اثر دوگانه بازگشایی دامنه نوسان/مخابره پالس‌های وحشت به بازار سرمایه
مروری بر دو اثر اصلی افزایش محدوده نوسان.
امروز پس از ۴ ماه محدودیت دامنه نوسانات، انتظار می رفت سازمان بورس به این نتیجه برسد که تصمیم خود را با تصمیمات حمایتی ترکیب کند، اما ظاهرا این کار را نکرده است. ابزارها، روش‌ها، فرآیندها، نرم‌افزارها و سخت‌افزارها در ابعاد انسانی و غیرانسانی بازار سرمایه باید بازنگری شود، هوشمندتر شود و بر خطاها و ترجیحات انسانی غلبه شود. بدون در نظر گرفتن این اقدامات، دستکاری دامنه نوسانات، مشکلات را تشدید می کند.
عبدالله رحیملوتحلیلگر اقتصادی در گفتگو با اخبار بورس وی تصریح کرد: متولی و رئیس سازمان بورس باید همواره در نظر داشته باشند که محدوده نوسان تنها ابزار مدیریت ریسک بازار نیست. حدود چهار ماه است که بازار سرمایه با استفاده از ابزار دامنه نوسان به کمای مصنوعی فرو رفته است و هر زمان که بیدار شود، تاثیر این شرایط تشدید می شود، اما فروکش نمی کند. علاوه بر ابزاری مانند محدود کردن دامنه نوسان، بازار سرمایه به کنترل هوشمندتر و اعتمادسازی بیشتری نیاز داشت. تمدید محدودیت زمانی دامنه نوسان دو اثر داشت: کاهش نقدینگی بازار سرمایه و فشار بر سهامداران خصوصی و همچنین تضعیف اعتماد بازار سرمایه..
وی تصریح کرد: اگر هدف سازمان از محدود کردن دامنه نوسانات رسیدگی به ثروت مردم بود، در رسیدن به این هدف ناکام ماند و ثروت سرمایه گذاران در این مدت به تدریج از بین رفت. بازگشایی نوسانات امروزی می تواند هم یک رویداد مثبت و هم منفی باشد. چون باید دید سازمان بورس و دولت علاوه بر این تصمیم چه تصمیمات دیگری برای بازار گرفته اند؟
دستکاری دامنه نوسانات تنها منجر به کاهش ارزش ذهن و دارایی سهامداران می شود.
رحیملو ادامه داد: دولت امروز مانند همه دولت های دنیا وظیفه دارد از بازار سرمایه حمایت کند و برای این کار باید از ابزارهای موجود استفاده کند. دستکاری دامنه نوسانات تنها منجر به کاهش روحیه و ثروت سهامداران می شود و درآمد بیشتری ندارد. انتظار می رفت سازمان بورس در هفته گذشته و همزمان با بازگشایی محدوده نوسانات امروز اقدام کند. برای مثال به فکر وام بلندمدت یک ساله برای بازار سرمایه باشید. دولت می توانست تدابیر زیادی برای حمایت از بازار سرمایه در نظر بگیرد اما آنها را اجرا نکرده و بدون این شرایط نمی توان امیدی داشت.
وی افزود: محدوده نوسان ابزاری برای مدیریت دارایی و مدیریت ریسک نیست. بلکه ابزاری برای مدیریت احساسات است. امروز پس از ۴ ماه محدودیت دامنه نوسانات، انتظار می رفت سازمان بورس به این نتیجه برسد که تصمیم خود را با تصمیمات حمایتی ترکیب کند، اما ظاهرا این کار را نکرده است..
رحیملو یادآور شد: چند سالی بود که وعده های حمایتی شنیده می شد، رئیس جمهور سابق در سازمان بورس اعلام کرد که صرافی را قلک دولتی نمی داند، بلکه برعکس عمل می کند. از آنجایی که ذکر شد حمایت از بازار سرمایه در قانون بودجه ۱۴۰۴ لحاظ خواهد شد، لازم است نمونه پیشنهادات ارسالی به سازمان برنامه و بودجه اعلام شود.
وی بر دور شدن از بحث کیفی تاکید کرد و افزود: سرمایه گذاران دارایی های خود را به صورت عددی از دست می دهند، بنابراین حمایت ها نیز باید از طریق اعداد و ارقام به بازار ابلاغ شود تا بازار سرمایه به این اخبار وزن و ارزش بدهد.
