تجربه رهبری یک زن در ارکستر تهران :: افق میهن

پانیذ فریوسفی، نوازنده و رهبر ارکستر جوان، پس از سال ها فعالیت در عرصه موسیقی کلاسیک، این روزها به عنوان رهبر مهمان ارکستر سمفونیک تهران روی صحنه است. او در گفتگویی در حاشیه تمرین ارکستر از تجربه این حضور، چالش ها و امیدهایش به آینده می گوید.

به گزارش افق میهن، رهبری ارکستر سمفونیک تهران برای اولین بار است که یک رهبر زن به دست یک رهبر زن می افتد. البته قرار بود نازنین آقاخانی در سال ۱۳۸۸ رهبری این ارکستر را برعهده بگیرد که به دلیل اختلالاتی که پیش آمد این امکان فراهم نشد و در نهایت به اتریش بازگشت. این اتفاق در شرایطی رخ داد که آقاخانی یکی از رهبران مطرح عرصه بین المللی است و حضور او در ارکستر سمفونیک تهران می تواند دستاوردهای خوبی به همراه داشته باشد.

با این حال حالا این پانیذ فریوسفی است که بالاخره توانست به عنوان اولین رهبر زن ایرانی رهبری ارکستر سمفونیک تهران را بر عهده بگیرد و باید دید حضور رهبران زن ادامه خواهد داشت یا خیر. در هر صورت فراموش نکنیم که اگرچه رهبران ارکستر در ایران کمتر هستند، اما رهبران زن و مرد ایرانی شناخته شده و حرفه ای در خارج از ایران داریم که می توان از آنها دعوت کرد تا تجربیات خود را به اشتراک بگذارند.

در نهایت در تمرین ارکستر سمفونیک تهران با پانیذ فریوسفی گفت وگویی انجام دادیم تا وی از تجربه خود به ایسنا بگوید.

– این اولین بار است که یک رهبر زن رهبری ارکستر سمفونیک تهران را بر عهده می گیرد. این مسئولیت را چگونه می بینید؟

بله، این اولین بار است که تهران یک رهبر زن دارد. به نظر من یکی از دلایلش این است که در مراکز آموزشی ما رشته ای به نام رهبری ارکستر به خصوص به صورت تخصصی وجود ندارد. نه برای زنان و نه برای مردان.

اما برای من مسئله جنسیت در هنر اهمیتی ندارد. هنر انسان است نه مرد و زن. البته شاید این موضوع هنوز برای ارکستر ایران کمی عجیب یا ناشناخته باشد، اما خوشبختانه تعداد رهبران زن در دنیا بسیار بیشتر از گذشته شده است.

در ایران شاید تعداد رهبران زن کمتر از انگشتان دست باشد، اما امیدوارم این تجربه بتواند شروعی برای علاقه مندان به این رشته باشد. نکته مثبت برای من این است که بین من و اعضای ارکستر، موسیقی زبان مشترکی است. ما از طریق هنر ارتباط برقرار می کنیم و فرقی نمی کند رهبر زن باشد یا مرد.

با وجود این حضور، به نظر شما هنوز موانعی برای رهبران زن در ایران وجود دارد؟

از آنجایی که این انتخاب توسط شورای هنری ارکسترهای بنیاد رودکی انجام شد و از من دعوت کردند، فکر می کنم هرکس توانایی لازم را داشته باشد قطعا دعوت به کار خواهد شد. به همین دلیل من مانع جدی نمی بینم. اگر شایستگی در کسی دیده شود، راه برای او باز است.

به عنوان رهبر مهمان چه چالش هایی در هماهنگی با اعضای ارکستر داشتید؟

در تمرینات اول طبیعی بود که مدتی طول بکشد تا به محیط کار عادت کنم و نوازندگان سبک من را بشناسند. اما بعد از سه جلسه تمرین همه چیز خیلی خوب پیش رفت. اعضای ارکستر بسیار حرفه ای، همدلانه و جدی کار کردند و فضا برای اجرای منسجمی کاملا آماده شده بود.

در مسیر هنری شما چه کسانی الگو و الهام بخش بودند؟

رشته اصلی من نوازندگی ویولن بود و در دوران تحصیلم در ارمنستان استادم آقای آرام قرابگیان از رهبران برجسته آن کشور تاثیر زیادی روی من گذاشت. مطمئناً همه رهبران بزرگ جهان تأثیر دارند، اما اگر بخواهم از کسی که به من الهام می‌بخشد و منحصربه‌فرد است نام ببرم، باید بگویم استانیسلاو کوچانوفسکی، رهبر روسیه. مینیمالیسم و ​​زیبایی خاصی در آثار او وجود دارد که کمتر در بین رهبران دیگر می بینیم و برای من بسیار الهام بخش بوده است.

در پایان از بنیاد رودکی و مدیران آن تشکر می کنم. می دانم برای برگزاری این کنسرت با چالش های زیادی مواجه شدند. همچنین از شورای هنری ارکسترهای بنیاد رودکی که به من اعتماد کردند و من را انتخاب کردند و از تک تک اعضای ارکستر که همکاری آنها واقعاً فوق العاده بود سپاسگزارم.