جهت گیری بودجه ۱۴۰۳ به کدام سمت است؟/ ناتوانی اقشار مردم در تامین هزینه‌های زندگی :: ایران تحلیل

تنها راه حل کاهش هزینه های هنگفت دولت است که در سال های پر درآمدهای نفتی از سوی برخی مسئولان به بودجه تحمیل شد و چون دولت نمی خواهد این هزینه ها را کاهش دهد به دنبال منابع جدیدی است که این هزینه ها را کاهش می دهد. البته بعید است که منبع درآمد دیگری باشد. باقی بماند

به گزارش ایران تحلیل، رئیس جمهور ۲۳ آذرماه لایحه بودجه را تقدیم محمدباقر قالیباف رئیس شورای اسلامی کرد. نمایندگان مجلس پس از بررسی این لایحه به کلیات این لایحه رای ندادند و آن را رد کردند. پس از آن دولت ۱۰ روز فرصت داشت تا در بودجه اصلاحاتی انجام دهد و حالا بعد از ۱ ماه قرار است هفته آینده این اصلاحیه به مجلس ارسال شود تا نمایندگان به ارزیابی این اصلاحات بپردازند.
به گزارش مرکز پژوهش های مجلس، لایحه اصلاحیه بودجه ۱۴۰۳ دارای ایرادات مهمی از جمله کسری چشمگیر منابع و مصارف، هدفمندی یارانه ها و عدم ارائه مفروضات منابع و مصارف است. ادامه روند معیوب گذشته در رابطه با عدم تعادل انرژی؛ عدم ارائه مفروضات لازم برای محاسبه نحوه استخراج ارقام کلان بودجه و مشخص نبودن نسبت مصارف و اولویت های بودجه با تصویب برنامه هفتم توسعه و میزان منابع تخصیص یافته به آنها که ذکر شد. هم در گزارش کمیسیون تلفیق لایحه بودجه و هم اظهارات نمایندگان شورای اسلامی بوده است در گزارش مرکز پژوهش های مجلس اعلام شد که بر اساس این ایرادات، شورای اسلامی کل بودجه را تصویب نکرد و بر این اساس این لایحه برای اصلاح به دولت بازگردانده شد.

سفره مردم دوباره کوچکتر شد
پیمان مولوی کارشناس اقتصادی در پاسخ به اعداد و ارقام لایحه بودجه ۱۴۰۳ در گفت و گو با خبرنگار ایران تحلیل گفت: متاسفانه در ایران با فشار اقتصادی عظیمی بر مردم مواجه هستیم که با وجود تورم ۴۵ درصدی و افزایش ۵۰ درصدی مالیات در سال آینده. سال، سفره مردم هر روز کوچکتر می شود.
مولوی ادامه داد: من به عنوان فردی معتقد به بازار آزاد متأسفانه شاهد بوده ام که رتبه آزادی اقتصادی ایران به ۱۶۰ رسیده است و همه امور اقتصادی در دست دولت است و فقط ذی نفعان از این قشر سوء استفاده می کنند.
وی تصریح کرد: متاسفانه با وجود تورم بالا، قدرت خرید همه اقشار از کارمند گرفته تا کارگر رو به کاهش است و وقتی بحث دستمزد کارگران در پایان سال را مطرح می کنند، عده ای به سرعت اعلام می کنند که این افزایش حقوق می تواند منجر به تورم بیشتر شود. به معضلی برای کشور تبدیل شود.

الزام تعیین درآمد پایه جهانی برای عموم مردم
مولوی گفت: باید پرسید آیا طبقه کارگر با این شرایط می تواند ادامه دهد؟ قطعا نه و تنها راه حل این است که از این وضعیت آشفته شتر و گاو و پلنگ خارج شویم و به سمت درآمد پایه جهانی «UBI» برویم.
وی خاطرنشان کرد: ایران بیش از هر زمان دیگری به درآمد پایه جهانی نیاز دارد زیرا این درآمد فشار را از بنگاه‌ها و بنگاه‌ها برداشته و دولت را موظف می‌کند که به درستی هزینه کند و خدمات بهتری به شهروندان ارائه کند. .
حداقل معیشت نیز در اقتصاد سود از بین می رود
مولوی تصریح کرد: درآمد پایه جهانی «UBI» در بسیاری از کشورها اجرا می شود و با توجه به اینکه کشوری با درآمد نفتی هستیم باید به این سمت حرکت کنیم اما به دلیل تحریم ها از این پایه درآمدی استفاده نمی کنیم، در حالی که «UBI» برای هر ایرانی حدود ۱.۵ میلیون تومان است که البته بخشی از این فشار اقتصادی را می‌توان از طریق بهینه‌سازی دارایی‌ها و معادن دولت و … پرداخت کرد.
این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه باید واقع بین بود، افزود: اگر حقوق یک سال آینده به درستی افزایش پیدا نکند، مردم دچار مشکل می شوند و حداقل معیشت در اقتصاد منفعت ایران تامین نمی شود، در حالی که دیر یا زود قیمت بنزین گران می شود. نیز افزایش خواهد یافت. اما دولت باید برای تبعات اجتماعی آن چاره اندیشی کند.

