل دو طرفه ۱۲ متر و در شرایط خاص ۱۶ متر می باشد.

روش های ساخت سقف وافل

روش پیش ساخته (precast): در این روش صفحات دال در کارخانه تولید شده و سپس به محل پروژه منتقل می شود.

روش پیش ساخته (prefabricated): این شیوه هزینه ی بسیار زیادی به همراه داشته و برخلاف روش قبلی، عناصر گوناگون در محل یکپارچه می شود.

روش درجا: در این روش پس از آرماتوربندی در محل پروژه، ابزار خاصی به جهت بستن قالب ها مورد استفاده قرار می گیرد.

مزایا سقف وافل

• عملکرد بسیار مناسب در برابر حوادث طبیعی
• عدم وجود محدودیت در استفاده از سایز میلگرد
• کاربردی در اسکلت فلزی و بتنی
• هزینه ی کمتر به نسبت دیگر سقف ها نظیر کرومیت، عرشه فولادی و غیره
• عدم نیاز به تیرچه های پیش ساخته و انواع بلوک
• امکان استفاده از قالب ها در دفعات متعدد

مراحل ساخت سقف وافل

اجرای این سقف دارای چندین گام بوده که هر یک عبارت اند از:

گام اول (زیرسازی): در آغاز اسکلت بنا ساخته شده و شرایط برای نصب قالب وافل مهیا می شود. جالب است بدانید که این گام به (نبشی کشی) نیز مشهور است.

گام دوم (چیدن قالب ها): بعد از جایگذاری قالب ها، فرآیند آرماتوربندی و میلگرد گذاری آغاز شده و فرآیند جایگذاری قالب ها نیز بر اساس نقشه صورت می گیرد.

گام سوم (بتن ریزی): بعد از کنترل نهایی، عملیات بتن ریزی  و ماله کشی آغاز می شود.

گام چهارم (قالب برداری): بعد از گذر زمان و سفت شدن بتن، کادر اجرایی به جهت جداسازی قالب ها اقدام می کند.

این مرحله نیازمند دقت و مهارت بسیار بالا بوده زیرا ممکن است قالب ها دچار آسیب شود.

گام پنجم (نازک کاری): در گام آخر بسیاری از مهندسین از سقف کاذب استفاده کرده و یا با اجرای نورپردازی، ظاهر بسیار زیباتری فراهم می کنند.

کلام آخر

سقف وافل در چند سال اخیر به دلیل دارا بودن ویژگی های متعدد و عملکرد مناسب در برابر انقباض، مورد توجه بسیاری از مهندسین قرار گرفته است. امروزه از سقف وافل در ساخت فرودگاه، سالن ها، ایستگاه مترو و مواردی از این دست استفاده می شود.