آیا هسته سخت تورم شکسته شده است!؟| مثبت شدن شاخص های اقتصادی اقدامی نوید بخش برای بهبود معیشت
بازار؛ گروه بانک و بیمه: گروه سیاستگذاران اقتصادی دولت و سیاستگذاران بانک مرکزی پس از پنج سال متوالی افزایش نرخ تورم در کشور، این شاخص مهم اقتصادی را کاهش داده اند، هرچند با برنامه ریزی اصولی برای جلوگیری از ابرتورم، اما پیامدها و تاثیر افزایش نرخ تورم بالا در سالهای گذشته همچنان در جامعه وجود دارد، بنابراین کاهش این شاخص تأثیر عمدهای در بهبود معیشت مردم نداشته است، اما قطعاً میتوان امیدوار بود که با تداوم چنین رویکردی تأثیر مثبتی بر اقتصاد کشور نمایان شود. و خانوارها نشان خواهند داد.
البته باید گفت؛ آمارهای اقتصادی و گزارش های منتشر شده از کاهش تمامی متغیرهای پولی موثر بر تورم گواه گام درست دولت در جهت مهار این شاخص مهم اقتصادی است که این شاخص ها در سال های اخیر به سرعت در حال تغییر بوده اند. اما در حال حاضر ثبات نسبی در بازار ارز و طلا حاکم است و نظارت بر سیستم بانکی نیز به گونه ای است که دیگر مانند گذشته و در دو سال گذشته، همانطور که گفته شد، دیگر شاهد ایجاد نقدینگی نیستیم. حفظ انضباط پولی، بودجه ای و مالی و همچنین رشد مثبت اقتصادی می تواند نویدبخش ادامه روند نزولی نرخ تورم باشد. چرا که سال ها موتور محرک تورم پس از افزایش نرخ ارز، حجم فزاینده نقدینگی و همچنین بی انضباطی سیستم بانکی بود که به گفته کارشناسان به راحتی نمی توان این گونه مشکلات و عوامل را کنترل کرد.
نتایج اقدامات و اقدامات مجموعه اقتصادی دولت و بانک مرکزی در بهبود متغیرهای کلان اقتصادی به ویژه در کنترل نرخ تورم مشهود است. بانک مرکزی با تعیین برنامه هدف گذاری رشد نقدینگی را کنترل و تا حد قابل توجهی کاهش داده است.
انتشار آمارهای امیدوارکننده از شاخص های اقتصادی
اکنون بانک مرکزی اعلام کرده است؛ همه متغیرهای پولی که بر تورم تأثیر میگذارند طی سالها کاهش یافتهاند، بنابراین رشد عرضه پول از ۷۵.۱ درصد به ۱۵.۳ درصد در سال کاهش یافته است. فروردین ۱۴۰۳ کاهش یافته است. بر اساس گزارش بانک مرکزی، تورم نقطهبهنقطه در شاخص بهای مصرفکننده نیز با کاهش ۱۸.۴ واحد درصدی و از ۴۹.۴ درصد در سال گذشته مواجه شد. بهمن ۱۴۰۱ تا ۳۱ درصد در اردیبهشت ۱۴۰۳ رسید. تورم سالانه مصرف کننده نیز از ۴۴.۱ درصد در سال ۷.۱ درصد کاهش یافت. بهمن ۱۴۰۱ تا ۳۷ درصد در اردیبهشت ۱۴۰۳ کاهش یافته است. علاوه بر این، تورم نقطه به نقطه تولیدکننده از ۳۷.۹ درصد در سال افزایش یافت بهمن ۱۴۰۱ تا ۲۳.۳ سال اردیبهشت ماه ۱۴۰۳ کاهش یافت و تورم سالانه شاخص تولیدکننده نیز از ۳۶.۱ درصد افزایش یافت. بهمن ۱۴۰۱ تا ۳۰.۳ درصد در اردیبهشت ماه ۱۴۰۳ سقوط کرده است.
این نمونه ای از عملکرد مثبت بانک مرکزی و سیاستگذاران اقتصادی دولت سیزدهم بود که توانستند بازار ارز را به ثبات برسانند و نقدینگی را کنترل کنند. در نتیجه سیاست ها و اقدامات مجموعه اقتصادی دولت و بانک مرکزی برای بهبود متغیرهای کلان اقتصادی به ویژه کنترل نرخ تورم، بانک مرکزی برنامه رشد نقدینگی ۳۰ درصدی را برای سال ۱۴۰۱ تعیین و میزان نقدینگی را تعیین کرد. هدف رشد ۲۵% برای سال ۱۴۰۲، این می تواند متغیرها را می توان به وضوح کنترل کرد. بر اساس آمارهای موجود، رشد نقدینگی که در آغاز سلطنت سیزدهم (پایان شهریور ۱۴۰۰) به ۴۰.۵ درصد رسید، در طول فعالیت سلطنت سیزدهم روند نزولی قابل توجهی داشته است. بدین ترتیب این متغیر در پایان سال ۱۴۰۱ به ۱/۳۱ درصد و در پایان سال ۱۴۰۲ به ۳/۲۴ درصد رسید.
