با زیان ۵۰۳ همتی آینده چه کار می‌شد کرد؟
به گزارش افق میهن به نقل از فرهیختگان، بانک مرکزی طی روزهای گذشته از اجرایی شدن «فرایند گذار» برای بانک آینده خبر داد. بر اساس این تصمیم، سپرده‌ها و حساب‌های این بانک به بانک ملی و دارایی‌های مادی آن برای انحلال و پرداخت بدهی‌های بانک آینده توسط بانک مرکزی، دولت و سایر نهادها به صندوق بیمه سپرده‌های بانک مرکزی منتقل شد. یکی از شاخص های نگران کننده بانک آینده، زیان تجمعی ۵۰۳ میلیارد تومانی آن است. رقمی که طی سه سال بیش از ۲.۵ برابر شده است. «فرهیختگان» برای دریافت تقریبی این رقم، زیان ۵۰۳ میلیارد تومانی بانک آینده را با بودجه برخی دانشگاه‌ها، دستگاه‌های اجرایی کشور و تسهیلات بانکی از جمله وام ازدواج و… مقایسه کرده است که نتایج فاجعه‌بار است. آمارها نشان می دهد با رقم زیان ۵۰۳ بانک همتی هزاران پروژه عمرانی در آینده قابل انجام است. این رقم معادل هزینه نصب ۱۴.۵ هزار مگاوات انرژی خورشیدی است که تقریباً بسیاری از عدم تعادل برق فعلی را از بین می برد. زیان بانک آینده معادل وام اشتغال ۲.۵ میلیون جویای کار داخلی و هزینه ساخت بیش از ۱۲۰۰۰ مدرسه است. باید در نظر داشت که سهامدار اصلی بانک برخلاف قوانین جاری کشور، منابعی را در پروژه های عظیم عمرانی سرمایه گذاری کرد که اکنون فروش و انحلال آنها تقریبا غیرممکن است تا بدهی ملی را پرداخت کند. در این میان، فلسفه ایجاد نظام بانکی، جمع آوری منابع و هدایت آنها به سمت بخش مولد اقتصاد برای ارائه تسهیلات برای بهبود رفاه خانوارها است، مانند: ب- تسهیل در خرید ملک مسکونی، ایجاد اشتغال و توسعه زیرساخت ها.
۶۱۳ برابر بودجه دانشگاه خواجه نصیرالدین
اگر به بودجه دانشگاه ها نگاه کنید و آن را با زیان های هنگفت بانک آینده مقایسه کنید، اعداد جالبی به دست می آید. بر اساس این مقایسه زیان تقریباً ۵۰۳ میلیارد تومانی این بانک تقریباً ۷۷ برابر بودجه ۶۴۰۰ میلیارد تومانی دانشگاه تهران در سال ۱۴۰۴ است و همچنین این زیان ۱۸۸ برابر بودجه ۲۶۰۰ میلیارد تومانی دانشگاه شهید بهشتی و ۲۱۱ برابر بودجه برآوردی دانشگاه شریف ۲۳۰ دانشگاه تهران برآورد شده است. نکته جالب اینکه این زیان هنگفت تقریبا ۲۱۸ برابر بودجه ۲۳۰۰ میلیارد تومانی دانشگاه فردوسی مشهد، ۲۳۱ برابر ۲۱۷۵ میلیارد تومانی دانشگاه تربیت مدرس و ۲۳۵ برابر ۲۱۳۹ میلیارد تومانی دانشگاه تبریز است. بودجه دانشگاه امیرکبیر حدود ۱۹۰۰ میلیارد تومان، دانشگاه علامه طباطبایی حدود ۱۸۱۰ میلیارد تومان و دانشگاه اصفهان بیش از ۱۶۹۵ میلیارد تومان بوده است. اگر این اعداد را به ترتیب در ۲۶۳، ۲۷۸ و ۲۹۷ ضرب کنیم، به اندازه زیان بانک در آینده می رسیم. همچنین زیان بانک آینده معادل ۶۱۳ برابر بودجه دانشگاه خواجه نصیر است که حدود ۸۲۰ میلیارد تومان بودجه دارد. این مقایسه ها به وضوح نشان می دهد که زیان انباشته بانک آینده می تواند تأثیرات گسترده ای بر سیستم بانکی و اقتصادی کشور داشته باشد و اهمیت مدیریت ریسک و کنترل های مالی دقیق را نشان می دهد.
