بزرگ‌ترین سرمایه‌گذار عربستانی از ایران رفت | هلدینگ صافولا ایران را ترک کرد

معرفی صفولا عربستان سعودی

شرکت سافولا با بیش از چهار دهه سابقه به عنوان یکی از پیشگامان صنعت غذا و خرده فروشی در منطقه شناخته می شود. این شرکت با استراتژی های متنوع در حوزه های مختلف و تمرکز بر بهبود مستمر، نقش مهمی در اقتصاد عربستان سعودی و منطقه ایفا می کند.

به گزارش تجارت نیوز، شرکت سافولا یکی از بزرگترین شرکت های صنعتی عربستان سعودی در سال ۱۹۷۹ با سرمایه ۴۰ میلیون ریال سعودی تاسیس شد. این شرکت در زمینه های مختلف از جمله صنایع غذایی، خرده فروشی و سرمایه گذاری های مختلف فعالیت می کند.

سافولا در سال ۱۳۵۸ با هدف تولید روغن های خوراکی و چربی های گیاهی شروع به کار کرد. با گذشت زمان، این شرکت دامنه فعالیت خود را گسترش داد و به یکی از بزرگترین تولیدکنندگان مواد غذایی در منطقه تبدیل شد. در سال ۱۹۹۸، Safola با Banda-Al-Azizia ادغام شد که به تقویت حضور آن در بازار خرده فروشی کمک کرد.

زمینه های فعالیت سافولا
صنایع غذایی: سافولا در تولید محصولاتی مانند روغن های خوراکی، شکر، ماکارونی، غذاهای منجمد، غذاهای دریایی، نان های صنعتی، آجیل، ادویه جات، حبوبات، خرما، میوه های خشک و شیرینی فعال است. این شرکت با برندهای معتبری همچون «عافیا» در بازار حضور دارد.

خرده فروشی: سافولا مالک شرکت باندا، بزرگترین زنجیره خرده فروشی در خاورمیانه، با فروشگاه های متعدد در عربستان سعودی و سایر کشورها است. این زنجیره شامل فروشگاه های هایپرپاندا و سوپرمارکت های باندا می باشد.

سرمایه گذاری: Safola سهام قابل توجهی در شرکت هایی مانند Al Marai (26%) و Herfi (70%) دارد. او همچنین در پروژه های بزرگی مانند عمار شهرقانی شرکت داشته است.

عملکرد مالی
سافولا در سال های اخیر تغییرات مهمی در ساختار سرمایه خود ایجاد کرده است. این شرکت در سال ۲۰۲۴ با ارائه حق تقدم به ارزش ۶ میلیارد ریال افزایش سرمایه ۱۱۲.۴ درصدی را انجام داد که دومین افزایش سرمایه در تاریخ بورس عربستان محسوب می شود.

همچنین در سال ۲۰۲۴، سافولا برای بهبود ساختار سرمایه و کاهش هزینه های مالی، صکوک خود را در مقادیر مختلف بازخرید و لغو کرد.

تحولات اخیر
در سال ۲۰۲۴، سافولا اعلام کرد که قصد دارد سرمایه خود را به میزان ۷۳.۵ درصد کاهش دهد تا سهام خود را در المرای بین سهامدارانش توزیع کند. این اقدام با هدف بهبود ساختار سرمایه و تمرکز بر فعالیت های اصلی شرکت انجام شد.

سافولا با تمرکز بر بهبود تجربه مشتری و توسعه فعالیت های خود در بخش های مختلف، به دنبال تقویت جایگاه خود در بازارهای داخلی و بین المللی است. این شرکت با سرمایه گذاری بر روی فناوری های جدید و توسعه محصولات جدید سعی در پاسخگویی به نیازهای در حال تغییر مصرف کنندگان دارد.