حرکت به سمت کاهش نرخ تورم را باید به فال نیک گرفت، اما نگاه مردم به تورم و تغییر آن ملاک و ملاک نیست، بلکه ملاک کاهش نرخ تورم از منظر جامعه بهبود معیشت آن است و اگر چه کاهش هزینه ها بسیار سخت است، سطح معیشت مردم به قدری آسیب دیده است که حتی این کاهش نیز قابل مشاهده نیست.
چرا مردم کاهش نرخ تورم را لمس نمی کنند؟
فرشاد پرویزیان، مدرس دانشگاه و عضو انجمن اقتصاددانان ایران در گفتگو با خبرگزاری “بازار” وی بیان کرد: اگرچه آمارها نشان می دهد دولت به ویژه بانک مرکزی در تلاش برای کاهش نرخ تورم است و این موضوع را باید به فال نیک گرفت، اما نگاه مردم به تورم و تغییر آن ملاک نیست، بلکه ملاک است. از منظر جامعه، کاهش نرخ تورم برای بهبود معیشت و کاهش هزینه های آنهاست. البته اگر چند سال متوالی تورم در محدوده ۵۰ درصد باشد، رسیدن به ۴۵ درصد یا حتی ۴۰ درصد بسیار سخت است، اما سطح زندگی مردم آنقدر بدتر شده که این کاهش قابل مشاهده نیست.
وی با بیان اینکه مردم کاهش نرخ تورم را احساس نمی کنند، اظهار کرد: از آنجایی که کاهش نرخ تورم به معنای کاهش قیمت نیست، بلکه رشد قیمت ها کمتر از قبل خواهد بود، در چنین شرایطی کاهش نرخ تورم وقتی این شاخص در سطح و ارزش بالایی باشد، کاهش درصدها تأثیر زیادی بر زندگی مردم ندارد و جامعه تأثیر خوبی بر آنها ندارد. با این وجود، سیاست در همه جهات باید به گونه ای باشد که اقتصاد کشور پویا و شکوفا شود، نه اینکه به دلیل انجماد منابع بانکی، بخش تولید و بنگاه های اقتصادی و فعالیت های شرکتی دچار رکود شود و موانعی به اقتصاد منجر شود. در عوض راکد شدن برای پیشرفت.
باید موانع برداشته شود و سیاست هایی طراحی شود که فعالان اقتصادی بتوانند برای کشور درآمدزایی کنند و پول به راحتی وارد کشور شود. از طرفی باید به بخش تولید توجه زیادی شود، زیرا بدون رشد تولید نمی توان گفت اقتصاد پویا شده است.
بدون رشد تولید، اقتصاد پویا نخواهد بود
یکی از اعضای انجمن اقتصاددانان ایران تصریح کرد: راه حل رشد اقتصادی مشخص است، موانع تولید و توسعه صادرات باید برداشته شود و سیاست هایی طراحی شود که فعالان اقتصادی بتوانند برای کشور درآمدزایی کنند و ارز به راحتی وارد شود. وارد کشور شود. از سوی دیگر باید به بخش تولید توجه زیادی شود زیرا بدون رشد تولید نمی توان گفت اقتصاد پویا شده است. اکنون فعالیت های اقتصادی در کشور دچار رکود شده است. البته بانک مرکزی توانسته با مدیریت نقدینگی و بازار ارز و نظارت بر عملکرد سیستم بانکی تورم را در مسیر نزولی قرار دهد و این کار سختی است، اما این همه ماجرا نیست. باید به بخش تولید هم توجه کرد تا رکود اقتصادی ادامه پیدا نکند.
بر اساس این گزارش، آمارها حاکی از آن است که در دولت سیزدهم رشد نقدینگی ۱۶.۲ واحد درصد کاهش داشته که نشان دهنده بالاترین سطح کنترل نقدینگی در دولت های مختلف است، در حالی که در دولت دوازدهم رشد نقدینگی با کاهش ۱۶.۷ واحد درصدی از ۲۳.۸ درصد افزایش یافته است. در شهریور ۱۳۹۶ به ۴۰.۵ درصد در شهریور ۱۴۰۰ رسید. در خصوص توسعه پایه پولی در دولت سیزدهم نیز می توان مشاهده کرد که نرخ رشد پایه پولی از ۳۹.۵ درصد در ابتدای شهریور ۱۴۰۰ به ۲۸.۱ درصد افزایش یافته است. اسفند ۱۴۰۲ که با کاهش ۱۱.۴ واحد درصدی این متغیر در بازه زمانی مذکور مطابقت دارد. اما در صورت ادامه سیاست های صحیح اقتصادی می توان امیدوار بود که رشد اقتصادی در کشور اتفاق بیفتد و تورم به تدریج کاهش یابد تا مردم تاثیر رشد اقتصادی و کاهش نرخ تورم را روی میز خود ببینند.