بانک‌ها پایتخت‌نشین شدند؛ کوچ پول از استان‌ها

به گزارش افق میهن، بر اساس گزارش رسمی بانک مرکزی تا پایان مرداد در سال ۱۴۰۴ کل موجودی سپرده بانکی کشور به حدود ۱۵۷۹۳۰۰۰ میلیارد تومان رسید. از این میزان ۹ میلیون و ۳۲۵ هزار میلیارد تومان تنها در استان تهران متمرکز است.

این بدان معناست که سهم تهران از کل سپرده های بانکی کشور به ۶۲.۲ درصد رسیده است. عددی که در مقایسه با مرداد سال گذشته دو درصد واحد و در مقایسه با مرداد ۱۴۰۲ افزایش بیش از پنج درصدی را نشان می دهد.

این رشد نشان دهنده تداوم تمرکز منابع مالی در پایتخت و عدم توزیع متوازن سپرده ها در سایر استان ها است.

تمرکز بر تسهیلات بانکی

روند مشابهی را می توان در حوزه تاسیسات مشاهده کرد. بر اساس برآوردهای بانک مرکزی در پایان بیش از ۶۲ درصد از کل تسهیلات بانکی کشور بوده است. مرداد امسال در استان تهران پرداخت شد.

این داده ها نشان می دهد که بیشتر منابع اعتباری نظام بانکی در پایتخت متمرکز شده و به طور مساوی در استان ها توزیع نشده است.

اگرچه نرخ رشد سهم تهران از تسهیلات نسبت به کل کشور کمتر از رشد سپرده‌ها است، اما تمرکز بالای اعتبار در پایتخت همچنان یکی از بزرگترین چالش‌های نظام بانکی است.

تغییر سهم تهران از تسهیلات

مقایسه آماری سه سال اخیر نشان می دهد که سهم استان تهران از کل تسهیلات بانکی کشور اگرچه زیاد است اما به تدریج در حال کاهش است.

در مرداد در سال ۱۴۰۲ سهم تهران از کل دارایی ۶۰ درصد بود در حالی که در مرداد در سال ۱۴۰۰ این عدد به ۰۳/۶۵ درصد رسید. به عبارت دیگر سهم تهران از تسهیلات در سه سال گذشته سه واحد درصد کاهش داشته است.

کارشناسان معتقدند اگرچه کاهش تمرکز دارایی‌ها در پایتخت نشانه حرکت تدریجی به سمت توزیع عادلانه‌تر منابع است، اما افزایش همزمان تمرکز سپرده در تهران همچنان یکی از چالش‌های ساختاری نظام بانکی محسوب می‌شود.

پیامدهای تمرکز منابع بانکی

تمرکز سپرده ها و تسهیلات در استان تهران تبعات متعددی دارد. از یک سو، این تمرکز می تواند تامین مالی شرکت های بزرگ و پروژه های اقتصادی در پایتخت را آسان کند.

با این حال، از سوی دیگر، منجر به کمبود نقدینگی و دسترسی ضعیف به منابع مالی در استان های محروم تر می شود.

اقتصاددانان بر این باورند که با ارائه اقدامات محرک و اصلاحی، بانک مرکزی به توزیع عادلانه‌تر منابع بانکی در کشور کمک می‌کند و به مناطق کمتر ثروتمند اجازه می‌دهد از فرصت‌های مالی برابر بهره‌مند شوند.