تورم عجیب هندوانه؛ ۴۵ هزار برابر در ۵۲ سال!

نگاهی به دوره های رسمی در ابتدای هفته دوم مرداد در سال ۱۳۵۱ هر کیلو هندوانه درجه یک در میوه فروشی های تهران کیلویی ۵/۵ ریال (۵ زار و ۱۰ شاهی) فروخته می شد.

این جمله ای بود که شهر تهران اعلام کرد و در مطبوعات منتشر کرد. اداره پایتخت برای هندوانه درجه یک کیلویی ۴ ریال قیمت تعیین کرده بود. هندوانه درجه دو در مزارع هر کیلو ۳ ریال و در میوه فروشی های شهر کیلویی ۴.۵ ریال (۴ زار و ۱۰ شاهی) قیمت دارد.

البته این قیمت ها در اوج تقاضا برای این میوه بود. اردیبهشت هندوانه ممتاز در همان سال در میادین شهر ۲.۵ ریال و در شهر ۴ ریال قیمت داشت. میدان در بهار سال ۱۳۵۱ هندوانه درجه دو را کیلویی ۲ ریال می فروخت که در شهر کیلویی ۳ ریال می شد.

مقایسه تعرفه ها ۸ مرداد ۱۳۵۱ با نرخ رسمی ۸ مرداد ۱۴۰۳ نتایج تکان دهنده ای را ارائه می دهد. هر کیلو هندوانه هم اکنون در میادین میوه و تره بار تهران ۱۵۵ هزار ریال (۱۵ هزار و ۵۰۰ تومان) به فروش می رسد. میوه فروشی های سطح شهر نیز هندوانه های شیرین درجه یک را کیلویی حداقل ۲۵۰ هزار ریال (۲۵ هزار تومان) می فروشند.

صرف نظر از اینکه آن را با سقف قیمت امروزی بسنجیم یا کف قیمت، هر کیلو هندوانه در نیم قرن گذشته ده ها هزار برابر افزایش یافته است. در تهران قیمت هندوانه وانت کمتر از ۸۰۰۰ تومان در هر کیلو نیست، یعنی ارزان ترین هندوانه ۱۶۰۰۰ برابر گران ترین هندوانه ۲۰۱۸ است! بنابراین به راحتی می توان از تورم عجیب هندوانه صحبت کرد.

از منظر دیگر می گویند هندوانه اساساً گران نیست و قیمتی ندارد; این میوه یکی از پرآب ترین محصولات کشاورزی است و کشت آن به آب زیادی نیاز دارد. بسیاری از کشورهای کم‌آب، کشت این محصولات و محصولات مشابه را به این دلیل ممنوع کرده‌اند که آبی که استفاده می‌کنند بسیار ارزشمندتر از قیمت نهایی است. به عبارت دیگر، اگر هندوانه را بر اساس کمبود و ارزش آب ارزش گذاری کنیم، قیمت آن باید بسیار بیشتر از قیمتی باشد که در حال حاضر به فروش می رسد.

اما این افزایش قیمت هندوانه هایی که منشأ کاملا داخلی دارند، قبل از اینکه قیمت محصولات کشاورزی بر اساس میزان آب مصرفی واحد تولیدی باشد، حیرت آور است!