اقدامات مشابه بازار سرمایه در مرکز مبادله موضوعیت ندارد
ایران تحلیلی –
با پیدایش مفهوم پول رایج، مدیریت آن بدون بانک امکان پذیر نبود. اولین بانک ها بانک های مرکزی بودند که توسط دولت ها برای مدیریت اقتصاد استفاده می شد. بانک های مرکزی در رأس سلسله مراتب اقتصادی تعریف می شوند و مدیریت و نظارت بر کل اقتصاد را انجام می دهند. بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران از این قوانین مستثنی نیست. ادغام مقررات، نظارت و اجرا در بانک مرکزی می تواند متناقض باشد. از این رو این بانک تصمیم به ایجاد مرکز مبادلات ارز و طلای ایران گرفت تا با تفکیک و حل تعارض بخش اجرایی بازار ارز و طلا را متمرکز، شفاف و چابک تر کند. از سوی دیگر، علاوه بر تعاریف کارکردی و اقتصادی برای تأسیس و فعالیت مؤسسات مالی و پولی، آن مجموعه باید مبتنی بر مبانی حقوقی محکمی باشد. به همین دلیل گفتگو بامحمدطاها خراطها، مدیر حقوقی مرکز مبادلات ایرانداشته ایم تا بتوانیم ابعاد کارکردی و حقوقی مرکز مبادلات ارزی و طلای ایران را بیشتر درک کنیم.
بر این اساس وی در پاسخ به این سوال که بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران نهاد ناظر بر خدمات مالی و بانکی ایران است که در تاریخ ۱۸ تاسیس شده است. مرداد در ماه ۱۳۳۹ هجری قمری تأسیس و فعالیت خود را آغاز کرد. بر اساس قانون، این بانک وظیفه تنظیم و اجرای سیاست های اعتباری و پولی بر اساس سیاست کلی اقتصادی کشور را بر عهده دارد.
بانک مرکزی پس از گذشت حدود ۶۲ سال از تاسیس خود، چرا مرکز مبادلات ارز و طلای ایران را تأسیس کرد؟
بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران که بر اساس قانون بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران مصوب ۳۰ خرداد ۱۴۰۲ و سایر قوانین پولی و بانکی از جمله قانون تنظیم بازار غیرمتشکل پولی تصویب شده است. در ۲۲ دی سال ۱۳۹۲ با اصلاحات و الحاقات بعدی، اداره و اقدام می کند، وظیفه تنظیم نظام پولی و اعتباری کشور را به عهده دارد که عموماً دارای اختیارات حاکمیتی و اجرایی برای اجرای قانون است. مرجع حاکمیتی و نظارتی بانک مرکزی شورای پول و اعتبار است که پس از اجرای قانون جدید بانک مرکزی به شورای عالی بانک مرکزی تغییر نام داده است. اما در سمت اجرا، بانک مرکزی متولی امور اجرایی بوده و یا در طول فعالیت خود، نهادها و ساختارهای مختلفی را برای انجام وظایف خود ایجاد کرده است تا بتواند حاکمیت خود را از عملکرد اجرایی خود جدا کرده و مقررات نظارتی خود را انجام دهد. و وظایف نظارتی .
وی همچنین افزود: بله همینطور است. قبل از تأسیس مرکز مبادلات ایران، بانک مرکزی شرکت های دیگری را برای تفکیک وضعیت اجرایی و حاکمیتی تأسیس کرده بود. شاپرک، ملی انفورماتیک و حتی بازار یکپارچه معاملات ارزی ایران نمونه بارز این اقدام شبکه پرداخت کشور است که در قالب شاپرک مدیریت می شود و بانک مرکزی با ایجاد شبکه پرداخت، نقش حاکمیتی خود را از آن جدا کرده است. نقش اجرایی آن و اجرای تنظیم مقررات شبکه پرداخت کشور از طریق شرکت شاپرک.
با توجه به این سوال که آیا لازم بود حوزه اجرایی ارز و طلا از حوزه حاکمیتی جدا شود؟
آره؛ حوزه ارز و خدمات ارزی وابسته دارای پیچیدگی های اقتصادی، فنی، تجاری و حاکمیتی فراوانی است که با اعمال تحریم های متعدد، ظالمانه و یکجانبه علیه ایران از سوی برخی کشورها بر این پیچیدگی ها افزوده شده است. علاوه بر اینها، تاکنون شبکه منسجم و یکپارچه ای مشابه شبکه پرداخت ریالی برای مدیریت نظام ارزی و تامین ارز مورد نیاز افراد در کشور ایجاد نشده است و بانک مرکزی مسئولیت سیاستگذاری و اجرا را بر عهده داشته است. همزمان در این زمینه
این مقام مسئول افزود: در حال حاضر بر اساس قانون جدید بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، ایجاد بازارهای ارز شامل وظایف و اختیارات بانک مرکزی و هیات عالی بانک مرکزی مشخص شده است. . بر این اساس بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران با اخذ مجوز از شورای پول و اعتبار، مرکز مبادلات ارزی و طلای ایران را ایجاد کرده است تا از این پس و با گسترش این مرکز، خدمات ارزی و تامین ارز مورد نیاز افراد در یک بستر به صورت متمرکز، شفاف و زیر نظر مستقیم بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران.
