تورم نقطه به نقطه در سال ۱۴۰۲ بیش از ۲۳ درصد کاهش یافت
به گزارش افق میهن، محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی در پیامی با تشکر ویژه از مقام معظم رهبری برای نامگذاری سال جاری به عنوان «جهش تولید با مشارکت مردم»، پیگیری تداوم کاهش تورم و کاهش تورم را در دستور کار قرار داد. رشد نقدینگی نرخ سود و هدفمندی اعتبارات بانکی بر تولید به عنوان سیاست نهایی بانک مرکزی در سال ۱۴۰۳ اعلام شد و گفت: دستیابی به این اهداف با مشارکت مردم و همراه با تقویت اقتصادی و اقتصادی انجام خواهد شد. دیپلماسی سیاسی به ویژه در منطقه دستاوردهای اقتصادی مهمی را برای مردم به ارمغان خواهد آورد.”
متن پیام فرزین از سوی رئیس کل بانک مرکزی به شرح زیر است:
ای تغییر دهنده دل ها و چشم ها، یا حاکم شب و روز، تغییر دهنده اوضاع و احوال، اکنون ما را به بهترین حال برگردان.
در اولین ساعات آغاز نوروز ۱۴۰۳، بهار طبیعت و تقارن آن با ماه مبارک رمضان، بهار قرآن و ماه ضیافت الهی ضمن تبریک سال نو و تقدیم طاعات و عبادت به امت بزرگ امیدوارم. که همه مسئولین زحمتکش دولت مردمی و کارکنان شبکه بانکی کشور، سالی پر از موفقیت، سربلندی و بهروزی برای ملت بزرگ و سرافراز ایران باشد.
بانک مرکزی و شبکه بانکی کشور بر خود لازم می دانند در سالی که مقام معظم رهبری آن را «جهش تولید با مشارکت مردم» نامیدند، از دغدغه مندی آنان نسبت به مسائل و شاخص های کلیدی اقتصادی تشکر و قدردانی کنند و تورم مطلوب را تضمین کنند. نقطه مهار به دست می آید، رشد حاصل می شود. نقدینگی و پایه پولی در برنامه ریزی هدفمند نظام پولی کشور قرار دارد، لذا همزمان با اقدامات انجام شده در حوزه های مختلف اقتصادی و سیاسی در دولت سیزدهم، سال نو نویدبخش خبرهای خوبی برای ملت شریف ایران اسلامی است.
از آنجایی که رهبر معظم انقلاب در پیام نوروزی امسال، اقدامات انجام شده در حوزه مهار تورم و رشد تولید را خوب ارزیابی و تاکید کردند، اما نه در حد مطلوب، انتظار نمی رود چنین موضوع مهمی مطرح شود. در عرض یک سال به طور کامل حل شد. ما اطمینان می دهیم که پیشرفت در کنترل تورم و رشد تولید با همکاری همه بخش های دولت مردمی تا رسیدن به اهداف مورد انتظار و نقطه مطلوب ادامه خواهد داشت.
این در حالی است که سال گذشته ۱۴۰۲ سال اقدامات مهم بانک مرکزی برای حمایت از ثبات اقتصادی و رشد تولید کشور تلقی می شود، زیرا امسال را در حالی آغاز کردیم که مدتی از ابلاغ سیاست تثبیت اقتصادی ۱۴۰۲ این بانک گذشته بود. بانک و پس از آن اعلام شعار سال تحت عنوان «کنترل تورم، رشد تولید» از سوی رهبر معظم انقلاب، این اطمینان وجود داشت که رویکرد سیاست تثبیت با قوت بیشتری توسط این بانک اجرا و دنبال شود. زیرا این باور وجود داشت و هنوز هم وجود دارد که وجود و افزایش عدم اطمینان در محیط تصمیم گیری فعالان اقتصادی اعم از سرمایه گذاران و مصرف کنندگان منجر به ایجاد انتظارات منفی و تصمیم گیری در آنها می شود که در نهایت بر اقتصاد کشور اثر می گذارد. متغیرهای کلان اقتصادی مانند سرمایه گذاری، رشد اقتصادی و تورم بر شاخص های مختلف قیمت تأثیر منفی می گذارند.