بهبود روابط با جهان و دستیابی به تعادل اقتصادی و سیاسی
مولوی تصریح کرد: اکثر کشورهای اروپایی این درآمد پایه جهانی را به مردم پرداخت می کنند و کشورهایی مانند امارات و عربستان که از نظر منابع نفتی مشابه ایران هستند نیز این «UBI» را به مردم می دهند و آنجا گزینه دیگری نیست و ایران نیز باید این کار را انجام دهد. در این مسیر حرکت کنید زیرا مردم نمی توانند همه مشکلات را حل کنند.
این کارشناس اقتصادی افزود: متأسفانه تولید ۶ میلیون بشکه نفت در سال ۵۶ این روزها به ۳ میلیون بشکه رسیده است و تحریم ها فروش نفت را با مشکل مواجه کرده است که نشان دهنده عدم حرکت اقتصاد ایران در مسیر توسعه و توسعه است. واقعیت است و سیاست گذار علاقه ای به تغییر این ریل برای رسیدن به مسیر توسعه ندارد.
وی خاطرنشان کرد: تنها راه حل بهبود روابط با دنیا و توازن اقتصادی و سیاسی است تا از فرصت های صادراتی به بهترین نحو استفاده شود و تحریم ها از اقتصاد ایران برداشته شود تا تولید ناخالص و صادرات ایران رشد کند.

فشار اقتصادی بر مردم از طریق مالیات افزایش یافت
سید مرتضی افگه، کارشناس اقتصادی درباره لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ به ایران تحلیل گفت: زمانی که دولت نمی تواند درآمدهای نفتی را تامین کند و با وعده تامین غذا برای مردم فرصت را تلف می کند، امروز شاهد کمبود بودجه هستیم. منابع و همین امر باعث افزایش فشار اقتصادی بر مردم از طریق مالیات شده و موضوع تحریم را بیش از پیش به میز مردم کشانده است.
افه در خصوص احتمال افزایش ۲۰ درصدی دستمزد کارگران در سال آینده افزود: افزایش دستمزد این قشر ممکن است به همین صورت باشد اما کارگران برای دفاع از حقوق خود دست به جنجال رسانه ای نشوند، هرچند با توجه به تورم موجود کارگران باید به دنبال علایق آنها باشید.

فشار تورمی بیش از سایر اقشار بر دوش حقوق بگیران است
وی ادامه داد: در مجموع در شرایط تورم فشار بیشتری بر دوش مزدبگیران وارد می شود و این افزایش دستمزدها اصلا پوشش مناسبی برای رشد هزینه ها در کشور نیست و استدلال دولت این است که بتواند جلوگیری از رشد تورم استدلال درستی نیست.
این کارشناس اقتصادی خاطرنشان کرد: اینکه دولت یکسان سازی حقوق کارکنان رده های مختلف را جزء عدالت اجتماعی بداند درست نیست در حالی که این موضوع هم از نظر آموزه های دینی و هم از نظر کارآمدی افراد کاملا خلاف عدالت است. . افزایش گام به گام حقوق و مالیات هم ضد تولید و هم ضد بهره وری است و نتیجه ای جز رانده شدن کارگران متخصص و مجرب ندارد.

تنها راه حل کاهش هزینه های کلان دولت است
وی افزود: تفاوت حقوق کارمندان با حقوق های نجومی که از طریق رانت و نامشروع به دست می آید باید مشخص شود بنابراین مالیات های تصاعدی که دولت مد نظر دارد هم ضد تولید است و هم ضد بهره وری.
افکه با بیان اینکه دعوای دولت به ته دیگ رسیده است، گفت: منابعی که تاکنون صرفه جویی می شد مانند فروش شرکت ها یا انتشار اوراق و برداشت از صندوق توسعه ملی و… دیگر کارساز نیست. و برای سال آینده مردم دیگر این حجم از فشار مالیاتی را تحمل نخواهند کرد. آنها ندارند و باید ببینیم دولت به دنبال افزایش ۵۰ درصدی مالیات به دنبال کدام وعده خدماتی است؟
وی افزود: همانطور که دیدیم سیاست افزایش قیمت خدمات نیز آغاز شده و این روزها تعرفه اینترنت افزایش یافته و برای سال آینده افزایش نرخ انرژی و بنزین را در نظر دارند و تنها راه حل کاهش هزینه های هنگفت دولت است که در سال های گذشته درآمد بالای نفتی توسط برخی مسئولان به بودجه تحمیل شد و چون دولت نمی خواهد این هزینه ها را کاهش دهد به دنبال منابع جدید است، هرچند بعید است که این هزینه ها کاهش یابد. منبع درآمد دیگری باقی مانده است.