احتمال کاهش دوباره قیمت دلار
بازار؛ گروه بانک و بیمه: وضعیت عرضه ارز کشور در وضعیت خوبی قرار دارد. طبق آمار، سخنگوی صرافی از همان ابتدا اعلام کرد فروردین ماه تا ۴ خرداد در ماه ۱۴۰۳، ۱۰ میلیارد و ۱۸۵ میلیون دلار ارز برای واردات کالاهای اساسی، دارو، کالاهای تجارت و بازرگانی، واردات در برابر صادرات و خدمات اختصاص یافت.
جدای از آن، قیمت ها در بازار غیر رسمی ارز مدتی است که روند نزولی داشته و در محدوده ۵۰ هزار تومان در نوسان است. ذخایر ارزی کافی، عرضه مناسب ارز توسط بازارساز، دیپلماسی ارزی مناسب در ماه های اخیر و افزایش تعاملات رئیس بانک مرکزی با کشورهای همسایه از مهمترین عوامل ایجاد ثبات و آرامش در بازار ارز است.
دلالان می گویند بازار ارز در رکود است و بازار در انتظار است. آنها در حال برگزاری انتخابات ریاست جمهوری هستند تیر و نشست شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی را دلیل بی رغبتی فعالان بازار ارز به مبادلات دانسته اند.
برخی کارشناسان اکنون حتی از احتمال کاهش مجدد قیمت خبر می دهند. حیدری یکی از اعضای هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس در گفتگو با بازار درباره آینده بازار ارز نیز گفت: با توجه به کنترل رشد نقدینگی و پایه پولی، این احتمال وجود دارد که قیمت دلار افزایش یابد. افزایش و کاهش دوباره، اما این کاهش قیمت ممکن است قابل توجه نباشد. به نظر می رسد دلار در محدوده ۵۰ هزار تومانی باقی بماند.
کاهش تورم و کنترل قیمت ارز با هزینه همراه است. به عنوان مثال، سیاست های انقباضی بانک مرکزی ممکن است منجر به محدودیت در پرداخت تسهیلات و دسترسی به منابع مالی توسط واحدهای کوچک شود. اما باید توجه داشت که هر بیمه نامه ای هزینه هایی دارد که باید پرداخت شود
این تحلیلگر اقتصادی در ادامه با بیان اینکه وضعیت قیمت ها در بازار ارز به دو عامل اصلی بستگی دارد، تصریح کرد: یکی از عوامل سیاست های پولی و مالی و عامل دیگر بحث تحریم ها و بحث های سیاسی است.
مسئول علمی دانشگاه تربیت مدرس با اشاره به اینکه کاهش نرخ رشد نقدینگی می تواند قیمت دلار را در بازار غیررسمی کنترل و کاهش دهد، ادامه داد: البته تحقق این هدف مستلزم هزینه های متعددی است. به عنوان مثال، سیاست های انقباضی بانک مرکزی ممکن است منجر به محدودیت در پرداخت تسهیلات و دسترسی به منابع مالی توسط واحدهای کوچک شود. اما باید توجه داشت که هر بیمه نامه ای هزینه هایی دارد که باید پرداخت شود.
قیمت های موجود در بازار چطور؟
در معاملات امروز (یکشنبه ۶ خرداد ۱۴۰۳) مرکز مبادلات ارز و طلای ایران، هر اسکناس دلار آمریکا به ۴۴ هزار و ۹۱۶ تومان و نرخ حواله دلاری به ۴۱ هزار و ۹۳۸ تومان رسیده است.
قیمت هر اسکناس یورو در صرافی ایران به ۴۸ هزار و ۷۴۰ تومان و نرخ انتقال یورو به ۴۵ هزار و ۵۰۹ تومان رسیده است.
از سوی دیگر اسکناس درهم امارات ۱۲ هزار و ۲۳۰ تومان و نرخ حواله آن ۱۱ هزار و ۴۱۹ تومان است.
