تصویری از بیکاری اهالی دانشگاه؛ سیگنال هشدار به «لیسانسه‌ها»
آخرین داده های مرکز آمار نشان می دهد که در سال ۱۴۰۲، نرخ بیکاری دانشجویان و فارغ التحصیلان دانشگاه ها به طور کلی نسبت به سال ۱۴۰۱ کاهش یافته است، اما همچنان بسیار بالاتر از میانگین نرخ بیکاری کل کشور است.
افق میهن به نقل از اکو ایران، مرکز آمار در جدیدترین انتشارات خود وضعیت بیکاری دانشجویان و فارغ التحصیلان دانشگاهی را بر اساس مدارک تحصیلی مشخص کرده است. بر اساس گزارش این نهاد، نرخ بیکاری این گروه از افراد در سال ۱۴۰۲ نسبت به سال ۱۴۰۱ کاهش یافته است اما همچنان با میانگین نرخ بیکاری در کل کشور فاصله زیادی دارد. در بین مقاطع تحصیلی مختلف، بیشترین نرخ بیکاری متعلق به دانشجویان و فارغ التحصیلان مقطع کارشناسی است. از سوی دیگر کمترین نرخ بیکاری در بین دانشجویان و فارغ التحصیلان مقطع دکترا و مقاطع بالاتر است. این آمار چه سیگنالی از وضعیت بازار کار به جویندگان کار می دهد؟
بیکاری فارغ التحصیلان دانشگاهی بیشتر از بیکاری عادی جامعه است
بررسی ها نشان می دهد در سال گذشته نرخ بیکاری دانشجویان و فارغ التحصیلان دانشگاه ها ۱۱.۸ درصد بوده است. این نرخ نسبت به سال ۱۴۰۱ یک و یک دهم درصد کاهش داشته است اما همچنان از میانگین نرخ بیکاری کل کشور در سال ۱۴۰۲ که حدود ۸.۱ درصد بوده است بیشتر است. به بیان ساده تر، بیکاری افراد دارای تحصیلات دانشگاهی از بیکاری کل جامعه شدیدتر است.
نرخ بیکاری یکی از شاخص ترین شاخص های بازار کار است که نشان می دهد چند درصد از افراد فعال در بازار کار شغلی ندارند. منظور از افراد فعال، جمعیت کشوری است که به عنوان شاغل یا بیکار در بازار کار شرکت می کنند. مهم ترین نکته در تعریف نرخ بیکاری توجه به ماهیت کلمه بیکار است. فقط افرادی که شغلی ندارند اما تمایل به یافتن شغل دارند یا به دنبال کار هستند تحت این عنوان قرار می گیرند. بنابراین، بیکارانی که عموماً از یافتن شغل ناامید شده اند، جزو بیکاران طبقه بندی نمی شوند.
بیکاری شدیدتر در برخی مقاطع تحصیلی
داده های مرکز آمار حاکی از آن است که در بین مقاطع تحصیلی مختلف، بیشترین نرخ بیکاری مربوط به دانشجویان و فارغ التحصیلان مقطع کارشناسی است. نرخ بیکاری این دسته از افراد نسبت به سال ۱۴۰۱ کاهش یافته اما همچنان نزدیک به ۱۴ درصد است. یعنی از هر ۱۰۰ نفر دانشجو یا فارغ التحصیل، ۱۴ نفر بیکار هستند. از سوی دیگر، کمترین نرخ بیکاری در بین مقاطع تحصیلی ۲.۸ درصد است که مربوط به دانشجویان و فارغ التحصیلان «دکترا و مقاطع بالاتر» است. این میزان در سال ۱۴۰۱ معادل ۳ درصد بوده است. بیکاری دانشجویان و فارغ التحصیلان مقاطع کاردانی و کارشناسی ارشد به ترتیب ۹.۶ درصد و ۸.۷ درصد است.
این شواهد می تواند نشان دهد که در حال حاضر نیاز بازار کار ایران بیشتر بر نیروی کار بسیار ماهر یا نیروی کار بسیار ساده متمرکز است. به عبارت دیگر، پایین بودن نرخ بیکاری در بین دانشجویان و فارغ التحصیلان کاردانی و دکتری نسبت به مقاطع کارشناسی نشان می دهد که در حال حاضر احتمالاً بازار کار نیاز کمتری به کارگران با مهارت متوسط دارد و اکثر موقعیت های شغلی برای افراد با تخصص یا تخصص بسیار بالا مناسب است. کارمندان و کارگران ساده