بنابراین، عمده اقدامات تثبیت کننده بر کاهش نااطمینانی و قابل پیش بینی تر کردن اقتصاد کشور متمرکز شد. رویکرد سیاستی مذکور بر سه محور اصلی تنظیم بازار ارز، کنترل و مدیریت رشد نقدینگی و تقویت نظارت بانکی و همچنین ارتقای انتظارات از طریق اعلام تدابیر سیاست پولی و تقویت دیپلماسی پولی تاکید داشت.
هر یک از محورهای ذکر شده با تعیین اهداف کمی و کیفی همراه بود و با وجود اینکه هنوز با انتظارات اعضای انجمن فاصله داریم، خوشبختانه سال ۱۴۰۲ به گونه ای به پایان رسید که اهداف اصلی این بانک عبارت بود از. متوجه شد. از جمله مهمترین این اهداف، دستیابی به ثبات نسبی در بازار ارز و تقویت کنترل و تنظیم این بازار از طریق ایجاد و توسعه مرکز مبادلات ارزی و طلای ایران و در نتیجه کاهش رشد مبالغ پولی و کاهش نزولی است. روند همزمان با تحقق اعداد مشخص شد که تورم با اهداف تعیین شده مطابقت دارد و بر شاخص های مختلف بخش واقعی اقتصاد تاثیر مثبت دارد.
بر این اساس در سال ۱۴۰۲ علیرغم افزایش هزینه های ارزی برای کالاهای سرمایه ای و واسطه ای، با وجود تامین به موقع ارز برای واردات کالاهای اساسی و دارو با نرخ ترجیحی، تراز تجاری کشور ارقام مثبتی را به ثبت رساند که نشان از مطلوبیت دارد. وضعیت متغیرهای اساسی که بر توسعه بازار تأثیر می گذارند. ارز است
چالش بسیار مهم دیگری که اقتصاد ایران همواره با آن روبرو بوده است، رشد بالای کل های پولی فراتر از سطوح مطلوب است. بر این اساس در سال گذشته هدف رشد نقدینگی ۲۵ درصد تعیین شد و هماهنگی و همکاری دولت و شبکه بانکی با مرجع سیاست پولی بر اساس آخرین تحولات متغیرهای پولی، دستیابی به هدف را در میزان موفقیت در سطح بالا
لازم به توضیح است که کنترل رشد متغیرهای پولی نقش مهمی در کنترل انتظارات تورمی و البته تامین مالی غیر تورمی بخش واقعی اقتصاد خواهد داشت. این امر در قالب انتشار اوراق پله ای، گواهی سپرده ویژه و سایر ابزارهای مشابه پیگیری شده است که عملکرد خوبی در این زمینه مشاهده کرده ایم.
همچنین در رابطه با توسعه شاخصهای قیمتی که یکی از اهداف اصلی سیاستگذاران پولی است، تحولات مثبتی مشاهده شد، بهطوریکه رشد شاخصهای قیمت مصرفکننده و تولیدکننده به ترتیب روند نزولی را ثبت کردند. با ۲۳ ۷ و ۱۴.۴ واحد درصد اسفند و بهمن ماه سال گذشته نسبت به پایان سال ۱۴۰۱ کاهش یافت و هدف تعیین شده مبنی بر اینکه نرخ تورم نقطه به نقطه شاخص بهای مصرف کننده در انتهای سال گذشته در کانال ۳۰ درصد قرار داشت محقق شد و این روند تا پایان سال ادامه دارد. برای رسیدن به موقعیت مطلوب
علاوه بر کنترل رشد متغیرهای پولی، تحولات مثبتی را در رشد اقتصادی نیز مشاهده کردیم. بر اساس آخرین آمار منتشر شده از رشد اقتصادی ۹ ماهه سال ۱۴۰۲ نسبت به مدت مشابه سال ۱۴۰۱، می توان تاکید کرد که در این شاخص مهم نسبت به روند بلندمدت تحولات مثبت و موفقی داشته است.
نکته حائز اهمیت این است که سرمایهگذاریهای با قیمت ثابت در بخشهای مختلف اقتصاد نیز در مدت یادشده رشد ۴.۵ درصدی را به ثبت رسانده که به نوعی شاخص آیندهنگر از روند رشد بخشهای مختلف اقتصاد در سال جاری است.
