تورم ونزوئلا کمتر از ایران شد
کاهش تحریم های نفتی و توافق های اقتصادی میان ونزوئلا و آمریکا از عوامل اصلی کاهش تورم بوده است. این قراردادها به ونزوئلا اجازه داده است تا تولید و صادرات نفت را افزایش دهد و درآمدهای ارزی بیشتری کسب کند.
افق میهن، آمارها نشان می دهد که تورم ونزوئلا نه تنها دیگر “ونزوئلا” نیست، بلکه حتی از بسیاری از کشورها مانند ایران نیز کمتر است.
دنیای اقتصاد نوشت: بر اساس آخرین آمار منتشر شده در ماه سپتامبر، نرخ تورم نقطه به نقطه ونزوئلا به ۲۵.۷ درصد رسیده است. این در حالی است که بر اساس آخرین گزارش منتشر شده از سوی مرکز آمار ایران، نرخ تورم نقطه به نقطه کشور در شهریورماه برابر با ۳۱.۲ درصد بوده است. از سوی دیگر، نرخ تورم ماهانه ونزوئلا در شهریور ماه نیز به ۰.۸ درصد رسید که برای ایران در شهریور ۱.۷ درصد بود. کاهش شدید نرخ تورم ونزوئلا در ماه های اخیر به جای سیاست های مثبت ناشی از توقف دستگاه چاپ پول و کاهش تحریم ها بوده است. اخیراً، دولت مادورو برای کنترل مخارج دولت و جلوگیری از چاپ بیش از حد پول، سیاست های ریاضتی را اجرا کرده است. همچنین ونزوئلا در ماه های اخیر توانسته به اندازه کافی نفت صادر کند و بر اساس آخرین آمار، صادرات نفت این کشور در ماه اوت به حدود ۹۰۰ هزار بشکه رسید که بالاترین رقم در ۴ سال اخیر بوده است. اگرچه هنوز تنش های جدی بین ونزوئلا و ایالات متحده وجود دارد، اما اکنون برخی معافیت ها برای کاهش وضعیت تحریم ها ایجاد شده است. در سال ۲۰۲۳ با کاهش تحریم ها، شرکت های بین المللی توانستند فعالیت های خود را در ونزوئلا گسترش دهند و این امر باعث افزایش تولید و صادرات نفت ونزوئلا شد. حتی ردپایی از حضور برخی شرکت های آمریکایی در صنعت نفت این کشور نیز به چشم می خورد. اگرچه در انتخابات اخیر ونزوئلا، چالش های مادورو با دولت بایدن بار دیگر تشدید شد، اما این موضوع باعث افزایش تحریم های نفتی نشد و دولت مادورو به لطف درآمدهای نفتی و برخی اصلاحات ریاضتی توانست نرخ تورم را کاهش دهد. نکته دیگر این است که کاهش نرخ تورم ونزوئلا بسیار شدید بوده است، اما این نمی تواند تضمین کند که این کشور توانسته است نرخ تورم را به شکلی پایدار مهار کند و نیاز به اصلاحات عمیق اقتصادی وجود دارد.
در سالهای گذشته «ونزوئلاییسازی» در ادبیات اقتصادی ایران به معنای تورمهای سه رقمی بود و به عنوان هشدار مطرح میشد. این در حالی است که ونزوئلا توانست با مذاکره و کاهش تحریم ها تورم ۳ رقمی را مهار کند و آن را به کمتر از تورم ایران برساند. بر اساس آخرین آمار منتشر شده، تورم نقطه به نقطه ایران در شهریور ماه سال جاری معادل ۳۱.۲ درصد بوده است. این موضوع نشان می دهد که ایران می تواند با استفاده از ابزارهای پولی و برداشتن سایه تحریم ها از سر اقتصاد خود، تورم مزمن را کنترل کند.
تصویر تورم شهریور ماه
تورم نقطه به نقطه ونزوئلا در ماه سپتامبر با کاهش ۹.۷۵ واحد درصدی نسبت به ماه اوت به ۲۵.۷۵ درصد رسید. تورم نقطه به نقطه در ونزوئلا از سال ۱۹۷۳ تا ۲۰۲۴ به طور متوسط ۳۵۶۵ درصد بوده است. همچنین نرخ تورم ماهانه ونزوئلا در ماه سپتامبر با کاهش ۰.۶ واحد درصدی نسبت به مردادماه به ۰.۸ درصد رسیده است. نگاهی به جزئیات تورم ونزوئلا نشان می دهد که خدمات آموزشی با تورم ۴.۹ درصدی گل سرسبد تورم در این ماه بوده است. افزایش تورم سایر گروه ها در این ماه معتدل تر بوده است. تورم خوراکی ها و نوشیدنی های غیر الکلی ۰.۴ درصد، پوشاک و کفش ۰.۶ درصد و مسکن ۰.۵ درصد بوده است.
نقش رفع تحریم ها در مهار تورم
توافقات اقتصادی ونزوئلا و آمریکا در سال های اخیر تاثیر بسزایی در کنترل و کاهش نرخ تورم این کشور داشته است. این توافقات به ویژه در حوزه نفت پیامدهای مثبتی برای اقتصاد ونزوئلا داشته است. یکی از مهمترین این قراردادها کاهش تدریجی تحریم های نفتی است که پیش از این توسط دولت آمریکا علیه صنعت نفت ونزوئلا وضع شده بود. این تحریم ها که در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ به اوج خود رسید، اثرات منفی گسترده ای بر اقتصاد ونزوئلا گذاشت.
