دو اقدام اساسی جهت حمایت از بازار سرمایه در ید اختیار بانک مرکزی

دو اقدام اساسی کنترل نرخ سود و کاهش شکاف بین نرخ ارز نیمه ارزی و شناور، بازار را از حضور واسطه هایی مانند ورود بانک ها رها می کند. هر چند نمی توان ورود بانک ها را بی اثر دانست، اما این موضوع نسخه شفابخش بازار نیست. نسخه درمان نسخه ای است که شرکت ها را سودآور می کند و بازار را پاک می کند که با دو اقدام ذکر شده به دست می آید.

سیاوش وکیلی کارشناس بازار سرمایه در گفتگو با اخبار بورس وی گفت: برای حمایت از بازار سرمایه دو اقدام اساسی وجود دارد که هر دو به صلاحدید بانک مرکزی است. اگر بانک مرکزی این دو اقدام را در دستور کار خود قرار دهد، در این زمینه ها اطلاع رسانی و برنامه ریزی کند و به نوعی بیان کند که می خواهد در این دو جهت گام بردارد، بیش از هر چیزی برای رشد بازار سرمایه مفید خواهد بود. اقدام دیگر خواهد بود.

۱- مراحل کاهش نرخ سود

وی گفت: یکی از این دو اقدام کنترل نرخ سود است. برای حمایت از بازار لازم است بانک مرکزی نرخ سود را کنترل و حتی کاهش دهد و شاخص ها، مصاحبه ها و برنامه ها نشان می دهد بانک مرکزی اقداماتی را برای کاهش نرخ سود انجام داده است. در حال حاضر شاهد هستیم که بانک ها نرخ سود بسیار بالایی را به سپرده گذاران ارائه می دهند. بنابراین یکی از راهکارهای اساسی کنترل نرخ سود است.

۲- کاهش فاصله بین نرخ نیمه ارز و نرخ آزاد

وکیلی تصریح کرد: از دیگر اقدامات لازم که می تواند کمک قابل توجهی به بازار سرمایه و اقتصاد کشور کند، کاهش فاصله بین نرخ ارز نیما و آزاد است. البته این شکاف تمامی مشوق های صادراتی را پوشش می دهد. با توجه به این تفاوت تعرفه، سودآوری شرکت در خطر است و این تفاوت منجر به زیان اجاره می شود. اگر بانک مرکزی رویکرد زیبایی را در پیش گیرد، برنامه ها را تدوین کند و تذکراتی صادر کند و همچنین آیین نامه ها و دستورالعمل هایی را که حاکی از حرکت در این مسیر است، صادر کند، ممکن است در بحث ضعف بازار سرمایه نمود کامل خود را پیدا کند.

وی افزود: مابه التفاوت ارز نیمایی در برخی موارد به ۵۰ درصد رسیده است; البته این ۵۰ درصد محل رانت و فساد است. اگر صادرکننده یا تولیدکننده ای محصول خود را به قیمت مشخصی بفروشد و ما آن را به ریال با اختلاف قیمت حدود ۵۰ درصد به بازار برسانیم، سازوکار اقتصادی را با مشکل مواجه می کند.
این کارشناس بازار سرمایه گفت: این دو عامل بر شرکت های تولیدی و بر بازار سرمایه تأثیر مستقیم دارد و به سودآوری آنها کمک شایانی خواهد کرد. بنابراین اصلاح لازم به طور طبیعی از این طریق انجام می شود.

وکیلی تصریح کرد: این دو اقدام اساسی می تواند مانند ورود بانک ها بازار را از مسکن آزاد کند. حتی اگر نتوان ورود بانک ها را بی اثر دانست، اما نسخه درمان، نسخه ای است که باعث سوددهی شرکت ها و پاکسازی بازار می شود که با دو اقدام ذکر شده محقق می شود.

این کارشناس بازار سرمایه درباره حمایت صندوق توسعه از بازار گفت: صندوق توسعه ملی در چند مرحله ارقامی را نزد صندوق تثبیت سرمایه واریز کرده است. صندوق توسعه بازار حدود ۳۵ درصد از کارمزد کارگزاری را کاهش داده است و این هزینه را صرف انتشار سهام برای کارگزاران می کند. این صندوق ها منافع شخصی ندارند، بر اساس اساسنامه و رگولاتوری کار می کنند، زیرا این صندوق ها موضوع شخصی نیستند و سازمان بورس و سایر نهادهای نظارتی خارج از بازار بر آنها نظارت می کنند. اما در ارزیابی وجود این صندوق ها باید گفت که ما معمولاً در کشورهای دیگر جهان چنین صندوق توسعه ای نداریم، اما در سایر نقاط جهان و چندین بار در آمریکا و ژاپن صندوق تثبیت وجود دارد. در مواجهه با هراس های بزرگ اقتصادی، دولت ها وارد عمل شده اند و برخی منابع از برخی موسسات مالی به بازار سرمایه پمپاژ کرده اند تا از وحشت ایجاد شده جلوگیری کنند.