نیمه اول سال تورم خدماتی، نیمه دوم تورم کالایی داریم| وعده رفاه بدون پشتوانه مالی تورم زا است

بازار؛ گروه بانک و بیمه: نشست مدیریت اقتصادی، مهار تورم و رشد تولید در پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی با حضور کارشناسان و متخصصان برگزار شد. در این نشست اقتصاد ایران بررسی و راهکارهای لازم با محوریت علت اصلی تورم ارائه شد.

علت اصلی تورم نه تنها ناهماهنگی در بخش بانکی و تحریم هاست، بلکه کسری بودجه نیز عامل اصلی تورم در کشور است.

پیمان قربانی قائم، یکی از مسئولان موسسه مالی ملل گفت: در سال‌های اخیر این تمایل وجود داشته که همه مشکلات را به گردن بانک‌ها بیندازند، اما اگر اختلاف نظری پیش بیاید، بانک مرکزی باید برای حل این مشکل کمک کند. در سال های اخیر بودجه کشور کافی نبوده است، بنابراین بانک هایی هستند که می توانند به سرمایه گذاران کمک کنند.

در این جلسه محمد شیریجیان معاون سیاست های پولی بانک مرکزی با بیان اینکه ۹۰ درصد تامین مالی کشور از طریق سیستم بانکی انجام می شود، تصریح کرد: این تامین مالی از کیفیت بالایی برخوردار نیست زیرا منجر به ایجاد نقدینگی درون زا می شود از پیامدهای آن تورم است. به همین دلیل تامین مالی با استفاده از این روش به دلیل تورم چندان موثر نیست. در حال حاضر ۹۰۰ فقره وام وام مسکن جیش مسکن برای بانک ها بار مالی است. مبحث ازدواج و بچه دار شدن هم نتیجه ۸۰۰ تلاش با پول است. این دو فقره بدهی یک میلیون و ۷۰۰ هزار میلیارد تومان بار مالی دارند. در حالی که خالص تامین مالی بانک ها در سال گذشته ۱۵۰۰ میلیارد تومان بوده است.

اوراق خزانه نباید هر بار که کسری مالی وجود دارد منتشر شود زیرا ناهماهنگی ایجاد می کند. اگرچه انتشار اوراق برای تامین مالی دولت منطقی است اما باید با سازوکارهای مناسب این کار انجام شود تا بانک ها دچار مشکل نشود.

وی افزود: انتشار اوراق باید در بودجه مشخص شود. اوراق قرضه خزانه داری نباید هر بار که کسری مالی وجود دارد منتشر شود زیرا این امر ناهماهنگی ایجاد می کند. اگرچه انتشار اوراق برای تامین مالی دولت منطقی است اما باید با سازوکارهای مناسب این کار انجام شود تا بانک ها دچار مشکل نشود.
به گفته وی، تورم خدمات در ۶ ماهه اول سال بیشتر است که متاثر از تورم اجاره بها، نرخ تورم سال گذشته و انتظارات تورمی است. تورم کالاها در نیمه دوم سال رخ می دهد و این مشکل منجر به بروز چرخه های تورمی می شود. به همین دلیل باید تورم کالاها را طوری تعدیل کنیم که انتظار تورمی برای اجاره در سال بعد وجود نداشته باشد.
شیرجیان تصریح کرد: قیمت ها همواره تحت تاثیر انتقال نقدینگی به بخش های غیرمولد است. این اثر درون زا افزایش قیمت جریمه می شود. بنابراین منابع باید به سمت بخش های مولد هدایت شود.

در شش ماهه اول سال، تورم بخش خدمات تحت تاثیر تورم اجاره بها بالاتر است. تورم اجاره بها متاثر از تورم املاک، تورم سال گذشته و انتظارات تورمی است. تورم کالاها در نیمه دوم سال رخ می دهد و این مشکل منجر به ظهور چرخه های تورمی می شود.

تاثیر سیاست های دولت بر تورم

کوروش پرویزیان، رئیس پژوهشکده پولی و مالی گفت: تورم مشکل اصلی اقتصاد در دوره جدید است که علت اصلی تورم تنها ناهماهنگی در حوزه بانکی و تحریم ها نیست، بلکه علت اصلی تورم است کسری بودجه نیز عامل اصلی تورم در کشور است. در واقع وعده رفاهی اکثر دولت ها به دلیل اینکه پشتوانه ای ندارد، نقدینگی ایجاد می کند. سال گذشته حدود ۴۷۰ میلیارد تومان کسری داشت. در سال ۱۴۰۱ حدود ۲۹۹ میلیارد تومان کسری وجود داشت. این مشکل در سال های اخیر نیز وجود داشته است. بنابراین در این سال ها دولت اقداماتی را برای جبران کسری بودجه با استقراض و انتشار اوراق انجام داده است.

وی افزود: در حال حاضر سیاست قیمت گذاری که دولت در پیش گرفته است به دلیل ناکارآمدی خود باعث تشدید تورم شده است. اقدامات اخیر بانک مرکزی برای شفاف سازی نقدینگی و تورم و همچنین استفاده از ابزارهای مناسب برای محاسبه نقدینگی و … تاثیر مثبتی بر مدیریت نقدینگی داشته است. امیدواریم دولت جدید با توجه به تجربیات به دست آمده در کشور اقدامات مناسبی را انجام دهد.