از آنجایی که بخش عمده ای از درآمد ارزی ونزوئلا از طریق فروش نفت تامین می شود، کاهش تحریم ها به این کشور امکان افزایش تولید و صادرات نفت را داده است. افزایش صادرات نفت به طور مستقیم منجر به افزایش درآمدهای ارزی و کاهش فشارهای تورمی شده است. در حال حاضر با این تغییرات نرخ ارز در بازار ونزوئلا تثبیت شده و واردات کالا با هزینه کمتر و با سهولت بیشتری انجام می شود که تاثیر مثبتی بر قیمت ها داشته است. بهبود روابط تجاری بین ونزوئلا و ایالات متحده و کاهش محدودیت های تجاری نقش مهمی ایفا می کند. آنها در جذب سرمایه گذاری خارجی و بهبود فضای کسب و کار در ونزوئلا نقش داشته اند. آمریکا به عنوان یکی از بزرگترین بازارهای مصرفی در جهان برای صادرات ونزوئلا از اهمیت بالایی برخوردار است. بازگشت برخی از شرکتهای آمریکایی به ونزوئلا و سرمایهگذاریهای جدید در بخشهای نفت و گاز نقش کلیدی در بهبود اقتصادی این کشور داشته است. نرخ رشد اقتصادی ونزوئلا که در سال ۲۰۲۰ به منفی ۳۰ درصد رسید، با این تغییرات به ۸ درصد در سال ۲۰۲۲ و ۴ درصد در سال ۲۰۲۳ افزایش یافته است.
همچنین یکی از دستاوردهای مهم این توافقنامه ها افزایش دسترسی ونزوئلا به منابع مالی و اعتبارات بین المللی بوده است. کاهش تحریم ها و بهبود روابط اقتصادی با آمریکا زمینه های لازم را برای دریافت وام ها و کمک های مالی بین المللی فراهم کرده است. این منابع مالی به دولت ونزوئلا اجازه داده است تا بخشی از هزینه های خود را بدون نیاز به چاپ پول و ایجاد تورم جدید تامین کند. در نتیجه فشارهای تورمی کاهش یافته و کنترل تورم در این کشور آسان شده است.
از سوی دیگر، همکاری های اقتصادی ونزوئلا و آمریکا به دولت کاراکاس کمک کرده است تا بخشی از زیرساخت های اقتصادی خود را بهبود بخشد. با کاهش تحریم ها، شرکت ها و موسسات مالی بین المللی دوباره وارد بازار ونزوئلا شده و در پروژه های عمرانی و توسعه سرمایه گذاری کردند. این سرمایه گذاری ها منجر به ایجاد اشتغال، افزایش تولید و رشد درآمدهای دولت شده است که به کاهش فشارهای تورمی و ثبات اقتصاد کشور کمک کرده است.
حداقل حقوق ۳.۵ دلار
دولت ونزوئلا از ابتدای سال جاری گام های بلندی در جهت کاهش تورم برداشته است. استراتژی این نهاد شامل تثبیت نرخ ارز و مدیریت دقیق هزینه ها برای جلوگیری از افزایش قیمت مصرف کننده است. در ۸ ماه گذشته قیمت هر دلار آمریکا برابر با ۳۶ بولیوار بوده است. با این حال، بسیاری از کارگران هنوز با دستمزد ناکافی نسبت به قیمت غذا و سایر کالاها دست و پنجه نرم می کنند. حداقل دستمزد در این کشور ۱۳۰ بولیوار یا ۳.۵ دلار در ماه است. در حالی که بیشتر قیمت ها بر اساس دلار محاسبه می شود. کارمندان دولت، بازنشستگان و مستمری بگیران پاداش هایی دریافت می کنند که تاثیر کمتری بر خزانه دولت دارد. حقوق در بخش خصوصی معمولا کمی بالاتر است. با وجود این تلاش ها، چالش ها در ایجاد تعادل در ثبات اقتصادی و نیازهای کارگران ونزوئلا باقی مانده است. دولت همچنان وضعیت سخت اقتصادی را مدیریت می کند و تلاش می کند تا سطح زندگی شهروندان خود را بهبود بخشد.
ونزوئلایی بودن دیگر ترسناک نیست
اقتصاد ایران نیز در سال های گذشته با تورم بالا دست و پنجه نرم کرده است. یکی از ریشه های تورم در ایران کاهش درآمدهای نفتی ناشی از تحریم های اقتصادی و در نتیجه کسری مزمن بودجه بوده است. عدم تطابق بودجه با روش های تامین مالی این کسری ها باعث شده تا ایران تورم مزمن دو رقمی داشته باشد. در چنین شرایطی «ونزوئلایی شدن» در ادبیات اقتصادی ایران به معنای تورم ۳ رقمی بود و به عنوان هشدار مطرح شد. این در حالی است که در سال گذشته ونزوئلا توانسته با کاهش تحریم ها تورم ۳ رقمی خود را مهار کند و به سطحی کمتر از ایران برسد. با وجود تفاوت بین ماه های میلادی و شمسی، اگر سپتامبر معادل باشد شهریور فرض کنید تورم نقطه به نقطه ونزوئلا ۵.۴۵ واحد درصد کمتر از ایران است. به همین دلیل می توان گفت ونزوئلایی شدن دیگر چندان ترسناک نیست و ایران می تواند با برداشتن سایه تحریم ها از سر اقتصاد خود، تورم مزمن را که در سال های گذشته به یکی از بیماری های اقتصاد کلان تبدیل شده، مهار کند.