افزایش یارانه نقدی در دولت پزشکبان کلید خورد | تصمیم دولت پزشکیان برای اصلاحات ارزی
اختصاص یارانه نقدی به جای ارز ارزان برای واردات یکی از راهکارهای موثر در این راستا است. این سیاست می تواند به کاهش فساد کمک کند و به مصرف کنندگان کمک کند منابع مالی خود را بهتر مدیریت کنند.
حذف ارز چند نرخی می تواند به عنوان راه حلی کلیدی برای پایان دادن به رانت و فساد در نظام اقتصادی کشور باشد. در نظام ارزی چند نرخی، اختلاف قیمت بین نرخ های مختلف، زمینه را برای سوء استفاده و ایجاد رانت فراهم کرده است که منجر به نابرابری در دسترسی به منابع ارزی و تضعیف تولید داخلی می شود.
به گزارش ایسنا، حذف ارز چند نرخی می تواند راه حلی کلیدی برای پایان دادن به رانت و فساد در نظام اقتصادی کشور باشد. در نظام ارزی چند نرخی، اختلاف قیمت بین نرخ های مختلف، زمینه را برای سوء استفاده و ایجاد رانت فراهم کرده است که منجر به نابرابری در دسترسی به منابع ارزی و تضعیف تولید داخلی می شود. با حرکت به سمت ارز تک نرخی، شفافیت بیشتری در بازار ایجاد می شود، فرصت های برابر برای همه فعالان اقتصادی فراهم می شود و بهره وری اقتصادی ارتقا می یابد. این اقدام می تواند گامی موثر برای ایجاد یک اقتصاد پایدار و رقابتی باشد.
حذف ارز چند نرخی می تواند به عنوان راه حلی کلیدی برای پایان دادن به رانت و فساد در نظام اقتصادی کشور باشد. در نظام ارزی چند نرخی، اختلاف قیمت بین نرخ های مختلف، زمینه را برای سوء استفاده و ایجاد رانت فراهم کرده است که منجر به نابرابری در دسترسی به منابع ارزی و تضعیف تولید داخلی می شود. با حرکت به سمت ارز تک نرخی، شفافیت بیشتری در بازار ایجاد می شود، فرصت های برابر برای همه فعالان اقتصادی فراهم می شود و بهره وری اقتصادی ارتقا می یابد. این اقدام می تواند گامی موثر برای ایجاد یک اقتصاد پایدار و رقابتی باشد.
ارز چند نرخی به عنوان یکی از مهمترین چالش های اقتصادی ایران در سال های اخیر همواره مورد بحث و انتقاد بوده است. این سامانه ارزی که برای کنترل بازار و تامین کالاهای اساسی طراحی شده است، در واقع بستری برای رانت، فساد و نابرابری ایجاد کرده است. تخصیص ارز با نرخهای مختلف به بخشهای مختلف اقتصادی نه تنها به عدالت در دسترسی به منابع ارزی لطمه زده، بلکه تولید داخلی را تضعیف کرده و وابستگی به واردات را افزایش داده است. در این میان حرکت به سمت ارز تک نرخی به عنوان راهکاری اصولی مطرح شده است که می تواند علاوه بر کاهش فساد و اتلاف منابع، به شفافیت و تقویت رقابت اقتصادی کمک کند. اما این تغییر نیازمند برنامه ریزی دقیق و تدریجی است تا از تکانه های اقتصادی کاسته شود و زمینه بهبود وضعیت معیشتی اقشار مختلف جامعه فراهم شود.
در همین راستا با اکبر رنجبرزاده، عضو کمیسیون صنایع و معادن شورای اسلامی، گفت وگویی انجام دادیم تا ضمن بررسی ابعاد مختلف، نظرات و پیشنهادات وی را در خصوص چالش های ارز چند نرخی و راهکارهای عملی برای حرکت جویا شویم. به سمت ارز تک نرخی
مشکلات چند نرخی ارز
اکبر رنجبرزاده با اشاره به مشکلات ارز چند نرخی اظهار داشت: ارز چند نرخی ذاتا بستر فساد و شکل گیری رانت در اقتصاد را فراهم می کند. در این سیستم تفاوت قیمت بین نرخ رسمی و آزاد به گروهی از افراد و موسسات این امکان را می دهد که از این شکاف ها استفاده کرده و به سودهای کلان دست یابند. این رویه مانند قارچی که در محیط مناسب رشد می کند، به سرعت در بخش های مختلف اقتصادی ریشه می دواند و مسیرهای نامطلوب و غیر شفاف را تقویت می کند. نتیجه این وضعیت افزایش بی عدالتی در توزیع منابع و بهره برداری از فرصت های اقتصادی است که در نهایت به نفع گروه های خاصی تمام می شود و اقشار ضعیف جامعه در این معادله شکست می خورند.
عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس در ادامه تصریح کرد: این نظام نه تنها از محور عدالت دور نیست، بلکه آن را مخدوش جدی می کند. ارز چند نرخی به جای ایجاد فرصت های برابر، نابرابری را ترویج می کند و دسترسی ناعادلانه به منابع ارزی را بین مردم توزیع می کند. در نتیجه برخی به دلیل دسترسی به ارز ارزانتر و امتیازات ویژه از مزایای اقتصادی برخوردار می شوند و برخی دیگر با مشکلات مالی و اقتصادی مواجه می شوند. به همین دلیل می توان گفت ادامه روند ارز چند نرخی نه تنها باعث کاهش بازدهی اقتصادی می شود، بلکه به عنوان یک سیاست غلط باید به تدریج اصلاح شود و یک نظام تک نرخی شفاف جایگزین آن شود.
