بازار ارز و طلا از التهاب افتاد| تنوع بخشی در تامین مالی و کاهش رشد نقدینگی رشد تورم را کم می کند

زهرا ترابی; بازار: رئیس کل بانک مرکزی در روزهای اخیر مدعی شد که نقدینگی در حال کنترل است و درآمدهای ارزی افزایش یافته، نرخ تورم کاهش یافته و بنابراین در ماه های آینده نرخ تورم کاهش خواهد یافت. ما این ادعاها را در گفتگو با دو کارشناس اقتصادی آزمایش کردیم.

کهندل، تحلیلگر اقتصادی به نقش بانک مرکزی در کاهش تورم اشاره کرد. فرض بر این است که باید نقدینگی و منبع نقدینگی را کاهش دهیم و بانک مرکزی گام های خوبی در این راستا برداشته است. اما از آنجایی که اقتصاد کشور در حال حاضر نقدینگی بسیار بالایی دارد، کاهش رشد نقدینگی تاثیر قابل توجهی بر نقدینگی اقتصاد کشور نخواهد داشت. اما این مهم است که بانک مرکزی و دست اندرکاران اقتصاد کشور و مدیران اقتصاد کشور شرایطی را برای هدایت نقدینگی به بخش های مولد و واقعی اقتصاد ایجاد کنند.

محمد کهندل، تحلیلگر اقتصادی در گفت و گو با ایران تحلیل درباره اظهارات اخیر رئیس بانک مرکزی مبنی بر اینکه رشد ۲۸ درصدی پایه پولی در یک سال بسیار کمتر از عملکرد سال های گذشته است، گفت: بانک مرکزی می تواند ادامه این روند شرایطی را برای کاهش تورم ایجاد خواهد کرد. وی گفت: همه علل تورم در اقتصاد ایران ناشی از افزایش نقدینگی نیست. بنابراین اگر موضوع نقدینگی را تا حدودی کنترل کنیم و در این زمینه سیاست های انقباضی را اعمال کنیم، می توانیم تورم را به صورت هدفمند کاهش دهیم و به اهداف خود برسیم.

وی در ادامه افزود: من عملکرد دو سال اخیر بانک مرکزی را مثبت ارزیابی می کنم. اما حل مشکل تورم تنها از طریق مسائل پولی و پولی با واقعیت اقتصاد ایران فاصله زیادی دارد. مشکل تورم در اقتصاد ایران دلایل مختلفی دارد. بنابراین، آنها باید به صورت جداگانه مورد بررسی قرار گیرند. مهمترین مشکل اقتصاد ایران مربوط به بخش واقعی اقتصاد است. در این زمینه باید بخش تولید فعال شود و گلوگاه های تولید و شاخص های فضای کسب و کار بهبود یابد تا شرایط تولید و عرضه اقتصاد بهبود یابد و بتواند هزینه های خود را کاهش دهد.

باید نقدینگی و منبع نقدینگی را کاهش دهیم و بانک مرکزی در این راستا گام های خوبی برداشته است. اما از آنجایی که اقتصاد کشور در حال حاضر نقدینگی بسیار بالایی دارد، کاهش رشد نقدینگی تاثیر قابل توجهی بر نقدینگی اقتصاد کشور نخواهد داشت. اما مهم این است که بانک مرکزی و دست اندرکاران اقتصاد کشور و مدیران اقتصاد کشور شرایطی را برای هدایت نقدینگی به بخش های مولد و واقعی اقتصاد ایجاد کنند.

ما باید معاملات بخش ثروت را کاهش دهیم

این استاد دانشگاه تصریح کرد: علاوه بر مسائل پولی، بخش سوداگرانه اقتصاد همچنان فعال و بعضاً دامن می زند. سفته بازی به اقتصاد بازار دارایی اشاره دارد. متأسفانه ما به بازار دارایی دامن می زنیم و مشروعیت می دهیم و شرایط لازم را برای فعال شدن آن ایجاد می کنیم و سپس سعی می کنیم نقدینگی را کاهش دهیم یا به سمت بخش تولیدی سوق دهیم. این دو نکته کاملاً با هم متضاد هستند. اگر بتوانیم معاملات در بخش دارایی را کاهش دهیم و مبادلات را کاهش دهیم، قطعا نقدینگی به سمت بخش تولید هدایت خواهد شد.

کهندل افزود: دو نکته وجود دارد. ابتدا نقدینگی و منبع نقدینگی را کاهش دهید. بانک مرکزی گام های خوبی در این راستا برداشته است. نکته دوم اینکه اقتصاد کشور در حال حاضر نقدینگی بسیار بالایی دارد. مهم این است که بانک مرکزی و دست اندرکاران اقتصاد کشور و مدیران اقتصاد کشور شرایط را برای هدایت نقدینگی به سمت بخش تولید یعنی بخش واقعی اقتصاد ایجاد کنند.

وی افزود: باید بخش دارایی را کوچک کنیم تا نقدینگی به سمت تولید هدایت شود. تا زمانی که این موضوع به صورت جدی در دستور کار قرار نگیرد، مشکل تورم از سمت عرضه اقتصاد حل نمی شود.

