این 110هزار میلیاردتومان بودجه کشور، خرج کمک به چه دستگاهها و سازمانهایی می شود؟

در آخرین سند بودجه دولت سیزدهم یعنی بودجه سال ۱۴۰۳، ۳۰۷ هزار میلیارد تومان کسری وجود دارد. یعنی مابه التفاوت هزینه های دولت منهای اعتبارات عمرانی و درآمد دولت منهای درآمد نفت و فروش اموال و اوراق ۳۰۷ هزار میلیارد تومان کسری دارد.

افق میهن به نقل از روزنامه هم میهن، در بودجه ای که با کسری های مکرر و فزاینده مواجه هستیم، اعتبارات قابل توجهی صرف اموری می شود که می توان آن را غیرضروری دانست. تعداد مؤسسات فرهنگی که در یکی دو دهه اخیر تأسیس شده اند یا ردیف های متفرقه متعددی که به عنوان کمک در بودجه ارائه می شود، هر ساله تعداد ردیف های بودجه بیشتری را اشغال می کند و ارقام بالاتری دارد.

بررسی جداول بودجه ۱۴۰۳ توسط روزنامه هممهن نشان می دهد که دولت رقمی نزدیک به ۱۱۰ هزار میلیارد تومان را تحت عنوان کمک و حمایت در بخش های مختلف پیش بینی کرده است. یعنی قرار است رقمی معادل یک سوم کسری بودجه کشور به نام کمک به نهادها و سازمان های مختلف پرداخت شود.

اگرچه برخی از ردیف‌های کمک‌رسانی از وظایف اصلی و حاکمیتی دولت در حمایت از مستضعفان و ضعیفان است، اما تعداد ردیف‌هایی که به نهادهای فرهنگی کمک می‌کنند بر تعداد ردیف‌های کمک به اقشار ضعیف برتری دارد. کمک به شورای عالی استان ها، کمک به شورای حل اختلاف، کمک به کمیته امداد، کمک به مساجد کشور در طرح مسجد محوری، کمک به تشکیلات هیئات و تشکل های مذهبی، حمایت از فعالیت های فرهنگی بنیاد سپهر، حمایت از طرح ولایت (موسسه شمیم ​​معرفت علوی)، حمایت از برنامه های معارف اسلامی (مؤسسه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلامی نور)، حمایت از فعالیت های فرهنگی بنیاد بین المللی عاشورا، حمایت از برنامه های مؤسسه فرهنگی علوم اسلامی قم، حمایت از برنامه‌های مرکز الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت، حمایت از برنامه‌های فرهنگی جوانان مؤسسه خدمات مشاوره و پژوهشی آستان قدس رضوی، حمایت از فعالیت‌های فرهنگی و قرآنی در مساجد و… .، از جمله خطوطی است که قرار است امسال بین ۱۵ تا ۲۰۰۰ میلیارد تومان کمک دریافت کنند.

از میان ارقام هزار میلیاردی قرار است ستاد بازسازی عتبات یک هزار و چهار میلیارد تومان دریافت کند یا صندوق بازنشستگی پنج هزار میلیارد تومان برای پرداخت حقوق بازنشستگان قوه قضاییه دریافت کند. در میان ارقام هزار میلیاردی، رقم کمک به صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران با ۲ هزار میلیارد تومان یکی از ارقام قابل تامل است.

کمترین میزان کمک های مربوط به اقتصاد روستا

در شرایطی که ارقام کمک ها به چند هزار میلیارد تومان می رسد، کمترین بودجه تحت عنوان «کمک» مربوط به اقتصاد روستایی است که تنها ۵ میلیارد تومان برای آن در نظر گرفته شده است. در همین شرایط کمک دولت به یک خبرگزاری ۸۰ میلیارد تومان و حمایت از برنامه های فرهنگی برای جوانان موسسه پژوهشی و خدمات مشاوره ای آستان قدس رضوی ۴۰۰ میلیارد تومان و حمایت از فعالیت های فرهنگی و قرآنی در مساجد ۱۰۰ میلیارد تومان دریافت می کنند. از ارقام قابل توجه این کمک ها می توان به دو ردیف حمایتی از مدارس علوم دینی اهل سنت – کمک به معیشت روحانیون سازمان اوقاف و کمک و حمایت از نهادهای فرهنگی و اجتماعی در نزدیکی بقیه الله (عج) به ارزش ۸۵۶ نفر اشاره کرد. میلیارد و ۱۱۸۴ میلیارد تومان.