بانک مرکزی قادر به تقویت اقتصاد نیست
رحیملو در خصوص نهادهایی که بر بازار سرمایه اثرگذار هستند، گفت: بانک مرکزی در حال حاضر در مسیر تقویت اقتصاد نیست و همچنان مسیر تضعیف اقتصادی را در قالب ثبات اقتصادی دنبال می کند.. در حال حاضر بانک مرکزی باید به سیاست تقویت اقتصاد واقعی بازگردد.
وی گفت: بانک مرکزی همچنان به حمایت از استفاده از رانت دلاری با نرخ سود و تسهیلات بانکی متفاوت ادامه می دهد و حمایت از صنعت و تولید در دستور کار نیست. بانک مرکزی باید فضای رانت خواری، فساد و واردات محوری را کنار بگذارد و بر صادرات، تولید و تورم تمرکز کند چرا که ادامه این رویکرد به بازار سرمایه و اقتصاد آسیب وارد می کند و باعث تورم می شود.
این تحلیلگر اقتصادی گفت: دولت و مجلس باید به بخش واقعی اقتصاد کمک کنند. در مجلس گفته شد ۳۰۰ میلیارد تومان از دستگاه خروی تولید شده به جیب دلالان سرازیر می شود. باید هر چه سریعتر این مشکلات برطرف شود، زیرا همه چیز در یک دلال خلاصه نمی شود! تعیین حاکمیت شرکتی در شرکت ها توسط دولت و مجلس ضروری است. اگر دولت و مجلس تصمیم بگیرند دست از جیب شرکت ها درآورند و در مورد نیاز کشور به ارز و صادرات تصمیم بگیرند کافی است.. لازم است سازمان بورس این اقدامات را دنبال کند.
او توضیح داد: ابزارها، روش‌ها، فرآیندها، نرم‌افزارها و سخت‌افزارها در ابعاد انسانی و غیرانسانی بازار سرمایه باید بازنگری شوند، هوشمندتر شوند و بر خطاها و ترجیحات انسانی غلبه شود. بدون در نظر گرفتن این اقدامات، دستکاری دامنه نوسانات، مشکلات را تشدید می کند. سازمان بورس باید برنامه آموزشی را برای شناسایی دلایل و مبنای خرید و فروش در نظر بگیرد. مواردی مانند منطق رفتار قانونی که منجر به فروش سهام در صف خرید در کف فولاد می شود باید روشن شود. این موارد باعث نگرانی سهامداران و ایجاد وحشت در بازار سرمایه می شود. هوشمندسازی سلیقه ها از منظر نظارت و امضاهای مطرح در ساختار بازار سرمایه و خروج از مردم محوری ضروری است.
ضرورت بازنگری در فضای کلی تحلیل و تصمیم گیری در بازار سرمایه
رحیملو تاکید کرد: بازار سرمایه باید نوآوری ها را بدون نیرو و انگیزه رها کند و نسخه های موفق را در خارج از کشور الگوبرداری و اجرا کند. متولی و برخی کارشناسان بازار آگاهی کافی ندارند. همچنین گفته شده است که حجم معاملات در سال ۲۰۱۹ ۲۵ همت بوده و امروز به ۳ همت رسیده است و شناسایی نشده است که ۲۵ همت در سال ۲۰۱۹ معادل ۱۰۰ همت امروز است و ارزش معاملات روزانه نسبت به سال ۲۰۱۹ منفی است. این تحلیل به دولت و مجلس نیز مخابره می شود. ارزش بازار نیز به همین ترتیب مقایسه می شود و ارزش فعلی دلار در این مقایسه ها لحاظ نشده است. مبانی تحلیل ها و تصمیم گیری ها نیز زیر سوال می رود. شرکت های غیرمالی آمریکایی پس از کووید ۹۳ درصد رشد سود داشتند، اما ما سود خود را در همان بازار از ۲۳ میلیارد دلار به ۱۵ میلیارد دلار افزایش دادیم.
وی به خروج از فضای روزمره اشاره کرد و خاطرنشان کرد: دکتر. سعیدی باید در انتخاب تیم رهبری و مشاوران خود تجدید نظر کند. هرکسی که بازار را به این وضعیت رساند و به رئیس سابق سازمان نتایج خوبی داد بعد از آن دیگر نمی تواند به بازار سرمایه کمک کند!
باید در فضای کلی تحلیل، تصمیم گیری و تصمیم گیری در بازار سرمایه بررسی شود.
