از ارز جهانگیری و واردات کاغذ چه خبر؟!

افق میهن – رضا بردستانی: سال ۱۳۷۷ بود که روزنامه دولت (ایران) تیتر زد: «دستور جهانگیری برای حل مشکل کاغذ». در آن زمان کاغذ روزنامه در بازار ظهیرالاسلام بین ۱۹ تا ۲۰ هزار تومان بود. بررسی این گونه گزارش ها نشان می دهد که از سال ۹۷ دولت روحانی ارزی به نام ۴۲۰۰ تومان برای واردات کاغذ اختصاص داده است، همان ارزی که بعدها به ارز جهانگیری معروف شد. گزارش هایی که در همان سال ها (بین سال های ۱۳۷۶ تا ۱۳۸۸) در برخی رسانه ها منتشر شد، از وضعیت نامعلوم واردات کاغذ و ارز تخصیصی خبر می داد. چه کسانی ارزها را گرفتند، چقدر کاغذ وارد شد و بالاخره چه شد، اما باید گفت در این دولت اگر ارزی برای کاغذ در نظر گرفته می شد، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی توزیع آن را کنترل می کرد. اگر نظارت اداره کل مطبوعات داخلی نبود، سرنوشت بازار کاغذ مطبوعات چه می شد؟

فقط برای یادآوری
جهانگیری: ارز مورد نیاز برای واردات کاغذ مانند گذشته تامین می شود
(تاریخ انتشار اردیبهشت ۱۳۹۸)
معاون اول رئیس جمهور با تاکید بر اهمیت، نقش و جایگاه کتاب و مطبوعات در توسعه کشور تاکید کرد: دولت با تمام توان از تولیدکنندگان محصولات فرهنگی و صنعت نشر کشور حمایت خواهد کرد و از تمام توان خود استفاده خواهد کرد. تلاش در این زمینه دکتر اسحاق جهانگیری در نشست بررسی وضعیت واردات کاغذ و مشکلات آن
دست اندرکاران مطبوعات و کتاب کشور با اشاره به دغدغه ها و دغدغه های کارگران این حوزه تصریح کردند: از نظر دولت کتاب و مطبوعات جزو کالاهای اساسی و ضروری مورد نیاز جامعه است و باید تمام اقدامات لازم انجام شود. برای ادامه حیات و رشد این محصولات استفاده می شود. وی با بیان اینکه دولت از افزایش قیمت اقلام ضروری این صنعت مانند کاغذ و روی و عواقب آن برای صنعت چاپ و نشر کشور آگاه است، تصریح کرد: اجازه نخواهیم داد که این افزایش قیمت وجود داشته باشد. شکاف در تولید رو به رشد محصولات فرهنگی مانند کتاب و مطبوعات. معاون اول رئیس جمهور ضمن تاکید بر رفع مشکلات پیش روی مطبوعات و حوزه نشر و کتاب در حوزه کاغذ، گفت: برای حل مشکل کاغذ علاوه بر نظارت جدی و دقیق بر واردات و توزیع باید تلاش شود تا ظرف چند ماه ظرفیت تولید کارخانه های داخلی افزایش یابد تا نیاز کشور در این زمینه تامین شود. دکتر جهانگیری با اشاره به اینکه دولت در بحث فساد و رانت ناشی از توزیع کالاهای وارداتی با ارز ۴۲۰۰ تومانی اما به قیمت آزاد در بازار به فروش می رسد و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با هیچ کس هیچ گونه برخوردی ندارد. و بانک مرکزی به پرونده‌های واردات و توزیع کاغذ رسیدگی کند و شاکیان از همه ابزارهای لازم برای بستن منافذ فساد و برخورد با متخلفان از طریق تعزیرات و محاکم قضایی استفاده کنند و دستگاه قضایی نیز با متخلفان برخورد کند. ارز اختصاص داده شده برای کالاهای اساسی از جمله کاغذ. معاون اول رئیس جمهور با قدردانی از زحمات ناشران روزنامه و کتاب که صنعت نشر را در این شرایط سخت سرپا نگه داشته اند، از آنان خواست تا از نظام دفاع کنند و دکتر جهانگیری نیز از مدیران وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی خواست تا از این توانمندی استفاده کنند. و ظرفیت نمایندگان مطبوعات و ناشران و سازمانهای مرتبط با آنها برای نظارت بیشتر بر واردات و توزیع کاغذ. در این جلسه وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و رئیس کل بانک مرکزی و جمعی از مدیران مطبوعاتی و نمایندگان اتحادیه های مرتبط با ناشران کشور حضور داشتند، دیدگاه های متفاوتی در خصوص مشکلات صنعت نشر و راهکارهای برون رفت از آن ارائه شد. مشکلات موجود مورد بحث قرار گرفت. ارز مورد نیاز برای واردات کاغذ مانند سایر کالاهای اساسی همچنان باید تخصیص یابد. همچنین مقرر شد کاغذهای وارداتی انبار شده در گمرکات کشور تا دو هفته دیگر به بازارهای مصرف عرضه شود. همچنین وزارت صنعت، معدن و تجارت موظف شد مواد اولیه مورد نیاز صنایع تولید کاغذ داخلی را برای حداکثرسازی ظرفیت تولید این کارخانه ها در چند ماه آینده تامین کند.

اگر تصمیم گرفته شود… یا…؟!
ما به دنبال یافتن «پرتقال فروش» نیستیم، اما در میان «تک» و «پتک» اینجا و آنجا اثری از ارز جهانگیری برای واردات کاغذ پیدا نکردیم، ارزی که دقیقا در همان زمان تخصیص داده شد. به عنوان ارز وارداتی چای تخصیص داده شده است و ما آن را مطالبه می کنیم. حالا که قرار است منبع ارزهای تخصیصی برای نهاده های چای و دام و … مشخص شود، باید بازار کاغذ را هم هدف قرار داد تا مشخص شود دقیقاً چه کسانی آن ارزها را گرفته اند، چه مقدار کاغذ وارد کرده اند و …. بالاخره چه اتفاقی برای کاغذهای وارداتی در آن دوره افتاد، حداقل در مورد روزنامه ها. خلاصه اگر قرار است شفاف سازی شود باید یک شفاف سازی جامع انجام شود تا ببینیم موضوع «اگر قطعی شود…» است یا این موضوع با آن موضوع فرق دارد!؟