گلایه مردم از افزایش چند باره قیمت لبنیات/افزایش ۵۲ درصدی قیمت شیرخام :: افق میهن

افزایش بی سابقه قیمت شیر ​​در هفته های اخیر موجی از نارضایتی را در بین مصرف کنندگان ایجاد کرده است. به دلیل فشارهای اقتصادی و افزایش هزینه ها، بسیاری از خانوارها خرید لبنیات را متوقف کرده یا مصرف خود را کاهش داده اند.

به گزارش افق میهن، این افزایش قیمت ناشی از مشکلات مختلفی از جمله افزایش هزینه های تولید، نوسانات قیمت خوراک دام و افزایش نرخ دلار، فشار زیادی بر بودجه خانوارها وارد کرده و باعث تغییر عادات خرید مردم شده است. در همین راستا بر اساس برخی اخبار منتشر شده، شاهد بازگشت محصولات لبنی به واحدهای تولیدی و کاهش چشمگیر تقاضا در بازار هستیم.

طبق آمار منتشر شده، مصرف سرانه لبنیات در ایران از حدود ۱۳۰ کیلوگرم در سال ۱۳۸۸ به حدود ۵۵ کیلوگرم در سال های اخیر کاهش یافته است. یعنی افت حدود ۵۸ درصدی و در عین حال وزارت بهداشت و رسانه های تخصصی سلامت می گویند که ایرانی ها الان حدود ۹۰ کیلوگرم کمتر از سرانه جهانی لبنیات مصرف می کنند. شکافی که مستقیماً با سلامت استخوان، پوکی استخوان در سال های آینده و هزینه های درمان مرتبط است.

در این زمینه درس عبرتی برای دنیا شدیم که با تورم ۱۳۰ درصدی لبنیات در سه ماه، محصولات از فروشگاه ها به کارخانه ها بازگردانده می شود.

بر اساس آخرین آمار مرکز آمار از تورم مصرف کننده، در آبان تورم ماهانه به ۳.۴ درصد، تورم نقطه به نقطه ۴۹.۴ درصد و تورم سالانه ۴۰.۴ درصد رسیده است. با وجود این اعداد، آمار بخش مواد غذایی بسیار متفاوت است. در آبان تورم ماهانه اقلام به ۴.۷ درصد، نقطه به نقطه ۶۶ درصد و تورم سالانه ۴۶.۱ درصد رسیده است. تجزیه و تحلیل دقیق داده ها نشان می دهد که تورم نقطه به نقطه شیر، پنیر و تخم مرغ ۴۸.۶ درصد بوده است.

در گفت وگویی که محمد فرباد – سخنگوی اتحادیه فرآورده های لبنی – با ایسنا داشت، همچنین خاطرنشان شد: با توجه به اینکه اکثر خانوارهای ایرانی درآمد ثابتی دارند و معمولاً سالی یک بار حقوق آنها افزایش می یابد، افزایش قیمت ها باعث ایجاد عدم تعادل بین درآمد و هزینه شده است. این وضعیت منجر به کاهش مصرف لبنیات در جامعه می شود. این موضوع نه تنها از نظر اقتصادی، بلکه از نظر سلامت عمومی جامعه نیز نگران کننده است، زیرا کاهش مصرف لبنیات می تواند مشکلاتی مانند پوکی استخوان و عدم جذب ریزمغذی ها را به دنبال داشته باشد.
افزایش ۵۲ درصدی قیمت شیر ​​خام

وی خاطرنشان می کند: افزایش ۵۲ درصدی قیمت شیرخام از ۲۳ هزار تومان به ۳۵ هزار تومان در دروازه دام باعث افزایش قیمت لبنیات شده است.

فربد توضیح می دهد که این افزایش قیمت با وجود تمایل صنایع لبنی اجتناب ناپذیر بود. دلیل اصلی این افزایش مجموعه عوامل اقتصادی و تولیدی است که افزایش قیمت علوفه، عدم تخصیص به موقع ارز ۲۸۵۰۰ تومانی برای واردات نهاده های دامی و روی آوردن دامداران به بازار آزاد علوفه با قیمت های بسیار بالاتر از جمله دلایل آن است.
فشار مضاعف بر کشاورزان

به گفته سخنگوی انجمن لبنیات ایران، علاوه بر این بیماری تب برفکی که در برخی مناطق دامداری ها شیوع پیدا کرده و به کاهش تولید شیر خام دامن زده است، به یکی از دلایل مضاعف تبدیل شده و شرایط را پیچیده تر کرده است. این عوامل در کنار یکدیگر فشار مضاعفی بر دامداران وارد کرده و در نهایت باعث افزایش قیمت شیر ​​خام و در نتیجه افزایش قیمت لبنیات در بازار شده است.

فربد در ادامه خاطرنشان می کند: افزایش قیمت شیر ​​خام به دلیل نقش حدود ۶۰ درصدی آن در قیمت تمام شده لبنیات باعث افزایش حدود ۳۰ درصدی قیمت محصولات می شود که به تدریج کارخانه ها برای جلوگیری از شوک قیمتی علیرغم زیان هایی که به شرکت های تولیدی وارد می کند، اقدام می کنند. با این شرایط می توان پیش بینی کرد که قیمت لبنیات در روزهای اخیر بیش از پیش افزایش یابد.
صادرات شیرخشک را محدود کنید

افزایش قیمتی که علاوه بر حذف لبنیات از سفره مردم باعث شد واحدهای تولیدی برای جبران زیان به تولید و صادرات شیرخشک صنعتی روی بیاورند و با این شرایط شاهد افزایش صادرات شیرخشک صنعتی بوده ایم.

سخنگوی انجمن لبنیات ایران در این خصوص خاطرنشان می کند: اخیراً اقداماتی برای محدود کردن صادرات شیرخشک با افزایش تعرفه صادراتی انجام شده است که قطعاً باعث توقف نسبی صادرات آن می شود.

به گفته فربد، نکته حائز اهمیت در این زمینه عدم تعادل درآمد و هزینه خانوارها است که شرکت های تولیدی را نیز با مشکل مواجه کرده است، به طوری که از ابتدای سال جاری تاکنون برآورد می شود سرانه مصرف لبنیات ۱۰ درصد کاهش داشته باشد.

گلایه مردم از افزایش مکرر قیمت لبنیات

لبنیات به آمار محدود نمی شود و تاثیرات آن را می توان مستقیما در زندگی روزمره مردم مشاهده کرد. بسیاری از خریداران می گویند لبنیات که تا چند سال پیش جزء کالاهای ثابت سبد خانوار بود، اکنون به خریدی حداقلی و بعضاً حذف شده تبدیل شده است.

به گزارش مشاهدات میدانی خبرنگار ایسنا از فروشگاه ها، با وجود اینکه شیر و لبنیات جزو کالاهای اساسی و ضروری برای مصرف روزانه هستند، اما این روزها مردم در خرید آنها بسیار محدود هستند. صاحب فروشگاه گفت: مردم مثل قبل از لبنیات استقبال نمی کنند و تا آخرین لحظه به فروش امیدوار بودیم اما در نهایت مجبور شدیم کالا را پس دهیم.

در این بین مردم هم از گرانی ها و تغییر قیمت های روزانه گلایه داشتند، مادری با ساده ترین لحن و صحبت هایش گفت: امیدوار بودیم با وجود گرانی ها حداقل بچه های مدرسه ای که شیر توزیع می شود تامین شود، اما نشد! الان هم که هر روز آنقدر گران می شود که قدرت خرید کم شده، چطور می توانم بخرم؟».

یکی از شهروندان در گفت وگو با ایسنا، گفت: هر هفته شیر، ماست و پنیر می خریدیم، اما الان فقط در صورت نیاز شیر می خریم، قیمت ها آنقدر بالا رفته که مجبوریم از چیزهای مهم تری کم کنیم.

مرد میانسالی که به همراه فرزندش برای خرید به فروشگاه آمده بود نیز با اشاره به تغییر الگوی مصرف خانواده ها گفت: حقوق ما ثابت است اما قیمت لبنیات هر هفته تغییر می کند، وقتی دخل و خرج با هم تطابق ندارد اولین چیزی که حذف می شود لبنیات است.

دغدغه ها به معیشت محدود نمی شود. برخی از خانواده ها نگران عواقب سلامتی این وضعیت هستند. مادر دو کودک مدرسه‌ای می‌گوید: لبنیات برای کودکان ضروری است، اما وقتی هر روز گران‌تر می‌شود، واقعاً نمی‌دانم چگونه آن را تهیه کنم. حتی امیدمان به شیر مدرسه هم از بین رفت.»

این شکایات در حالی مطرح می شود که کارشناسان بهداشت بارها نسبت به کاهش مصرف لبنیات و پیامدهای آن بر سلامت استخوان ها و افزایش بیماری های مرتبط هشدار داده اند. هشدارهایی که به نظر می رسد در سایه تورم مستمر جدی تر شده است.
قیمت تمام شده شیرخام به حدود ۳۸ هزار تومان رسیده است

صراف – مدیرعامل اتحادیه گاوداران و گاوداران صنعتی خراسان رضوی – در برنامه گفت و گوی ویژه خبری اظهار داشت: آنچه امروز به آن «بازار آزاد» می گویند، در واقع همان نظام بازار است؛ در واقع همان سیستم بازار است. زیرا وقتی نهاده با قیمت مصوب به دست کشاورز نرسد، چه از سامانه خریداری شود و چه از واسطه های خارج از آن، عملاً قیمت آزاد محسوب می شود.

وی افزود: کل فرآیند سامانه بازار زیر نظر وزارت جهاد کشاورزی است و اینطور استنباط می شود که دامداران از خارج از سامانه خرید می کنند در حالی که این موضوع انحرافی است. مسئله اصلی دسترسی محدود دامداران به نهاده ها با قیمت مصوب است.

صراف با اشاره به افزایش شدید قیمت نهاده ها گفت: در روزهای اخیر قیمت کنجاله سویا به بیش از ۳۷ تا ۳۸ هزار تومان در هر کیلو رسیده است در حالی که نرخ مصوب حدود ۱۱ هزار و ۳۰۰ تومان است که این جهش قیمتی ناشی از تصمیمات استانی نیست و در اختیار دامداران نیست و نتیجه مدیریت دام در عرصه دام است.

مدیرعامل اتحادیه صنف گاوداران صنعتی خراسان رضوی بر پیامدهای این وضعیت تاکید کرد و تصریح کرد: نتیجه این وضعیت افزایش کشتار دام های مولد است که زنگ خطری جدی برای آینده تولید محسوب می شود و در سال های آینده کشور می تواند با بحران مضاعف در تامین فرآورده های دامی مواجه شود.

وی در ادامه درباره قیمت تمام شده شیرخام گفت: قیمت تمام شده شیرخام تولیدی در شرایط فعلی به حدود ۳۷ تا ۳۸ هزار تومان در هر کیلو رسیده است اما دامداران هیچ گاه فرصت قیمت گذاری بر اساس قیمت تمام شده به اضافه سود متعارف را نداشته اند.

صراف افزود: دامداران برخلاف بسیاری از صنایع که قیمت گذاری آنها بر اساس هزینه های ثابت و سود مشخص است، همواره خارج از این چارچوب فعالیت کرده و در واقع زیان خود را از سرمایه و تولید پرداخت می کنند. به عبارت دیگر کشاورز یارانه پنهانی به جامعه پرداخت می کند.

وی در پایان تاکید کرد: اگرچه این موضوع از نظر تامین امنیت غذایی کشور مایه مباهات دامداران است، اما ادامه این روند می تواند منجر به تعطیلی واحدهای دامپروری و آسیب جدی به تولیدات استان و کشور شود.