توسعه محدوده منطقه آزاد انزلی؛ فصل جدیدی در حوزه گردشگری، صنعت و تولید در راه است
توسعه منطقه آزاد انزلی می تواند در جذب بازارهای منطقه ای و جهانی به عنوان مهم ترین راهکار برای تقویت منافع اقتصادی درون زا و برون زا کشور که یکی از مهم ترین رویکردهای اقتصاد مقاومتی است، بسیار موثر باشد.
افق میهن دکتر عبدالرسول خلیلی کارشناس مناطق آزاد نوشت:
منطقه آزاد تجاری- صنعتی انزلی بر اساس قانون مصوب دوم شهریور ۱۳۸۲ شورای اسلامی تأسیس شد. وسعت این منطقه بر اساس مصوبه ۲۰۷۰۱/ت ۳۰۸۲۰ هجری قمری مورخ ۷ می باشد. تیر هیئت وزیران در ماه ۱۳۸۳ منطقه ویژه اقتصادی گلش بندر انزلی و شهرک صنعتی انزلی را به عنوان محدوده منطقه آزاد تجاری-صنعتی انزلی در تاریخ ۸ قرار داد. خرداد ۲۰۰۴ تعیین شد.
در ۲۱ ام خرداد در سال ۱۳۹۶ هیأت وزیران اصلاحات مربوط به منطقه را به شرح زیر تصویب کرد.
۱. وسعت منطقه به وسعت ۸۶۰۹ هکتار شامل مناطق زیر می باشد مهر موافقت دفتر هیات دولت دریافت شد:
ج: از شمال به طول ۳۳۱ کیلومتر متصل به دریای خزر
ب: از غرب به طول ۱.۵ کیلومتر متصل به کانال طالب آباد
پ: از جنوب به طول ۴۴ کیلومتر متصل به کنار گردنه امامزاده هاشم به انزلی و عوارض طبیعی و مصنوعی واقع در منطقه حنوب.
ت: از شرق به طول ۴ کیلومتر متصل به رودخانه سفید رود و پارک ملی بوجاق.
بر این اساس سازملان موظف شد با در نظر گرفتن روندهای حاکم بر منطقه و با رعایت ضوابط و مقررات دبیرخانه شورای عالی مناطق، طرح جامع منطقه آزاد انزلی را تهیه کند.
علاوه بر این، در تاریخ ۶ بهمن هیات وزیران در سال ۱۳۹۷ سازمان مذکور را موظف به رعایت الزامات زیست محیطی و حفظ کاربری اراضی کشاورزی به ویژه اراضی شالیزاری منطقه کرد. همچنین مساحت (۳۹/۶۶۹) هکتار، (۲۸) هکتار زمین بهره برداری شده و (۱۱/۶۶۹) هکتار فضای دریایی با رعایت الزامات زیست محیطی و قوانین مربوطه به منطقه آزاد انزلی اضافه شد. و مقررات. بر اساس طرح جامع منطقه آزاد انزلی در بیست و پنجم اردیبهشت ۲۰۱۸ به تصویب هیات وزیران رسید.
در راستای برنامه ها و سیاست های دولت دوازدهم در توسعه مناطق آزاد تجاری- صنعتی انزلی و رفع موانع رشد و توسعه صادرات و ایجاد اشتغال و رونق اقتصادی در منطقه آزاد انزلی و با توجه به تبصره «۳» ماده (۱) قانون نحوه اداره مناطق آزاد تجاری – صنعتی که محدوده مناطق باید به پیشنهاد دولت و تصویب شورای اسلامی شهر باشد. بنابراین گزارش، لایحه «توسعه منطقه آزاد تجاری-صنعتی انزلی» در دهمین جلسه شورای اسلامی با توجه به مقدمه آن ابلاغ شد. این لایحه در جلسه علنی روز سه شنبه ۲۳ اردیبهشت سال ۱۳۹۹ در اجرای اصل ۹۴ قانون اساسی با اصلاحاتی به تصویب شورای اسلامی رسید و به شورای نگهبان ارسال شد. شورای نگهبان در نامه ۱۷۶۸۳/۹۹/۱۰۲/۱۳ مورخ ۱۳ خرداد وی در سال ۱۳۹۹ این مصوبه را مغایر با قانون اساسی اعلام کرد. با پایان یافتن دهمین جلسه شورای اسلامی، در یازدهمین جلسه شورای اسلامی، لایحه مذکور با شماره ثبت ۴۰ مجدداً ارائه و اعلام وصول شد. کمیسیون اقتصادی مجلس نیز در مصوبه قبلی مجلس اصلاحات لازم را برای جلب نظر شورای نگهبان انجام و به تصویب رساند. این اصلاحات در تاریخ ۹ در صحن علنی شورای اسلامی به تصویب رسید مرداد ۱۴۰۱ مجددا به شورای نگهبان ارسال شد که به دلیل وجود ابهامات و عدم جلب نظر هیات عالی نظارت که در کمیسیون اقتصادی مجلس به آن رسیدگی شد مجددا به مجلس ارسال شد. نمایندگان در دوازدهمین دوره شورای اسلامی در روز یکشنبه ۲۹ مهر ۱۴۰۳ با گزارش کمیسیون اقتصادی در مورد توسعه منطقه آزاد انزلی برای رفع ایرادات شورای نگهبان موافقت و اصلاحیه ای را تصویب کردند که برای این منظور ارسال می شود. نظر شورای نگهبان
با رفع ابهامات و تامین نظرات شورای نگهبان، پیش بینی می شود توسعه منطقه آزاد انزلی به دلیل قرار گرفتن در استان گیلان که دارای مزیت ها و مختصات خاصی است؛ بدیهی است که منطقه آزاد انزلی می تواند گامی موثر در راستای توسعه میدان عمل و تحقق اهداف و ماموریت های مناطق آزاد به ویژه انتقال فناوری های پیشرفته، گسترش و تسهیل تولید، صادرات کالا و … باشد. خدمات و تامین نیازهای ضروری در راستای سیاست های راهبردی و حاکمیت نوین اقتصادی دولت چهاردهم. و منابع مالی را از خارج از کشور بگیرند.
