ابهام وام ازدواج در بودجه سال آینده؛ حذف از بودجه یا تکلیف قانونی؟

: دولت در بودجه ۱۴۰۵ بحث وام ازدواج و فرزندآوری را مطرح نکرده است در حالی که در حال حاضر بیش از یک میلیون نفر در نوبت دریافت این دو وام هستند و پرداخت وام بخش زیادی از آنها به سال آینده موکول شده است.

افق میهن، در برنامه امروز «میز اقتصادی» شبکه خبر، موضوع بررسی جزئیات لایحه بودجه ۱۴۰۵ مورد بررسی قرار گرفت. در این برنامه رحیم زارع عضو کمیسیون برنامه و بودجه شورای اسلامی و حسن حسنخانی کارشناس اقتصادی در استودیو حضور داشتند و مژگان خانلو رئیس تلفیق و هماهنگی بودجه سازمان برنامه و بودجه نیز به صورت تلفنی در این گفتگو شرکت کردند.

سیاست ها و یارانه های ارزی؛ خود تحریمی یا اصلاح ساختاری؟

سوال: آقای زارع ارزیابی شما از سیاست های ارزی و یارانه ها در بودجه چیست؟

زارع: در حوزه ارز باید کار اساسی انجام شود. حالا یک کشاورز که مثلا انجیر صادر می کند و می خواهد ۲۰ هزار دلار به کشور بیاورد جریمه و مجازات می شود. کشوری که تحریم است نباید محدودیتی برای واردات ارز داشته باشد. این به معنای خودتحریمی است. امروز پرداخت یارانه نان به ذینفع نهایی ۲۹۰ همات، یارانه انرژی ۵۴۸ همات با نرخ ۷۵ و مابه التفاوت ارز ترجیحی ۷۰ همات است. وقتی نرخ ارز ۱۳۶ تومان است، نباید آن را بر اساس میانگین پایان سال قرار دهیم. این منابع باید در قالب کالا در اختیار مردم قرار گیرد.

حسنخانی: این موارد را مجلس باید اصلاح کند.

افزایش ۲۰ درصدی حقوق؛ کافی است یا ناعادلانه؟

سوال: آقای حسنخانی افزایش ۲۰ درصدی حقوق را چگونه ارزیابی می کنید؟

حسنخانی: وقتی رشد اسمی بودجه عمومی صفر و تورم ۵۰ درصد باشد در واقع با انقباض منفی ۵۰ درصدی مواجه هستیم. اگر دستمزدها تنها ۲۰ درصد افزایش یابد، حقوق بگیران عادی ۳۰ درصد عقب خواهند افتاد. این واقعا توجیه ندارد.

سوال: آقای زارع نظر شما چیست؟

زارع: این ۲۰ درصد متوسط ​​است. سال گذشته معافیت مالیاتی ۲۴ میلیون تومان بود که اکنون به ۴۰ میلیون تومان افزایش یافته است. در صورت تنظیم نرخ ارز امکان افزایش حقوق وجود دارد. پیشنهاد من این است که دولت ۱۰ درصد به حقوق اضافه کند و بخشی دیگر از معافیت مالیاتی جبران شود. در مجموع به حدود ۴۰ درصد می رسد که همان تورمی است که دولت پیش بینی کرده است.

توضیحات دولت در مورد نردبان مالیاتی و حقوق

سوال: خانم خانلو، افزایش خالص حقوق با توجه به مالیات چقدر خواهد بود؟

خانلو: حقوق تا ۴۰ میلیون تومان معاف از مالیات است. از ۴۰ تا ۸۰ میلیون ۱۰ درصد، ۸۰ تا ۱۰۰ میلیون ۱۵ درصد، ۱۰۰ تا ۱۲۰ میلیون ۲۰ درصد، ۱۲۰ تا ۱۴۰ میلیون ۳۰ درصد و نرخ های بالاتر اعمال می شود. افزایش ۲۰ درصدی حقوق برای همه کارکنان یکسان است اما عدالت از طریق نردبان مالیاتی اجرا می شود. منابع بودجه عمومی تنها ۲ درصد رشد می کند و افزایش شدیدتر بدون منابع ممکن نیست.

آیا مجلس افزایش حقوق ها را تغییر می دهد؟

سوال: آقای زارع آیا مجلس عدد ۲۰ درصد را تغییر می دهد؟

زارع: پیشنهاد ما افزایش حداقل ۳۰ درصدی حقوق های پایین و در نظر گرفتن معافیت های مالیاتی بیشتر برای حقوق های بالاست. این تغییرات بیش از ۴ تا ۵ درصد از درآمدهای مالیاتی دولت را شامل نمی شود.

حسنخانی: قانون مشخص است که حقوق و دستمزد باید متناسب با تورم افزایش یابد.

وام ازدواج؛ حذف از بودجه یا تکلیف قانونی؟

سوال: آقای حسنخانی وضعیت وام ازدواج را چگونه می بینید؟

حسنخانی: امسال حدود ۶۰۰ هزار نفر در صف بودند که شایسته مردم نیست. در صورت عدم اصلاح، این رقم در سال آینده به ۱.۲ میلیون نفر خواهد رسید. این موضوع باید در مجلس اصلاح شود.

زارع: سال گذشته حدود ۲۷۰ همات برای وام ازدواج در نظر گرفتیم. حداقل مثل امسال ۲۰۰ تلاش با منبع مشخص دیده شود و برای بچه دار شدن ردیف جداگانه داشته باشیم.

موضع سازمان برنامه در مورد وام ازدواج ۱۴۰۵

سوال: خانم خانلو منابع وام ازدواج در بودجه ۱۴۰۵ چقدر است؟

خانلو: وام ازدواج در لایحه بودجه لحاظ نشده است اما این به معنای حذف آن نیست. وام ازدواج از محل تکالیف بانک مرکزی و از منابع شبکه بانکی پرداخت می شود نه از بودجه عمومی. گنجاندن آن در بودجه صرفاً یک تأکید بود.

اوراق قرضه، صندوق های بازنشستگی و عدم تعادل بودجه

سوال: آقای حسنخانی نظر شما در مورد اوراق قرضه و صندوق چیست؟

حسنخانی: ۹۴۰ اوراق در نظر گرفته شده است و باید دید بازار کشش دارد یا خیر. وابستگی صندوق های بازنشستگی به بودجه حدود ۹۸۰ درصد است که بسیار نگران کننده است.

زارع: وضعیت دولت خاص است. بهره وری، تامین منابع عمرانی و فروش دارایی برای پروژه ها نقطه قوت بودجه است. اما بودجه ما در مقیاس جهانی کم است و باید تصمیمات منطقی اتخاذ شود. از جمله در مورد ارز و وام ازدواج.

خلاصه بودجه و برنامه هفتم همسو نیست

سوال: چرا می گویید بودجه با برنامه هفتم توسعه همخوانی ندارد؟

زارع: از ۸۰ احکام قابل اندازه گیری بودجه در برنامه هفتم، تنها ۴۰ فقره در بودجه گنجانده شده است. مسائلی مانند ازدواج و جوانی جمعیت مورد غفلت قرار گرفته است. بودجه باید برای معیشت، اشتغال و عدالت اجتماعی تعدیل شود.

سوال: آیا کسری بودجه در سال آینده کاهش می یابد؟

زارع: با تکیه بر منابع پایدار و صندوق توسعه، کسری کاهش می یابد. بودجه مجلس ۳۵ درصد کاهش یافته و حرکت به سمت بهره وری در دستور کار قرار گرفته است.