سافولا در ایران
هلدینگ سافولا عربستان سعودی که سهم آن از بازار روغن خوراکی در ایران بیش از ۵۰ درصد تخمین زده می شد، ناگهان تمام سرمایه خود را از ایران خارج کرد. صفولا حتی پس از حوادث دیماه ۱۳۹۴ و حمله به تاسیسات دیپلماتیک عربستان سعودی در تهران و مشهد بازار ایران را ترک نکرده بود.

سافولا برای اولین بار در سال ۱۳۹۲ در قالب استراتژی و برنامه توسعه آن زمان وارد بازار ایران شد زیرا ۴۹ درصد از گروه صنعتی بهشهر را در زمینه روغن های خوراکی با هزینه ۲۹۰ میلیون ریال خریداری کرد. نام شرکت به «صفولا بهشهر» تغییر یافت که در آن زمان ۳۷ درصد بازار روغن خوراکی ایران را در اختیار داشت.

در آن سال با ادغام شرکت های صنعتی اصلی ایران با هدف کاهش هزینه های تولید و افزایش سودآوری، بازار نفت شاهد جنگ قیمت بود. ساوولا بهشهر پس از اتخاذ یک سری اقدامات برای کاهش هزینه های تولید و اداری توانست سودآوری خود را افزایش دهد.

جنگ قیمت در سال ۱۳۸۸ دوباره شعله ور شد و منجر به کاهش حاشیه سود شد، اما شرکت توانست تا پایان سال ۲۰۰ میلیون ریال سود خالص به ثبت برساند و در عین حال سهم ۴۰ درصدی خود را در بازار حفظ کند. بخش نفت در سال ۲۰۱۷، گروه ساوولا به دلیل کنترل قیمت ها به سودآوری خود ادامه داد، اما توانست رشد کند.

سهم این گروه در ساولا بهشهر که دارای سه کارخانه روغن خوراکی در ایران است در سال ۱۳۸۷ از طریق شرکت های تابعه، شرکت صنعتی بهشهر، شرکت تولیدی ماگارین و شرکت بهشهر اروند به ۸۰ درصد رسید.

سافولا به منظور تقویت زنجیره تامین و شبکه توزیع، شرکت “طلوع آفتاب” را تاسیس کرد که به کاهش هزینه ها کمک کرد، ضمن اینکه این شرکت مستقیما به افزایش توزیع کمی و در نتیجه افزایش سهم بازار محصولات بهشهر کمک می کند. بر اساس گزارش هیات مدیره وقت، این شرکت در سال ۱۳۹۳ با هدف ارتقای کارایی و کاهش مشکلات عملیاتی، ۷۹.۹ درصد از سهام شرکت تولید مارگارین را به فروش رساند.

به گفته منابع دیگر، پس از خروج شرکت سافولا از ایران، هیچ شرکت سعودی دیگری در بازار ایران حضور ندارد.

دلیل خروج صفولا از ایران

تحریم ها باعث شد که ریال ایران ۹۰ درصد از ارزش خود را از دست بدهد و تورم را تشدید کند که بر اساس داده های بانک جهانی تا پایان سال ۲۰۲۳ به ۴۵ درصد رسید و ایران هشتمین کشور برتر جهان از نظر تورم شد. این امر ریسک نرخ ارز را برای شرکت های خارجی افزایش داده است. در نتیجه، مطابق با استانداردهای بین‌المللی گزارش‌گری مالی، معامله خروجی منجر به طبقه‌بندی مجدد ذخیره تبدیل ارز خارجی (CTR) می‌شود و بر معاملات سود غیرکنترلی بدون تغییر در کنترل مربوط به سرمایه‌گذاری در عملیات ایران تأثیر می‌گذارد. که در ۳۰ نوامبر ۲۰۲۴ به ترتیب ۱.۳ میلیارد ریال سعودی و ۲۵۱ میلیون ریال سعودی سود یا زیان از حقوق صاحبان سهام خواهد بود که طبق توافق این شرکت، حدود ۱.۶ میلیارد ریال زیان خالص از این معامله به همراه خواهد داشت. .