بدیهی است با تصویب طرح توسعه منطقه آزاد انزلی که اولین اقدام و مشورت مثمر ثمر جناب آقای دکتر مسرور ریاست محترم دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی می باشد، این منطقه می تواند با رای مساعد ۲۰۳ نماینده شورای اسلامی که در جلسه مورخ ۲۹ مهر ماه ۱۴۰۳ مقرر شد سهم قابل توجهی در وضعیت اقتصادی آن که در واقع تسریع رشد و توسعه اقتصادی کشور است، شود. بر اساس این طرح منطقه شامل شهرک صنعتی سپیدرود، فرودگاه سردار جنگل رشت، شهرک صنعتی صومعه سرا و شهرک صنعتی خمرها به منطقه آزاد تجاری – صنعتی اضافه می شود. مناطق افزوده شده با توجه به اینکه اراضی صنعتی منطقه آزاد به نقطه اشباع رسیده است و زمینی در منطقه آزاد انزلی برای واگذاری به سرمایه گذاران خارجی در حوزه صنعت وجود ندارد، می تواند ظرفیت صنعت و تولید منطقه را افزایش دهد. و تولید، اضافه شدن شهرک های شهرک صنعتی سپیدرود، شهرک صنعتی صومعه سرا و شهرک صنعتی خمر می تواند نقش بسیار مهمی در منطقه داشته باشد. یعنی در واقع می تواند فصل جدیدی را در عرصه صنعت و تولید در منطقه رقم بزند.
نکته دیگر الحاق فرودگاه سردار جنگل رشت به منطقه آزاد است. این فرودگاه با توجه به اینکه منطقه آزاد انزلی در مسیر کریدور بین المللی شمال – جنوب قرار دارد می تواند نقش بار هوایی، حمل و نقل هوایی را ایفا کند. تا جایی که توانسته در مسیر چین، قزاقستان و کریدور انزلی که توسط دکتر مسرور در زمان مدیریت ایشان در منطقه آزاد انزلی طراحی و بهره برداری شد، ایفای نقش کرده و در تثبیت نقش پرواز باری فرودگاه رشت در کمک به حوزه گردشگری و رشد صنعت. گردشگری باید در منطقه آزاد کمک کند. همچنین راه اندازی و ایجاد پرواز باری فرودگاه رشت به تبادلات تجاری بیشتر در منطقه آزاد کمک می کند. توجه به نقش توسعه گردشگری در الحاق فرودگاه از این منظر بسیار قابل توجه است. به خصوص که منطقه آزاد انزلی تاکنون فاقد خطوط هوایی و خدمات گردشگری هوایی بوده است. باید گفت منطقه آزاد انزلی در حال حاضر دو بندر دارد و این بنادر در حوزه گردشگری فعال نبودند و بیشتر تجاری بودند. بنابراین قرار گرفتن فرودگاه سردار جنگل رشت در محدوده منطقه آزاد انزلی می تواند به توسعه صنعت گردشگری منطقه آزاد در استان گیلان که یکی از قطب های گردشگری کشور است کمک شایانی کند. از سوی دیگر سازمان منطقه آزاد انزلی می تواند از طریق شرکت سرمایه گذاری و توسعه منطقه آزاد انزلی در بحث خطوط هوایی، خدمات فرودگاهی و ساخت و ساز اطراف فرودگاه و زنجیره گردشگری منطقه نقش آفرینی کند.
از این رو توسعه منطقه آزاد انزلی می تواند در جذب بازارهای منطقه ای و جهانی به عنوان مهمترین راهکار برای تقویت منافع اقتصادی درون زا و برون زا کشور که یکی از مهم ترین رویکردهای اقتصاد مقاومتی است، بسیار موثر باشد. و به رشد زمینه های تولید، اشتغال و ایجاد فرصت های شغلی سالم و مولد. کمک و نیز موثرتر در تحکیم و تسریع زیرساخت ها، امور عمرانی و عمرانی، رشد و توسعه اقتصادی، تنظیم بازار کار و کالا و به ویژه تولید و صادرات کالاهای صنعتی و تبدیلی و خدمات عمومی. علاوه بر منطقه آزاد انزلی، با گسترش دامنه خود، در معرفی فرصت های سرمایه گذاری ایران و گسترش روابط فرهنگی با کشورهای مرزی خزر نیز موفق تر خواهد بود. شایان ذکر است منطقه آزاد تجاری-صنعتی انزلی در تثبیت دیپلماسی نوین اقتصادی دولت چهاردهم با این کشورها و حضور در کمیسیون های اقتصادی ایران و کشورهای حوزه خزر به عنوان حلقه میانی از نظر اقتصادی بسیار موفق خواهد بود. موقعیت جغرافیایی استراتژیک آن