ثبت نام یارانه جدید دستمزد برای افراد جویای کار
بررسی های بانک جهانی نشان می دهد که برای بهبود وضعیت اشتغال و بازار کار کشورها باید چارچوب مشخصی برای سیاست گذاری طراحی شود و سیاست های فعال بازار کار یکی از محورهای اصلی در این چارچوب است.
علیرغم اشتراک برنامه های اشتغال در بین کشورها (ایجاد اشتغال، حفظ اشتغال، کاریابی، تقویت سرمایه انسانی و بهبود تعدیل در بازار کار)، هزینه های صرف شده برای اجرا، ترکیب و دامنه تنوع برنامه ها در هر کشور با توجه به چالش ها و زیرساخت ها متفاوت است.
شواهد به دست آمده از ارزیابی عملکرد اجرای این سیاست در بسیاری از کشورها نشان می دهد که برای اجرای بهتر این سیاست ها، لازم است ابتدا گروه های هدف مشخص شده و چالش های پیش روی آنها شناسایی شود و علاوه بر آن، به مقرون به صرفه بودن، تداوم و توالی برنامه ها، قابلیت جایگزینی بین برنامه ها، قابلیت انعطاف پذیری و اجرا در شرایط بحران اقتصادی، همکاری و همفکری گروه های اجتماعی (اتحادیه های کارگری و بخش خصوصی) و ایجاد زیرساخت های فنی و مالی. مورد توجه جدی قرار گیرد.
در این میان آسیب شناسی رویکرد کلی به اجرای سیاست های فعال بازار کار در ایران نشان می دهد که این سیاست ها در اولویت اقتصادی دولت ها نبوده و به همین دلیل جایی برای تامین مالی نبوده است.
علاوه بر این، یکی دیگر از نقاط ضعف اجرای سیاست های فعال بازار کار در ایران، عدم وجود اسناد پشتیبان و مستندات علمی جامع در شناسایی گروه هدف و چالش های مرتبط با آن، عدم توجه به مشارکت جمعی و نظر ذینفعان، عدم توجه به آن است. پیش بینی انعطاف در برنامه ها، نه پیش بینی زیرساخت های لازم برای اجرا و عدم پیش بینی ساختار نظارت و نظارت بر برنامه ها است.
بر این اساس کارشناسان اقتصادی پیشنهاد می کنند اجرای سیاست های فعال بازار کار به صورت یک بسته تلفیقی در کنار سایر سیاست های اقتصادی دولت قرار گیرد و سهم مشخصی از اعتبارات قابل تحقق و منابع مالی برای اجرای آن در نظر گرفته شود.
بررسی تجارب کشورها در اجرای سیاستهای فعال بازار کار نشان میدهد که برای اجرای بهتر این سیاستها، مقرون به صرفه بودن این برنامهها، استفاده از تجربیات کشورهای مشابه و اثربخشی اجرای برنامهها ضروری است. در هر مرحله ارزیابی شود و عوامل موثر شمارش شود.
همچنین ایجاد زیرساختهای فنی و امکان جمعآوری، تبادل و استفاده از دادهها برای همه ذینفعان (کارگران و بخش خصوصی) و نهادهای درگیر در روند اجرا بسیار مؤثر است. همچنین تعیین سهم مشخصی از اعتبارات و منابع مالی پایدار برای اجرای این برنامه ها. ، لازم است
اما بررسی سوابق اجرای سیاستهای فعال بازار در ایران نشان میدهد که مانند سایر کشورها تاکنون ترکیبهای مختلفی از برنامههای مرتبط با سیاستها اجرا یا معرفی شدهاند. از جمله اجرای الگوی توسعه مشاغل خانگی، تامین مالی خرد، طرح کارورزی فارغ التحصیلان دانشگاهی، طرح مهارت آموزی در محیط واقعی کار، یارانه دستمزد و مشوق های بیمه ای و راه اندازی سامانه ملی اطلاعات اشتغال و کسب و کار.
اما ناکارآمدی اجرای این سیاست ها در چالش های مزمن بازار کار ایران (عدم تناسب شغلی، سهم بالای اشتغال غیررسمی و بی ثبات، نرخ بالای بیکاری قشر تحصیلکرده و زنان، عدم تعادل منطقه ای و سونامی کارگران فقیر) کاملاً پوشیده است.