وی افزود: این سیستم چند نرخی با ایجاد تفاوت مصنوعی در نرخ ارز برای بخش های مختلف، بستری را برای دلالان و سوء استفاده کنندگان فراهم کرده است تا با خرید ارز ارزانتر و فروش آن در بازار آزاد، سودهای کلانی به دست آورند. این روند نه تنها عدالت در دسترسی به منابع ارزی را مخدوش می کند، بلکه موجب هدر رفت گسترده منابع ملی و کاهش کارایی اقتصادی می شود.
زیان تولیدکننده داخلی از ارز چند نرخی
رنجبرزاده همچنین خاطرنشان کرد: بنابراین مشکل اصلی ارز چند نرخی ایجاد نابرابری در تخصیص منابع ارزی است. در چنین سیستمی گروه های خاصی به ارز دولتی دسترسی دارند و از این امتیاز برای واردات کالا یا انجام معاملات ارزی بهره مند می شوند، در حالی که سایر اقشار جامعه و تولیدکنندگان خرد همچنان بدون این تسهیلات می مانند. نتیجه این وضعیت نه تنها افزایش فساد و رانت بلکه انگیزه کاهش تولید داخلی است. وقتی ارز ارزانتری به واردات کالاهای خارجی اختصاص مییابد، تولیدکنندگان داخلی که با هزینههای بالاتری مواجه هستند، توان رقابت خود را از دست میدهند و این موضوع در بلندمدت منجر به تضعیف تولید ملی میشود.
واردات کالاهای غیر ضروری با ارز دولتی
وی ادامه می دهد: یکی دیگر از معایب جدی ارز چند نرخی، افزایش وابستگی به واردات و هدر رفتن منابع ارزی است. در شرایطی که نرخ ارز در بازار آزاد بسیار بالاتر از نرخ رسمی است، بسیاری از واردکنندگان ترجیح می دهند از ارز دولتی برای واردات کالاهای غیرضروری استفاده کنند. این رویه نه تنها بهره وری اقتصادی را کاهش می دهد، بلکه منابع محدود ارزی کشور را به جای تامین کالاهای اساسی به واردات کالاهایی که تاثیر چندانی بر رفاه عمومی ندارند، اختصاص می دهد. به این ترتیب کشور به واردات بی رویه وابسته می شود و ظرفیت های تولید داخلی آسیب بیشتری می بیند.
رنجبرزاده تصریح کرد: برای رفع این مشکلات حرکت به سمت ارز تک نرخی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در نظام ارز تک نرخی تمامی معاملات ارزی با یک نرخ انجام می شود که باعث ایجاد شفافیت بیشتر در بازار و جلوگیری از ایجاد رانت و فساد می شود. علاوه بر این، تک نرخی شدن ارز، رقابتپذیری تولیدکنندگان داخلی را بهبود میبخشد، زیرا آنها میتوانند در شرایط برابر با واردکنندگان خارجی رقابت کنند. اما همانطور که قبلا ذکر شد حذف نظام چند نرخی و حرکت به سمت ارز تک نرخی نیازمند یک برنامه ریزی دقیق و تدریجی است. تغییرات ناگهانی در سیاست های ارزی می تواند شوک های جدی به اقتصاد وارد کند و زندگی افراد آسیب پذیر را تحت تاثیر قرار دهد.
به جای ارز ارزان یارانه نقدی داده شود
نماینده مردم اسدآباد خاطرنشان می کند: دولت باید با نقشه راه جامع و منظم به سمت اصلاحات ارزی حرکت کند. این مسیر باید به گونه ای باشد که ضمن کاهش تدریجی نرخ های مختلف ارز و حرکت به سمت تک نرخی، از فشارهای اقتصادی بر مردم جلوگیری شود. اختصاص یارانه نقدی به جای ارز ارزان برای واردات یکی از راهکارهای موثر در این راستا است. این سیاست می تواند به کاهش فساد کمک کند و به مصرف کنندگان کمک کند منابع مالی خود را بهتر مدیریت کنند.
یکی از اعضای کمیسیون صنایع و معادن مجلس خاطرنشان می کند: بنابراین ارز چند نرخی نه تنها منجر به بی ثباتی و فساد اقتصادی می شود، بلکه باعث کاهش تولید داخلی و افزایش نابرابری در جامعه می شود. حرکت به سمت ارز تک نرخی اگرچه دشوار و زمان بر است، اما تنها راهی است که می تواند به برقراری عدالت اقتصادی، افزایش شفافیت و تقویت تولید ملی کمک کند.
شفافیت بیشتر در بازار
رنجبرزاده در پایان تصریح کرد: به طور خلاصه می توان گفت؛ حذف ارز چند نرخی می تواند به عنوان راه حلی کلیدی برای پایان دادن به رانت و فساد در نظام اقتصادی کشور باشد. در نظام ارزی چند نرخی، اختلاف قیمت بین نرخ های مختلف، زمینه را برای سوء استفاده و ایجاد رانت فراهم کرده است که منجر به نابرابری در دسترسی به منابع ارزی و تضعیف تولید داخلی می شود. با حرکت به سمت ارز تک نرخی، شفافیت بیشتری در بازار ایجاد می شود، فرصت های برابر برای همه فعالان اقتصادی فراهم می شود و بهره وری اقتصادی ارتقا می یابد. این اقدام می تواند گامی موثر برای ایجاد یک اقتصاد پایدار و رقابتی باشد.
ایسنا