در حوزه تقویت نظارت بر بانکها و مؤسسات اعتباری سال گذشته شاهد انحلال و ادغام سه مؤسسه اعتباری مشکلدار بدون کوچکترین چالش و نگرانی برای سپردهگذاران و در مورد سایر بانکها و مؤسسات اعتباری بودیم. ، همچنین برنامه ای برای احیای هر یک از این برنامه ها وجود دارد. از جمله اینکه طراحی و روند توسعه بیشتر این برنامه ها به طور جدی در دستور کار بانک مرکزی قرار گرفته و خوشبختانه در بخش قابل توجهی از بانک های مشمول این برنامه شاهد تحولات مثبت بوده ایم.
در حوزه تعامل با مردم و فعالان اقتصادی، سال گذشته بانک مرکزی در یکی از معدود نوبت ها، برنامه ها و اهداف خود را در خصوص محورها و مولفه های مختلف سیاست پولی به طور کامل افشا کرد و در عین حال تقویت دیپلماسی ارزی در منطقه این امر منجر به تحولات مثبتی در زمینه تسهیل جریان و تامین مالی تجارت خارجی کشور و همچنین آزادسازی بخشی از دارایی های ارزی مشمول تحریم در خارج از کشور شد.
اما در شرایطی وارد سال ۱۴۰۳ می شویم که هنوز با وضعیت مطلوب اقتصادی مورد انتظار فاصله داریم و بر این اساس با رفع نواقص و دریافت بازخورد، دستورالعمل های قبلی را ادامه خواهیم داد.
با توجه به قانون جدید بانک مرکزی و قانون برنامه هفتم توسعه، اتفاق مهمی نیز در ساختار مدیریتی بانک مرکزی رخ داده است. قانون جدید ظرفیت های جدیدی را در راستای استقلال بیشتر بانک مرکزی ایجاد کرده است که مسیر سیاست گذاری پولی و اعتباری را آسان می کند و امیدواریم با اجرای قانون جدید بانک مرکزی تحولات مثبتی رخ دهد.
از سوی دیگر سال ۱۴۰۳ اولین سال اجرای برنامه هفتم توسعه است که در آن اهداف مهمی در خصوص متغیرهای کلان اقتصادی تعیین شد. در سال جدید هدف مدیریت رشد نقدینگی با استفاده از طیف وسیعی از ابزارهای سیاست پولی از جمله مدیریت رشد ترازنامه بانک ها با قوت بیشتری دنبال می شود و بر این اساس هدف رشد نقدینگی است. ۲۳ درصد با دامنه نوسانات مثبت و منفی ۲ درصد برای رسیدن به هدف: هدف کاهش تورم به نقطه مطلوب و ارتقای رشد اقتصادی است.
اما یکی از چالش های کنونی نظام پولی کشور که از سال گذشته گام های جدی برای رفع آن برداشته شده است؛ فعالیت برخی بانک ها در نظام پولی و بانکی کشور ناکافی است و اجرای سیاست های پولی و اعتباری را با چالش مواجه می کند. در این زمینه، طرح ها و برنامه های مدونی برای رفع چالش فوق تهیه شده و انتظار می رود اجرای آنها گامی موثر در جهت تقویت سیاست های پولی و اعتباری باشد.
در حوزه تامین مالی بنگاهها و فعالان اقتصادی، علاوه بر تداوم روش سنتی تامین اعتبار، روشهای نوین مبتنی بر ابزارهای تامین مالی زنجیرهای، صدور گواهی سپرده ویژه و… را نیز اتخاذ خواهیم کرد.
در خاتمه تاکید می کنم که بر اساس رهنمودها و اولویت های مقام معظم رهبری و ریاست محترم جمهوری اسلامی ایران، بانک مرکزی و شبکه بانکی کشور متعهد به تحقق اهداف خود در بررسی آسیب پذیری ها و اجرای برنامه های فعال هستند. در راستای تداوم کاهش تورم، نرخ رشد نقدینگی و پایه پولی تداوم یابد. قطعاً دستیابی به این شاخص های مهم همراه با مشارکت مردمی و تقویت دیپلماسی اقتصادی و سیاسی به ویژه در منطقه زمینه ساز تحقق اهداف تعیین شده خواهد بود.
حمایت عملی از شرکتهای تولیدی و تامین سرمایه در گردش آنها و ایجاد بستر هدفگذاری اعتبارات بانکی برای تولید نیز از جمله برنامههایی است که سیاستگذار پولی از سال گذشته و در راستای تداوم روند کاهشی با موفقیت آغاز کرده است. تورم و نقدینگی در سال ۱۴۰۳ با اراده قوی ادامه دارد