این تحلیلگر در پاسخ به نقش بانک مرکزی در کاهش نرخ تورم گفت: بانک مرکزی می تواند شرایطی را برای تسهیل این مبادلات مربوط به موضوع پرداخت های بین المللی بین کشورها و شرکای ایران ایجاد کند تا حجم تجارت خارجی ایران افزایش یابد. علاوه بر بحث عرضه، یکی از عوامل افزایش تورم، بحث ارز نیز است. اگر بانک مرکزی شرایط را برای رشد بازار تجارت خارجی ایران فراهم کند، می تواند تاثیر مثبتی بر اقتصاد داشته باشد. متاسفانه تا به امروز سهم تجارت خارجی ایران در اقتصاد کشور زیاد نبوده و به همین دلیل حجم تجارت خارجی کشور کم است. چرا که این عدد کم است و کفار کشور به راحتی می توانند با تامین یک یا دو میلیارد دلار تکانه های بزرگی را در حوزه ارزی کشور ایجاد کنند. بنابراین، بانک مرکزی و مدیران اقتصادی کشور باید هدف خود را افزایش حجم تجارت خارجی ایران از ۱۵۰ میلیون دلار به ۵۰۰ میلیون دلار در مدت دو سال و به یک میلیارد دلار در پنج سال آینده قرار دهند.

وی در ادامه افزود: اگر بتوانیم حجم تجارت خارجی ایران را افزایش دهیم، زمینه ساز می شود که شوک های خارجی در بخش تجارت خارجی ایران کمتر اثرگذار باشد و تورم ناشی از دلار و ارز تقریباً از بین رفته یا به شدت کاهش یابد.

با اقدامات بانک مرکزی؛ انتظارات تورمی همراه با مولفه های اقتصادی مانند کنترل نقدینگی و هدایت منابع به بخش تولیدی را می توان کاهش داد و نرخ رشد نرخ تورم را به میزان قابل توجهی کاهش داد. اگر بانک مرکزی بتواند نرخ دلار را تثبیت کند یا رشد آن را کنترل کند، به زودی شاهد کاهش محسوس نرخ تورم نسبت به سال گذشته خواهیم بود.

بازار خرید طلا و ارز آشفته بود

همچنین کارشناس اقتصادی دکتر. مهدی فتحی مقدم می گوید: کاهش سرعت تولید نقدینگی بر اساس تئوری پولی قطعا در ماه های آینده تاثیرگذار خواهد بود.

وی در عین حال با اشاره به آمار اعلام شده از سوی بانک مرکزی و افزایش ذخایر دلاری در ماه فرودین گفت: در صورت ادامه این روند در بخش صادرات می توان امیدوار بود که جریان تجارت خارجی نیز بهبود یابد. و بنابراین نگرانی در زمینه منابع کاهش وزن خواهد بود. این بدان معناست که بانک مرکزی آزادی عمل بیشتری دارد و بازار برای کاهش اشتها برای ذخیره مواد اولیه آرام‌تر می‌شود.

فتحی مقدم ادامه داد: در ماه‌های اخیر به ویژه در حوزه کنترل نرخ ارز اقداماتی از جمله ورود درهم به بازار امارات، تشکیل کمیسیون مشترک اقتصادی بین ایران و امارات و تلاش برای گسترش روابط مالی.» همراه با اخبار مثبت از حوزه سیاست خارجی. آماری که برای همه به نظر می رسید نرخ ارز بود و اینکه چه مدت از آرام شدن نرخ ارز پس از روند نزولی می گذرد و این نشان می دهد که انتظارات تورمی کاهش یافته و بازارهایی مانند خرید ارز و طلای تب و … تب فروکش کرد

تنوع بخشی برای تامین سرمایه در گردش برای شرکت های بزرگ

این کارشناس اقتصادی خاطرنشان کرد: از دیگر اقدامات انجام شده در ماه های اخیر می توان به تنوع بخشی به بازارهای مالی مانند سفته و سفته الکترونیکی اشاره کرد که می تواند نقش مهمی در تامین نقدینگی شرکت های بزرگ به ویژه پتروشیمی و فولاد داشته باشد. احتمالاً به همین دلیل است که دکتر فرزین با اطمینان بیشتری از چشم انداز مثبت در ماه های آینده صحبت کرد.

بر اساس این خبر، حدود ۶۰ روش جدید تامین مالی برای شرکت های تامین مالی بزرگ مورد استفاده قرار می گیرد، گفت: در این مسیر نقش بانک مرکزی در تامین نقدینگی به موقع شرکت ها یکی از مهمترین آنها است که تنوع بخشی در حوزه تامین مالی ریالی می تواند کمک شایانی به کاهش قیمت تمام شده کالا و تورم در بخش خدمات شهری و افزایش رونق اقتصادی کند.

فتحی مقدم گفت: با این ویژگی ها و با تدابیری که بانک مرکزی دنبال می کند. انتظارات تورمی همراه با مولفه های اقتصادی مانند کنترل نقدینگی و هدایت منابع به بخش تولیدی را می توان کاهش داد و نرخ رشد نرخ تورم را به میزان قابل توجهی کاهش داد. اگر بانک مرکزی بتواند نرخ دلار را تثبیت کند یا رشد آن را کنترل کند، به زودی شاهد کاهش محسوس نرخ تورم نسبت به سال گذشته خواهیم بود.

این کارشناس در خاتمه تاکید کرد: البته این به معنای کاهش قیمت نیست و نباید کاهش نرخ تورم را با کاهش قیمت اشتباه گرفت. اما فشارهای فزاینده بهای تمام شده قطعا هم در بخش تولید و هم در سبد خانوار کاهش خواهد یافت که انتظار می رود در شاخص شماخ قابل مشاهده باشد.

لازم به ذکر است که PMI یک شاخص اقتصادی بسیار مهم است که به وضوح وضعیت رونق و رکود را در بخش‌های مختلف اقتصاد نشان می‌دهد. شاخص رتبه بندی مدیران خرید در اکثر کشورهای توسعه یافته هر ماه با استفاده از اطلاعات به دست آمده از پرسشنامه توزیع شده بین مدیران تجاری در بخش های مختلف اقتصاد محاسبه می شود.