در حالی که بازار ارز آرام است، قیمت ها در بازار طلا از ثبات نسبی برخوردار است. به گزارش کشتی آرای، قیمت سکه طرح قدیم ۳۶ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان، سکه طرح جدید ۳۹ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان، نیم سکه ۲۲ میلیون و ۷۵۰ هزار تومان، ربع سکه ۱۴ میلیون و ۷۰۰۰۰۰ تومان و سکه گرمی ۶ میلیون و ۹۰۰۰۰۰ تومان شد.
اقدامات موثر بانک مرکزی در زمینه کنترل تورم
اما عوامل اصلی موثر در کنترل رشد نقدینگی چه بود؟
کنترل رشد ترازنامه و کنترل ریسک پذیری بانک ها و همچنین اعمال محدودیت برای عملیات بانکی از دلایل اصلی کاهش رشد نقدینگی در کشور بود. در واقع بانک مرکزی با این اقدامات سرعت گردش پول را کاهش داده و از افزایش بیشتر نقدینگی جلوگیری کرده است.
این همان سوالی است که حیدری به آن پاسخ داد: کنترل رشد ترازنامه و کنترل ریسک پذیری بانک ها و همچنین اعمال محدودیت در عملیات بانکی از دلایل اصلی کاهش رشد نقدینگی در کشور بود. در واقع بانک مرکزی با این اقدامات سرعت گردش پول را کاهش داده و از افزایش بیشتر نقدینگی جلوگیری کرده است.
وی ادامه داد: همزمان با کاهش نرخ رشد نقدینگی در کشور، رشد پایه پولی نیز کاهش یافته است که می تواند اقدام موثری در زمینه کاهش نرخ تورم و کنترل بازار قیمت ارز باشد.
رشد نقدینگی در دولت سیزدهم کنترل شد
لازم به یادآوری است که بر اساس گزارش بانک مرکزی، نرخ رشد نقدینگی در پایان سال ۱۳۹۸ به ۴۰.۶ درصد افزایش یافت. مرداد ماه ۱۴۰۰ به ۳۹.۱ درصد رسید. اما در سال های اخیر نرخ رشد نقدینگی با اعمال سیاست های منظم پولی در دولت سیزدهم روند صعودی خود را متوقف کرد.
این مقدار در پایان سال ۱۴۰۰ با ۲.۸ درصد کاهش به ۳۶.۳ درصد رسید و در پایان سال ۱۴۰۱ به ۳۱.۱ درصد رسید. اما در سال گذشته رشد نقدینگی کشور کاهش چشمگیری داشت. نرخ رشد نقدینگی در پایان سال گذشته نسبت به ابتدای دولت سیزدهم به ۲۴.۳ درصد رسید. مرداد کاهش ۱۴.۸ درصدی در ماه ۱۴۰۰ وجود داشت که کمترین میزان در پنج سال اخیر بود.
لازم به ذکر است که هدف رشد نقدینگی برای سال ۱۴۰۲، ۲۵ درصد بوده که در سال گذشته ۲۴.۳ درصد و کمتر از هدف تعیین شده برای سال ۱۴۰۲ بوده است.
بر اساس اعلام بانک مرکزی، نرخ رشد نقدینگی در سال جاری نیز ۲۳ درصد پیش بینی می شود.
همزمان با کنترل رشد نقدینگی، نرخ تورم سالانه نیز در حال کاهش است. آخرین گزارش منتشر شده نشان می دهد که نرخ تورم سالانه در اردیبهشت ۱۴۰۳ به ۳۷ درصد رسیده است که نه تنها ۱.۸ درصد کمتر است فروردین امسال درست است، بلکه حداقل در دو سال اخیر کمترین میزان ثبت شده است. همچنین نرخ تورم سالانه اردیبهشت را مقایسه کنید امسال با اردیبهشت سال گذشته این متغیر ۱۲.۱ واحد درصد کاهش داشته است.