بیشترین میزان کمک ها مربوط به کمیته امداد است که ۱۸ هزار میلیارد تومان برآورد شده است. سازمان بهزیستی نیز ۱۳.۵ هزار میلیارد تومان کمک دریافت خواهد کرد.

از گفتمان های فرهنگی گرفته تا اردوهای مذهبی

به جز ۱۰۰ ردیف استخراج شده از بودجه ۱۴۰۳ که در جدول قابل مشاهده است، موارد کمک نیز در جداول مربوط به سنجش عملکرد خروجی های اصلی دستگاه های سیاست گذار درج شده است. باید حمایت شود ذکر شده است.

به عنوان مثال در زیر مجموعه اداره تبلیغات اسلامی ۴۰۰ نفر در گفتمان های فرهنگی و دینی مورد حمایت و هدایت قرار گرفته اند. در جدول مربوط به میراث فرهنگی، حمایت از توسعه صادرات ۲۰ رشته صنایع دستی و در جدول مربوط به وزارت فرهنگ، حمایت از ۶۵ موسسه و موسسه فرهنگی قرآنی و عترت غیردولتی و خصوصی (در راستای توسعه) فعالیت های قرآنی در فضای مجازی، مناطق محروم آسیب پذیر، تولیدات فرهنگی و هنری قرآنی و افزایش حافظان قرآن کریم، حمایت از تولید، تولید و ۹۰۰ اجرای هنری، حمایت از ترجمه و دوبله ۲۵۰ فیلم سینمای ایران. برای عرضه در بازارهای جهانی و حمایت از فعالیت های فرهنگی و مذهبی ۵۰۰ موسسه غیردولتی با رویکرد ترویج سبک زندگی اسلامی- ایرانی پیش بینی شده است.

در جدول مرکز خدمات حوزه های علمیه برای ۲۲۰ هزار طلبه کمک هزینه معیشت پیش بینی شده است. مساعدت و حمایت از ۵۸ نهاد فرهنگی و مذهبی و مؤسسه آموزشی زیر مجموعه سازمان تبلیغات اسلامی، تشکیل و کمک به ۱۵۰۰ مراسم انقلابی و اجلاس مذهبی و حمایت از ۵۷ حلقه میانی در نظر گرفته شده است.

در بخش مربوط به شورای عالی حوزه های علمیه، حمایت از ۹۳ هزار و ۵۰۰ طلبه برای فعالیت های مشاوره، حمایت از ۳۹ هزار طلبه شاغل در طرح های تبلیغی حوزه و حمایت از ۴۹ میلیون و ۹۲۰ هزار ساعت تبلیغ و حمایت برای مراسم و اردوها فرهنگی با ۱۰۱ هزار دانش آموز شرکت کننده آورده شده است.

در جدول مربوط به شورای عالی حوزه علمیه خراسان حمایت از فعالیت های مشاوره ای ۵۶۰۰ طلبه، حمایت از ۲۴۰۰۰ نفر در طرح های تبلیغی حوزه علمیه و ۳۰۷۲۰۰۰۰ ساعت تبلیغ انجام شده، حمایت از مراسم و اردوهای فرهنگی با ۲۷ هزار طلبه شرکت کننده در نظر گرفته شده است و در جدول مربوط به جمعیت المصطفی العالمیه حمایت هایی از قبیل حمایت معیشتی از ۱۵ هزار و ۶۰ طلبه، حمایت از ۷۲۵ مرکز وابسته، وابسته و همکار و حمایت از ۲۰ پژوهش پایه است. پیش بینی شده است.

به اندازه یک سوم کسری بودجه ساخت و ساز

دولت سیزدهم ۱۰۹ هزار میلیارد تومان کمک به نهادها، دستگاه ها و پروژه ها در نظر گرفته که بودجه عمرانی کشور ۳۷۰ هزار میلیارد تومان برآورد شده است. مشخص نیست دولت چهاردهم در زمان تخصیص بودجه چه میزان پرداخت یا معافیت می کند و در دولت های گذشته نیز میزان کمک ها به صورت رسمی اعلام نشده بود. اما آنچه مشخص است در طول تخصیص ها اعتبارات عمرانی اولین جایی است که از صف تخصیص باقی مانده است.

با توجه به اینکه انضباط بودجه نقش بسیار مهمی در تورم دارد، انتظار می رود ساختار بودجه در دولت پزشکی بازنگری شود و ردیف ها به سمت تخصیص های عمرانی بازنگری شود.