نگاهی به سناریو‌های بنزینیِ دولت چهاردهم :: افق میهن
به نظر می رسد دولت چهاردهم می تواند معضل فعلی بنزین را در قالب دو سناریو طراحی و اجرا کند.
به گزارش افق میهن، به نظر می رسد دولت می تواند مشکل فعلی بنزین را در قالب دو سناریو حل کند تا بخشی از مشکلات عدم تعادل فعلی بنزین کاهش یابد و فشار اقتصادی بر مردم وارد نشود. چارچوب کلی این راهکار را می توان در قالب مدل سهمیه سوم تعریف کرد که در دو سناریو قابل اجراست.
سناریوی اول
در این مدل قیمت سهمیه اول و دوم ثابت می ماند اما میزان سهمیه اول و دوم به گونه ای تعریف می شود که کل بنزین مصرفی خودروها در این دو سهمیه با تولید داخلی معادل بنزین تامین می شود. به ۱۰۵ میلیون لیتر در روز می رسد. اکنون برای مصرف مازاد بر این دو سهمیه، قیمت بنزین با نرخ واردات تعریف می شود و به اصطلاح سهمیه سوم با قیمت واردات تعیین می شود.
در این شرایط مصارف خارج از الگوی سهمیه اول و دوم با قیمت فوب وارد شده و با همان قیمت در داخل به فروش می رسد. بر اساس برآوردهای انجام شده سهمیه سوم با تقریب خوبی به سه دهم بالای جامعه می رسد و مابقی نیازهای مردم نیز با همین سهمیه اول و دوم تامین می شود.
نمودار این گزارش نشان می دهد که مصرف بنزین دهک دهم جامعه شهری تقریبا ۱۳ برابر دهک اول است و در جامعه روستایی این نسبت به بیش از ۲۶ برابر می رسد. در نتیجه سهمیه سوم و قیمت آن بر دهک بالای جامعه نیز تاثیرگذار خواهد بود.
سهمیه و قیمت بنزین برای خودروهای عمومی از این مدل مستثنی شده است. همچنین برای موارد خاص مانند ساکنان مناطق اقماری کلانشهرها که جزء سه دهک بالای جامعه نیستند اما مصرف بالایی دارند نیز می توان طرح جداگانه ای اندیشید، به عنوان مثال با توسعه سوخت های جایگزین CNG و LPG در این مناطق و هدایت تقاضا به این سمت، هزینه سوخت این خانوارها را نیز کاهش داد
به طور کلی سهمیه سوم الگویی برای حل عدم تعادل بنزین و توزیع عادلانه یارانه آن است و ضمن رعایت ملاحظات دقیق تر، می توان از این چارچوب در قالب یک برنامه جامع استفاده کرد.
سناریوی دوم
در سناریوی دوم می توانید سه مرحله قیمت یا سه سهمیه داشته باشید. سهمیه اول عمدتاً مربوط به حمل و نقل عمومی و حداقل سهمیه است. این سهمیه در اصلاحیه اول می تواند افزایش جزئی را تجربه کند و زیر ۲ هزار تومان در کانال باقی بماند. مرحله دوم سهمیه فعلی ۳ هزار تومان است که تا سقف ۴ هزار یا ۴۲۰۰ تومان (۴۰ درصد افزایش) قابل افزایش است. مرحله سوم می تواند میانگین موزون قیمت به قیمت داخلی و قیمت واردات باشد.
