تصویر تلخ از تخریب یک عمارت ارزشمند در تهران

عمارت تاریخی و ارزشمند موسویان، خانه پدری علی اکبر رفوگران، بنیانگذار کارخانه بیک اتوماتیک، بدون اطلاع وزارت میراث، گردشگری و صنایع و سایر نهادها تخریب شد. عمارتی که قرار بود به مرکز گردشگری سنتی و خانه فرهنگ تبدیل شود.

عمارت و باغ تاریخی موسویان در زمین های برادران «حسین و کریم شریفی حقیقی» ساخته شد، برادران شریفی یخچال طبیعی در قسمت شمالی همین عمارت ساختند و وقف عموم کردند که متأسفانه در دهه ۵۰ تخریب شد.

عمارت مذکور در فاصله سال های ۱۳۱۰ تا ۱۳۲۱ توسط افرادی به نام های یحیی کارلو، حاج میرزا علی اف (اعضای اتاق بازرگانی)، نصرالله قانع میلانی و قربانعلی شرقی خریداری شد تا اینکه سرانجام در سال ۱۳۲۱ آقای علی رفوگران (پدر علی) اکبر رفوگران) بنیانگذار بیک در ایران) این عمارت زیبا را خرید.

علی رفوگران از اصناف و کسبه بازار بود که در زمینه لوازم التحریر و … فعالیت می کرد و به همین دلیل در بین بازاریان به علی تحریریان شهرت داشتند. علی رفوگران و کاظم رفوگران (برادران) به دلیل اوضاع بد اقتصادی در جنگ جهانی دوم و شکست مالی بازرگانان در سال ۱۳۲۳ خانه را به سید ابوالقاسم موسویان واگذار کردند.

مشخصات عمارت موسویان

آدرس عمارت موسویان: تهران، خیابان هفدهم شهریور (شهباز سابق)، بزرگراه شهید محلاتی (کمال سابق، آهنگ سابق) پلاک ۱۱ و ۲۹۲ (شمال بنیش باغ)

این عمارت مجلل در دو طبقه حدوداً ۲۰۰ متری در زمینی به مساحت ۱۲۰۰ متر مربع ساخته شده است، دیوار شمالی با پنجره‌های آخوندی روشنایی عمارت را تامین می‌کرده، در ضلع جنوبی خانه باغی با بیش از ۳۰ مثمر و مثمر وجود دارد. درختان غیر مثمر فضای سبز دلپذیری ایجاد کردند. در حیاط جنوبی حوض و حوضی در حدود ۲۰ متر و در قسمت غربی بنا دو سرایدار وجود داشت.

دیوار جنوبی با کاشی معرق تزئین شده و سرستون های عمارت متاثر از دوره هخامنشی شبیه به ستون های کاخ آپادانای شوش گچ بری شده و نماد فروهر در بالای بالکن شرقی خودنمایی می کند.

ماجرای تخریب عمارت موسویان

صاحب این خانه سیدابالقاسم موسویان که به فکر حفاظت از بنا بود در اوایل دهه ۸۰ مکاتبات متعددی با نهادها و سازمان های مربوطه نوشت و خواستار تبدیل این بنای زیبا به مرکز گردشگری سنتی، فرهنگسرای، تالار، اقامتگاه و… آقای محمود احمدی نژاد به عنوان شهردار تهران هم دستور مساعدی برای این خانه دادند اما…

اما این خانه در طرح تفصیلی شهر تهران به عنوان یک بنای با ارزش مشخص نشده بود و وزارت میراث، گردشگری و صنایع اصلاً این خانه را شناسایی نکرده بود و ماموران شهرداری تهران بدون مجوز تخریب و مرمت آن را صادر کردند. با استعلام رسمی از این وزارتخانه و اکنون قرار است در محل خالی این عمارت نفیس یک برج تجاری مسکونی چند طبقه ساخته شود.

آخرین سوال این است که پاسدار میراث این سرزمین کیست؟ و آیا آقای سیدرضا صالحی امیری که سابقه کار و تخصص در حوزه گردشگری و میراث فرهنگی ندارد و فقط در شهرداری صادر کننده مجوز تخریب این ملک فعالیت می کرده می تواند آینده روشنی برای میراث این سرزمین باشد؟

تصویری از عمارت سیدابل قاسم موسویان پس از تخریب