مرکز مبادلات ارز و طلای ایران بورس نیست
به گفته شما، یک بستر متمرکز و شفاف؛ این عبارات بازار سهام را به ذهن متبادر می کند. حتی تعداد کمی از کارشناسان شباهت هایی بین مرکز مبادلات طلا و ارز ایران و بورس دارند. چه فکری در این باره دارید؟
برخلاف برخی موارد مطرح شده، مرکز مبادلات ارز و طلای ایران بورس نیست، بلکه عملکردی مشابه شبکه پرداخت ریالی در داخل کشور دارد و اساساً اقدامات مشابه بازار سرمایه در این مرکز بی ربط است. کارکرد این مرکز ایجاد بستر رسمی و قانونی برای مبادلات ارزی در داخل کشور است تا با ایجاد بازارها و ابزارهای مختلف، امکان تامین ارز برای مردم در بستری مطمئن و مطمئن و تقاضای برحق مردم فراهم شود. می توان از این طریق برآورده شد و نیاز به مراجعه از بازار غیررسمی خارج شد.
وی در ادامه در پاسخ به این سوال که علاوه بر بازار ارز، بازار طلا نیز در پایان سال ۱۴۰۲ در مرکز مبادلات ایران فعال شد که تاکنون بیش از ۴.۶ تن شمش طلا و حدود ۱۵۰ هزار قطعه سکه در این کشور معامله شده است. این مرکز که استقبال بی نظیری از خود نشان می دهد. بازار طلا یکی از زمینه های همپوشانی با بورس است. نظر شما در این باره چیست؟ وی بیان کرد: بر اساس قانون پولی و بانکی کشور مصوب ۲۷ تیر ۱۳۵۱ با اصلاحات و الحاقات بعدی، قانون عملیات بانکی بدون ربا (ربا) مصوب ۱۷ شهریور ۱۳۴۱ با اصلاحات و الحاقات بعدی و قانون. بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران مصوب ۳۰ خرداد ۱۴۰۲ نظارت بر معاملات، ورود و خروج طلا و فلزات گرانبها به عهده بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران است.
وی افزود: به همین دلیل یکی دیگر از وظایف مرکز مبادلات ایران، اجرای مقررات بانک مرکزی در زمینه معاملات طلا و فلزات گرانبها است. در این زمینه می توان به راه اندازی پلت فرم معاملاتی استاندارد شمش طلا در مرکز مبادلات طلا و ارز ایران اشاره کرد. در این سازوکار، صادرکنندگان می توانند برای ایفای تعهد ارزی، به جای تحویل ارز بر اساس مقررات ارزی بانک مرکزی، عرضه شمش طلا را انتخاب کنند. سپس شمش طلای استاندارد متقاضیان عرضه در بستری شفاف و رقابتی به خریدارانی که جزو تولیدکنندگان و عمده فروشان طلا هستند فروخته می شود. در این سازوکار علاوه بر انجام تعهدات ارزی صادرکنندگان، شمش طلای استاندارد مورد نیاز صنعت کشور نیز تامین می شود. همچنین در جدیدترین اقدام بانک مرکزی در زمینه مدیریت بازار طلا، انواع سکه طلای ضرب شده توسط بانک مرکزی در مرکز مبادلات طلا و ارز ایران به عموم مردم عرضه شده است.
فعالیت مرکز مبادلات ایران با بورس تفاوت اساسی دارد
در پایان در پاسخ به این سوال که عملکرد مرکز مبادلات ارزی و طلای ایران را با موسسات مالی بر اساس قانون بازار اوراق بهادار متفاوت تعریف می کنید. منشا این تمایز را در چه می دانید؟
عملکرد و جایگاه مرکز مبادلات ارزی و طلای ایران با موسسات مالی مقرر در قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران مصوب ۱۰ آذر ۱۳۸۳ با اصلاحات و الحاقات بعدی متفاوت است. به این ترتیب موسسات مالی مقرر در قانون بازار اوراق بهادار در حوزه بازار سرمایه فعالیت می کنند که ذینفعان آن سهامداران حقیقی و حقوقی هستند و به منظور کسب سود و تامین سرمایه در این بازار فعالیت می کنند. اما مرکز مبادلات ارز و طلای ایران یک موسسه پولی و بانکی است که در قانون تنظیم بازار غیرمتشکل پول مشخص شده و نهادی جدا از بازار سرمایه محسوب می شود.
وی افزود: فعالیت مرکز مبادلات ایران با بورس تفاوت اساسی دارد و در حوزه ارز و ابزار ارزی است که خارج از حوزه اختیارات بازار سرمایه و در حوزه اختیارات بانک مرکزی است. همچنین ذینفعان مرکز مبادلات در درجه اول اشخاص حقیقی و حقوقی هستند که متاثر از اجرای سیاست های بانک مرکزی هستند و بانک مرکزی نیز به وظایف حاکمیتی خود در این زمینه عمل می کند و منافع تجاری ندارد. بنابراین مرکز مبادلات ارز و طلای ایران با موسسات مقرر در قانون بازار اوراق بهادار متفاوت است و مقایسه این مرکز با آنها صحیح نیست. همانطور که شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه را نمی توان به دلیل ریالی بودن وجوه یک موسسه پولی و بانکی تلقی کرد و اقدامات آن شرکت را نیز نمی توان تحت نظارت بانک مرکزی قرار داد. مرکز مبادلات. موسسه مالی زیر نظر سازمان بورس و اوراق بهادار محسوب می شود.
این مقام مسئول در ادامه گفت: در نهایت ساماندهی نظام ارزی کشور و ایجاد بازارهای متشکل یا آزاد ارز بر اساس قانون بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز از جمله وظایف حاکمیتی است. بانک مرکزی و دولت اجرای این احکام قانونی مستلزم تمهیدات و ساختارهایی است که بتواند عملاً عرضه ارز و مدیریت آن بازار را تسهیل و تسریع کند.
ارسال برای دیگران:
