ایجاد مرکز مبادله با هدف تقویت حکمرانی ارزی| کاهش سریع تورم تولیدکننده

به گزارش افق میهن، محمد شیریجیان در نشست تحلیلی-تخصصی «الزامات عملکرد مؤثر مرکز مبادلات ارزی و طلا برای تقویت حاکمیت سیاست پولی» گفت: با توجه به تأثیر تحریم های ظالمانه بر حاکمیت بانک مرکزی. از نظر منابع و جریان بین المللی ارز کشور، مرکز مبادلات ارزی و طلای ایران مطابق با الزامات تحریمی و با حضور همه بازیگران تشکیل شد تا مبادلات ارزی کشور در چارچوب انجام شود. یک نهاد شفاف و قابل تنظیم برای مرجع سیاست پولی و پولی.

وی افزایش شفافیت در مبادلات ارزی برای بانک مرکزی به عنوان رگولاتور ارزی را از دستاوردهای اصلی تاسیس این مرکز عنوان کرد و افزود: تسهیل در تعامل بین فعالان این حوزه و تقویت سیاست خارجی بانک مرکزی از دیگر اهداف ایجاد این مرکز بود. مرکز نرخ ارز و طلای ایران.

دکتر. شیرجیان با بیان اینکه ایجاد مرکز مبادلات ارز و طلا موجب یکپارچگی مبادلات ارزی کشور شده و بستر مناسبی را برای مدیریت یکپارچه بازار طلا فراهم کرده است، گفت: بر اساس قانون ارز و بانکداری کشور، بانک مرکزی موظف است مدیریت همزمان ارز و مدیریت بازارهای طلا؛ زیرا بین نرخ ارز و طلا همبستگی بالایی وجود دارد.

معاون اقتصادی بانک مرکزی با تاکید بر لزوم شناسایی تعدادی از نیازهای ارزی در مرکز مبادلات ارزی و طلای ایران، گفت: در این زمینه تامین نیازهای اندک تالار خدمات و رفع نیازهای تجاری حائز اهمیت است. «برای معاملات مربوط به انواع شمش و سکه طلا، سالنی برای نقل و انتقالات ایجاد شد. به منظور تامین نیازهای پیشگیرانه در مواجهه با نوسانات آتی نرخ ارز، تالار مشتقه در حال پیش بینی و ایجاد بسترهای فنی لازم برای تامین این نیازها است.

دکتر. شیرجیان در ادامه این جلسه فنی با اشاره به اهداف بانک مرکزی در خصوص سیاست تثبیت گفت: هدف از اجرای سیاست تثبیت تقویت مقررات و حاکمیت بانک مرکزی در بازار ارز است. طی سال گذشته شاهدیم که روند سامانه نیما به تدریج و به نحوی قابل پیش بینی برای واحدهای اقتصادی تعدیل شده است و از سوی دیگر سهم ارزی افراد با توافق صادرکننده و سازمان تعیین می شود. تولید کننده، پوشش نیازهای ارزی کشور را افزایش می دهد.

معاون اقتصادی بانک مرکزی در ادامه به کاهش شاخص ها و متغیرهای پولی موثر بر تورم طی دو سال گذشته اشاره کرد و تاکید کرد: باید از دور باطل تورم و نقدینگی که سال هاست کشور را گرفتار کرده است، خارج شویم توضیح: الحمدلله این اتفاق مثبت هم اکنون رخ داده است چرا که کنترل رشد نقدینگی مهمترین پیش نیاز کنترل تورم و ثبات کلان اقتصاد تلقی می شود. بر این اساس بانک مرکزی در نهایت با پیگیری جدی سیاست کنترل مقداری رشد در ترازنامه (کنترل قدرت پول‌آفرینی بانک‌ها) و جریمه نقدینگی در پایان سال توانست نرخ رشد نقدینگی را به میزان ۳۱.۱ درصد در پایان سال افزایش دهد. بانک ها برای کاهش و تحقق کامل هدف رشد نقدی ۲۵ درصدی برای سال ۱۴۰۲، سال ۲۰۰۱ را به ۲۴.۳ درصد در پایان سال ۱۴۰۲ تحمیل کنند.

دکتر. شیرجیان همچنین گفت: نرخ رشد پایه پولی که با توجه به سیاست افزایش نرخ سپرده قانونی بانک مرکزی در پایان سال ۱۳۹۰ به ۴۲.۳ درصد رسید، در پایان سال ۱۳۹۱ به ۲۸.۱ درصد کاهش یافت.

وی با اشاره به برنامه های هدفمند بانک مرکزی برای مهار تورم گفت: بر اساس آمار بانک مرکزی تورم نقطه به نقطه شاخص بهای مصرف کننده از ۴۹.۴ درصد در سال ۱۸.۴ درصد کاهش یافت. بهمن ۱۴۰۱ تا ۳۱ درصد در اردیبهشت ۱۴۰۳ رسید. تورم سالانه مصرف کننده نیز از ۴۴.۱ درصد در سال ۷.۱ درصد کاهش یافت. بهمن ۱۴۰۱ تا ۳۷ درصد اردیبهشت ۱۴۰۳ کاهش یافته است.

دکتر. شیرجیان به نرخ تورم تولیدکنندگان ۱۰۷ درصد در سال اشاره می کند شهریور در ماه ۱۴۰۱ گفته شد: تورم نقطه به نقطه تولید کننده به عنوان شاخص پیش بینی ۴۱ درصد اردیبهشت ۱۴۰۲ تا ۲۳.۳ سال اردیبهشت ماه ۱۴۰۳ کاهش یافته است. تورم ۱۲ ماهه شاخص قیمت تولید کننده اسفند ۱۴۰۰ ۶۰.۹٪ بود اسفند ۱۴۰۱ تا ۳۶.۹ درصد و در اسفند ۱۴۰۲ نیز به ۳۲.۶ درصد کاهش یافت.

معاون اقتصادی بانک مرکزی رشد پولی را نیز شاخصی برای رشد انتظارات تورمی برشمرد و گفت: کنترل رشد بخش نقدینگی یا پول که نمادی از انتظارات تورمی در جامعه است، بخشی از برنامه های بانک مرکزی بود. ” در بین همه پول ها، این نرخ در کوتاه مدت همبستگی بسیار بالایی با تورم دارد و با مجموعه اقداماتی در قالب سیاست تثبیت و کنترل نوسانات بازار ارز توسط بانک مرکزی، شاخص رشد عرضه پول از افزایش یافت. ۶۵.۲ درصد در پایان سال ۱۴۰۱ به ۱۷.۵ درصد در پایان سال ۱۴۰۲ و ۱۵.۷ درصد در پایان فروردین ماه ۱۴۰۳ فرا رسیده است.

دکتر. شیرجیان دلیل اصلی کاهش چشمگیر شاخص بهای تولیدکننده را کنترل نرخ ارز دانست و گفت: بر اساس بررسی های انجام شده بین نرخ ارز طلا و مرکز مبادلات ارزی (یا سامانه نیما (ETS))) و شاخص قیمت تولیدکننده تقریباً ۸۰ درصد همبستگی وجود دارد. بنابراین با کنترل نرخ ارز و کاهش تورم تولیدکننده، بستر لازم برای پیش‌بینی‌پذیری و برنامه‌ریزی بهتر در نظام تولید کشور ایجاد می‌شود و با کاهش تورم در سمت عرضه، متعاقباً تأثیر خود را در کاهش مصرف‌کننده نشان می‌دهد. شاخص قیمت با تاخیر زمانی

وی خاطرنشان کرد: سیاست تثبیت اقتصادی تنها به اقدامات بانک مرکزی بستگی ندارد، بلکه یک رویکرد سیاستی همه جانبه است و اثربخشی آن مستلزم سیاست مالی غیرتورمی و پایبندی دولت به انضباط مالی است. البته سیاست پولی نیز باید حداقل در کوتاه مدت در قالب سیاست های انقباضی و در عین حال با هدایت اعتبار به بخش های تولیدی اولویت دار و تامین مالی هدفمند بخش های مولد کمک کند و منجر به اثربخشی بیشتر سیاست های تثبیت کننده توسط مرکز شود. مبادله ارز و طلای ایران.

دکتر. شیرجیان در ادامه به تشریح برخی موضوعات مطرح شده در زمینه تضعیف ارزش پول ملی و افزایش رقابت پذیری و ایجاد مزیت رقابتی برای محصولات کشور در بازارهای صادراتی پرداخت و تاکید کرد: اصلاً اینگونه نیست. زیرا اگر تضعیف ارزش پول ملی منجر به افزایش رقابت پذیری و افزایش صادرات به کشورهای هدف شود، زمانی که شاخص «مارشال لرنر» یعنی مجموع کشش صادرات و کشش واردات به سمت بالا می رود. نرخ بورس، بیشتر از یک می شود. در این شرایط با افزایش نرخ ارز می توان انتظار داشت که تراز خالص تراز کالاها مثبت تر شود. اما طبق بررسی های انجام شده این شاخص در ایران زیر یک است.

معاون اقتصادی بانک مرکزی با بیان اینکه حدود ۹۰ درصد واردات کشور را مواد اولیه، واسطه ای و سرمایه ای تشکیل می دهد، تصریح کرد: این بدان معناست که کشش واردات نسبت به تغییرات نرخ ارز به شدت پایین است. یعنی با افزایش نرخ ارز، هزینه تولیدکنندگان برای تامین مواد اولیه و کالاهای واسطه ای و سرمایه ای افزایش می یابد، در حالی که تقاضا برای این کالاها کاهش قابل توجهی ندارد. به عبارت دیگر، کشش واردات در برابر تغییرات نرخ ارز پایین است. بنابراین هزینه های تولید کشور به طور مستقیم به نرخ ارز وابسته است و با افزایش این نرخ ارز، مزیت و قدرت رقابتی تولیدکنندگان کشور در بازارهای داخلی و خارجی تضعیف می شود.

وی افزود: در عین حال بیش از ۷۰ درصد ترکیب صادراتی کشور را مواد اولیه و محصولات اساسی مانند مواد معدنی، فولاد، محصولات پتروشیمی و فرآورده های نفتی تشکیل می دهد. بنابراین محصولات صادراتی کشور از پیچیدگی بالایی برخوردار نیستند که با افزایش نرخ ارز مزیت رقابتی آن را در بازارهای هدف افزایش می دهد. با توجه به ماهیت فعلی کالاهای صادراتی، در حال حاضر سقف مشخصی روی کل صادرات کشور وجود دارد. بنابراین انتظار می رود که شاخص «مارشال لرنر» در ایران کمتر از یک باشد و بنابراین افزایش نرخ ارز لزوماً تأثیری بر خالص تجارت کالای کشور ندارد.