آیا شاخص بورس میتواند رکورد جدیدی ثبت کند؟
افق میهن –
بورس تهران در روز سه شنبه با ۱۲ هزار واحد افزایش به ۲ میلیون و ۵۱۸ هزار واحد رسید. بررسی ها حاکی از آن است که با وجود نزدیک شدن شاخص اصلی بورس به سقف ۲.۵ میلیونی، فشار عرضه نیز افزایش یافته است. بازار برای عبور از سقف ۲۵۳۵۰۰۰ واحدی مردد است. تضاد عرضه و تقاضا در این کانال احتمالا وضعیت بورس را در روزهای آینده رقم خواهد زد. در صورت برنده شدن خریداران، شاخص بورس از بالا بالا می رود اردیبهشت سال قبل می گذرد، اما احتمالاً تسلط فروشندگان به اصلاح قیمت منجر خواهد شد.
در هر دو سناریو، با شانس بسیار بالا، امکان شکستن سقف وجود خواهد داشت، اما در صورت اصلاح قیمتی شاخص کل برای حمله مجدد به سقف، میتواند منجر به شکست قویتر و روند تندتر شود. با تقویت حمایت های سیاست گذار بورس، رشد نرخ ارز و زمزمه های کاهش نرخ سود، P/E بازار حداقل ۱۰ واحد قابل تعدیل است. این در حالی است که این نسبت هم اکنون در کانال ۷ واحد قرار دارد و ارزش معاملات نیز نشانه هایی از رونق بورس را نشان می دهد.
شاخص به حد مجاز رسید
این در حالی است که در ابتدای بامداد روز معاملاتی قبل، شاخص کل بورس به رقم ۲.۵۳۰ هزار واحد رسید که تنها ۵ هزار واحد با اوج تاریخی خود فاصله داشت. اگرچه در ساعات اولیه معاملات انتظار می رفت نماگر اصلی از این قله حساس عبور کند، اما فشار دومینوی عرضه کنندگان در بازار احتمالاً اصلاح قیمتی را به همراه خواهد داشت. با این حال، این اصلاح قیمت را می توان یک اصلاح گسترده در نظر گرفت. به نظر می رسد بازار در راستای جمع آوری نقدینگی می تواند تا ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار واحد کاهش را تجربه کند. ارزش معاملات تا ۲۰۰ میلیون دلار پیش رفته و ارزش دلاری بازار همچنان با میانگین فاصله دارد، در حالی که P/E بازار همچنان در محدوده های جذابی قرار دارد. رشد دلار نیما و سخنان متناقض سیاست گذار در خصوص کاهش نرخ سود می تواند این نسبت را حداقل ۱۰ واحد افزایش دهد.
این در حالی است که از نظر احساسی P/E بازار می تواند از عدد ذکر شده فراتر رود. قدرت محرک های اقتصادی در مرحله فعلی به حداکثر رسیده است و از نظر تاریخی، حمایت از عوامل کلان مانند نرخ سود و نرخ ارز منجر به بازدهی بالایی برای سهامداران شده است، اما طرف دیگر ماجرا افزایش قدرت است. ریسک های سیاسی در معادلات منطقه ای تحولات سوریه و پیشروی ارتش رژیم صهیونیستی در خاک این کشور به افزایش هیجانی قیمت دلار منجر شده و می تواند بر هیجانات بازار غلبه کند. شاخص کل بورس دوباره در مرز حساس خود با ریسک های سیاسی درگیر خواهد شد. این ریسک ها در حالی برجسته می شوند که عوامل اقتصادی به بازار کمک کرده است. جدی بودن پیامدهای درگیری ها در منطقه و به ویژه برای ایران ممکن است رهبر اصلی را مجبور به عقب نشینی کند.
تداوم سیاست های اقتصادی به نفع بازار سرمایه احتمالاً به تجهیز شاخص سقف شکن منجر خواهد شد. اینکه سهامداران برای پوشش نرخ سود و ریسک چه میزان بازدهی انتظار دارند، از اهمیت بالایی برخوردار است و می تواند بر تصمیم سهامداران تأثیر بگذارد. این موضوع با چند متغیر قابل بررسی است. اول اینکه نسبت قیمت به سود آینده بازار هنوز وارد کانال ۶ واحدی نشده است. این در حالی است که از نظر تاریخی نسبت P/E آینده بین ۶ تا ۸ واحد است. با فرض ثبات در سودهای آتی، بورس تهران احتمالاً از این نقطه انتظار افزایش ۴۰ درصدی در ارتفاع را خواهد داشت.
همچنین ارزش دلاری بازار با وجود رشد بیش از ۲۷ درصدی شاخص کل از کف آبان سال جاری همچنان در محدوده ۱۲۵ میلیارد دلار است که با فرض ثابت ماندن قیمت دلار، بازدهی ۴۴ درصدی برای میانگین سبدهای بازار پیش بینی می شود. همه این موارد در حالی است که ارزش معاملات خرد با سقف ۳۵۰ میلیون دلار فاصله دارد. یعنی ارزش معاملات می تواند از ۲۱ هزار میلیارد تومان هم عبور کند. اگر شاخص کل بورس ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار واحدی به طور متوسط ۴۰ درصد رشد کند، این شاخص تا هدف ۳.۵ میلیون واحد رشد خواهد کرد. با این حال مسیر بازار همچنان تحت تاثیر جهان های سیاسی است و افزایش نقش این عوامل ریسک گریزی بازاریان را افزایش می دهد. این در حالی است که سایر بازارهای موازی پتانسیل رشد بیش از ۴۰ درصدی را در کوتاه مدت نخواهند داشت و احتمالا وارد فاز رکود خواهند شد.