در این میان آسیب شناسی رویکرد کلی به اجرای سیاست های فعال بازار کار در ایران نشان می دهد که علاوه بر این که اجرای این سیاست ها در اولویت برنامه های اجرایی دولت ها نیست، در سال هایی که اجرای این سیاست ها به دلیل نبود زیرساخت های فنی و مالی، نبود اسناد و مدارک پشتیبان و علمی، عدم توجه به مشارکت جمعی و نظر همه ذینفعان، عدم پیش بینی انعطاف پذیری در برنامه ها، عدم توجه به این سیاست ها ذکر شده است. پیش بینی ساختار نظارت و نظارت، عملکرد موثری نداشته است
به این ترتیب کارشناسان پیشنهاد میکنند که سیاستهای فعال بازار کار باید شامل برنامههایی برای هر دو سمت عرضه و تقاضای نیروی کار باشد و این دو بخش به طور همزمان دیده شوند.
در این راستا، سیاستهای فعالی که در سمت تقاضای نیروی کار استفاده میشود، باید بیشتر در جهت کمک به شرکتها و کارآفرینان برای ایجاد مشاغل جدید یا عدم از دست دادن اشتغال در بازار کار باشد. سیاستهای فعالی که در سمت عرضه نیروی کار استفاده میشود باید تلاش کند نیروی کار را از نظر مهارتها و سایر ویژگیها به سطحی برساند که بازار تقاضا میکند.
همچنین اهداف دولت برای مداخله در بازار کار در قالب سیاست های فعال باید شامل موارد مختلفی از جمله افزایش کارآفرینی، کاهش عدم تعادل ساختاری و بهبود عملکرد بازار کار، افزایش بهره وری، حمایت از افراد محروم یا آسیب پذیر و حمایت از کارفرمایان باشد. یا صنایع، افزایش اشتغال و درآمد افراد بیکار یا تثبیت اشتغال.
مراحل اجرای این سیاست ها نیز شامل شناسایی جمعیت هدف و شناخت محدودیت های آنها برای اشتغال، انتخاب مدل های مرتبط با ایران بر اساس تجربه جهانی و انطباق مدل های انتخابی با توجه به عوامل منطقه ای مختص گروه هدف و در نهایت ارزیابی عملکرد می باشد.
در این راستا به طور ملموس و ملموس سیاست هایی مانند ایجاد مشوق برای حفظ مشاغل مانند طرح های اشتراک شغل و اجتناب از طرح های یارانه ای، مشوق های سیاستی برای ایجاد اشتغال مانند ایجاد مرکز مشاوره حرفه ای برای ارائه مشاوره به شرکت های نوپا و حمایت خوداشتغالی، ایجاد بازار برای شرکت های خصوصی ایجاد و توسعه کسب و کار، مشاوره برای توسعه کسب و کار، ایجاد انگیزه برای کاریابی، تقویت سرمایه انسانی از طریق اجرای برنامه های آموزش مهارتی و بهبود استخدام در بازار کار ابزارهایی مانند بهبود خدمات اشتغال، فعالیت های مشاوره ای برای متقاضیان کار و متقاضیان کار برای نیازسنجی و یافتن راه حل بهتر در بهبود وضعیت بازار کار ایران و خروج آن از سردرگمی و سردرگمی بسیار موثر است.
علاوه بر این، کارشناسان پیشنهاد می کنند که دولت برای برون رفت از سردرگمی بازار کار کشور، سیاست های اجرایی را اجرا کند.
بنابراین باید سالانه سهم مشخصی از اعتبارات و منابع مالی قابل تحقق برای اجرای سیاستهای فعال بازار کار اختصاص یابد. پیشبینی منابع پایدار و قابل تحقق اولین شرط اجرای سیاستها است. توجه به برنامه موفق سایر کشورها به ویژه کشورهای پیشرفته نیز از ضروریات موثر در این زمینه است.
به عنوان مثال یارانه دستمزد و اشتغال به عنوان یارانه ای که به کارفرما اختصاص می یابد تا انگیزه لازم برای استخدام افراد بیکار را داشته باشد، در بسیاری از کشورهای پیشرفته تجربه شده و در ایران نیز قابل استفاده است.
این یارانه ها می تواند اشکال مختلفی داشته باشد. از جمله کمک به حقوق پرداختی به کارگران و غرامت حق بیمه بیکاری برای مدت معین و همچنین پرداخت سهم کارفرما از بیمه کارگران. البته میزان و مدت این یارانه ها می تواند متفاوت باشد، اما ارزیابی اثرات برنامه های یارانه دستمزد نشان می دهد که در کوتاه مدت بسیار موثر است.
موضوع آموزش نیروی کار جوان یکی دیگر از تجربیات امتحان شده و موفق است.
این سیاست معمولاً شامل ترکیبی از اقداماتی مانند آموزش در حین کار، آموزش حرفه ای (کلاس درس)، آموزش آماده سازی شغل یا کارآموزی است. با توجه به اهمیت بیکاری در بین جوانان، در بسیاری از کشورها این نوع برنامه ها و ارزیابی موفقیت آمیز نتایج آن توجه بسیاری را به خود جلب می کند.