۷۴۴ برابر بودجه بنیاد ملی نخبگان
میزان زیان بانک آینده به میزان قابل توجهی از بودجه موسسات مهم علمی و پژوهشی کشور بیشتر است. بنابراین این زیان تقریباً ۷۴۴ برابر بودجه بنیاد ملی نخبگان است که برای سال جاری ۶۷۶ میلیارد تومان اعلام شده است. همچنین این رقم برای معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری حدود ۱۱۲ برابر بودجه ۴۴۹۵ میلیارد تومانی و برای سازمان انرژی اتمی ۱۴۲ برابر بودجه ۳۵۴۰ میلیارد تومانی برآورد شده است. این ارقام نشان می‌دهد که اگر منابع بانک آینده به سمت بخش مولد اقتصاد، ایجاد اشتغال، ایجاد زیرساخت‌های تولیدی، خدماتی و علمی و تحقیقاتی یا رفاه خانوارها هدایت شود، می‌تواند منافع بسیار زیادی داشته باشد.
۶۱ برابر بودجه سازمان حفاظت محیط زیست
به طور قابل توجهی، مقایسه زیان تجمعی بانک آینده با بودجه چندین بخش دولتی نیز تفاوت آشکاری را نشان می دهد. بر اساس ارقام موجود زیان ۵۰۳ همتی این بانک حدود شش برابر بودجه ۸۳ میلیارد تومانی وزارت نیرو است. همچنین این زیان تقریباً ۱۲ برابر بودجه ۴۳ میلیارد تومانی سازمان بهزیستی، ۶۱ برابر بودجه ۸.۲ میلیارد تومانی سازمان حفاظت محیط زیست و ۶۳ برابر بودجه ۷۹۰۰ میلیارد تومانی وزارت گردشگری برآورد شده است. شایان ذکر است که بودجه وزارت گردشگری کمتر از ۸ میلیارد تومان است در حالی که بخش گردشگری می تواند سالانه میلیاردها دلار برای کشور به ارمغان بیاورد. همچنین این بودجه علاوه بر حقوق و هزینه های جاری برای حفاظت و مرمت تمامی آثار تاریخی و باستانی کشور نیز در نظر گرفته شده است.
۸۰۰۰ برابر بودجه سازمان مدیریت بحران
بودجه سازمان مدیریت بحران در سال جاری حدود ۶۲ میلیارد تومان برآورد شده است، رقمی که در مقایسه با زیان بانک آینده بسیار ناچیز به نظر می رسد; به این ترتیب زیان این بانک حدود ۸۱۱۳ برابر بودجه اعلام شده است. علاوه بر این بررسی بودجه سازمان نقشه برداری کشور نشان می دهد که این سازمان در سال جاری حدود ۵۰۵ میلیارد تومان بودجه داشته است در حالی که حجم زیان بانک آینده حدود ۹۹۶ برابر این رقم برآورد شده است. در نهایت این زیان کل ۶۷۲ برابر بودجه ۷۴۸ میلیارد تومانی سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی برآورد شده است.
وام ازدواج ۵ برابری نیمه اول ۱۴۰۴
مجموع وام ازدواج پرداخت شده در نیمه نخست امسال ۹۷ میلیارد تومان برآورد شده است. نکته جالب این است که زیان بانک آینده تقریباً پنج برابر این رقم تخمین زده می شود که نشان دهنده شدت چالش های مالی بانک است. به طور مشخص، زیان بانک آینده تقریباً چهار برابر کل مبلغ ۱۲۶ میلیارد تومانی اعطایی به بخش کشاورزی در پنج ماهه اول سال ۱۴۰۴ است و همچنین این زیان حدود شش برابر تسهیلات ۷۹ میلیارد تومانی اختصاص یافته به بخش مسکن و ساختمان در پنج ماهه اول سال جاری و تقریباً ۲۱۳ برابر تسهیلات تسهیلات مسکن در شش ماهه اول سال ۱۴۰۴ برآورد شده است. ۱۴۰۴.
ایجاد ۱۴.۵ هزار مگاوات انرژی خورشیدی با ضرر بانک آینده
در روز نهم تیر در سال ۱۴۰۴، جعفر محمدنژاد سیگارودی، معاون سرمایه گذاری سازمان انرژی های تجدیدپذیر و بهره وری برق (ساتبا) درباره هزینه ساخت نیروگاه خورشیدی، هزینه ساخت هر مگاوات نیروگاه خورشیدی را ۳۰ تا ۳۵ میلیارد تومان عنوان کرد. این مقدار بسته به نوع پانل ها، طراحی فنی، شرایط فیزیکی سازه و پیمانکار ممکن است تغییر کند. با فرض اینکه هزینه ساخت هر مگاوات نیروگاه خورشیدی حداکثر ۳۵ میلیارد تومان باشد، مقایسه با زیان انباشته بانک آینده بسیار چشمگیر است. با زیان انباشته این بانک به مبلغ ۵۰۳ میلیارد تومان می توان حدود ۱۴.۵ هزار مگاوات نیروگاه خورشیدی ساخت.
۲.۵ میلیون وام اشتغال مسکن
سید ملک حسینی، معاون توسعه اشتغال وزارت تعاون، کار و امور اجتماعی، ۲۸ مهر وی در سال جاری اعلام کرد کارفرمایانی که قبلاً از اقدامات اشتغال زایی استفاده می کردند، مجدداً تحت شرایطی می توانند از کمک کارفرمایی تا سقف ۵ میلیارد تومان بهره مند شوند. برای درک مقیاس زیان بانک آینده کافی است این رقم را با آن مقایسه کنید. میزان زیان انباشته این بانک تقریباً ۱۰۰ هزار برابر سقف وام اشتغال زایی است. این مقایسه به خوبی نشان می دهد که حجم زیان بانک آینده نه تنها از بسیاری از برنامه های ملی و بودجه های کلان فراتر رفته، بلکه سرمایه ای که می توانست برای حمایت از اشتغال و توسعه اقتصادی استفاده شود نیز به میزان قابل توجهی از بین رفته است. بر اساس مصوبه سال ۱۴۰۴ بانک مرکزی، سقف انفرادی تسهیلات اشتغال و مشاغل خانگی قرض الحسنه ۲۰۰ میلیون تومان تعیین شده است. یعنی با زیان انباشته ۵۰۳ بانک همتی آینده، به ۲.۵ میلیون متقاضی وام تکلیف می توان به هر کدام ۲۰۰ میلیون تومان اعطا کرد.
۱۲ هزار و ۵۰۰ مدرسه
عباس زارع، مدیر کل سازمان نوسازی مدارس استان تهران، ۶ اسفند خرداد وی با بیان اینکه امسال با توجه به افزایش شدید هزینه ها، هزینه ساخت مدرسه در استان تهران کمتر از ۱۵ میلیارد تومان نیست و پروژه های زیادی با اعتبار ۴۰ میلیارد تومان در حال اجراست. برای درک میزان زیان بانک در آینده می توان این ارقام را با هزینه ساخت مدارس مقایسه کرد. حتی با احتساب سقف ۴۰ میلیارد تومانی هزینه های ساخت هر مدرسه، زیان انباشته این بانک به حدی است که می توان بیش از ۱۲ هزار و ۵۰۰ مدرسه در استان تهران ساخت. این مقایسه نه تنها میزان زیان های آتی بانک را نشان می دهد، بلکه نشان می دهد که چه میزان سرمایه می تواند صرف توسعه زیرساخت های آموزشی و رفاه اجتماعی شود، سرمایه ای که متاسفانه به دلیل ضعف مدیریت مالی از بین رفته است.
