حذف یارانه با متر حقوق ماهانه؛ نسخه‌ای ناعادلانه همراه با حس تبعیض
به روشی جدید ، دولت یارانه های نقدی خانوارهایی را که درآمد آنها بالاتر از سقف های تعیین شده است ، از بین می برد. تصمیمی که نه تنها از پشتوانه علمی برخوردار نیست بلکه باعث بی اعتمادی عمومی و احساس تبعیض می شود. کارشناسان تأکید می کنند که اصلاحات واقعی در مسیر عدالت مالیاتی ، توزیع مجدد ثروت نفتی و ادغام سیستم پشتیبانی اجتماعی طی می شود.
وزارت تعاونی ها ، کار و رفاه اجتماعی اعلام کرده است که حذف یارانه های نقدی خانگی با معیار حقوق و دستمزد حذف می شود. براساس اعلامیه رسمی ، سقف درآمد برای از بین بردن یارانه ها به شرح زیر است: یک برابر تا ۵ میلیون تومن ، دو برابر ۱.۵ میلیون ، سه تا ۱.۵ میلیون ، چهار تا ۱.۵ میلیون و پنج میلیون تومان.
این تصمیم در حالی صورت می گیرد که تحلیلگران اقتصادی آن را به عنوان یک عمل متقابل ، فاقد عدالت اجتماعی و منجر به بی اعتمادی عمومی می دانند. به گفته آنها ، حذف یارانه های نقدی بر اساس حقوق ماهانه نه تنها از ترکیب واقعی درآمد و هزینه خانواده ها نادان نیست ، بلکه باعث تقویت احساس تبعیض و بیگانگی نسبت به دولت و کشور می شود. اما راه حل مناسب چیست؟
۱. اصلاح ساختار انرژی و توزیع مجدد ثروت نفت
در حالی که دهک های پایین جامعه با فقر مطلق و مشکلات معیشت سر و کار دارند ، از بین بردن یارانه ها فقط منجر به تعمیق نارضایتی می شود. راه حل اصلی اصلاح سیستم انرژی و ایجاد یک صندوق ثروت ملی است.
در این مدل ، دولت باید به جای استفاده مستقیم در بودجه عمومی ، درآمد را از فروش نفت و گاز داخلی واریز کند. سپس منابع این صندوق ماهانه و برابر با همه شهروندان ایرانی توزیع می شود.
با اجرای چنین سیاستی ، سهم واقعی مردم منابع طبیعی کشور به خود باز می گردد ، فقر مطلق ناپدید می شود و مردم با احساس تعلق و مالکیت کشور خود روبرو می شوند.
۲. عدالت مالیاتی از راه مالیات بر درآمد کل
دومین مسیر اصلاحی اجرای کامل قانون کل مالیات بر درآمد (PIT) است. قانونی که درآمدهای مختلف هر شخص از منابع مختلف در یک سیستم متمرکز ثبت شده و مشمول مالیات عادلانه است.
اجرای این قانون به روشن شدن اقتصاد ، کاهش فرار مالیاتی و ایجاد مبنای عادلانه ای برای مالیات کمک می کند. مهمتر از همه ، می توان آن را به عنوان حداقل حقوق رسمی تعریف کرد ، و افراد تحت این آستانه در وهله اول توسط معافیت مالیاتی پشتیبانی می شوند.
در چنین ساختاری ، حذف یارانه یا تخصیص آن نه بر اساس داده های ناقص و ناپایدار بلکه بر اساس اطلاعات دقیق و جامع درآمد انجام می شود.
۱. ادغام سیستم مالیاتی و پشتیبانی اجتماعی
سومین قدم لازم ادغام سیستم مالیاتی و تأمین اجتماعی است. فرایندی که در آن کلیه موسسات مربوط به درآمد ، مالیات ، بیمه و یارانه ها به صورت یک سیستم هوشمند فعالیت می کنند.
طبق این چارچوب ، در وهله دوم ، افراد کم درآمد که درآمد آنها پایین تر از یک آستانه خاص است می تواند یارانه های نقدی مستقیم دریافت کند. این پرداخت ها نه از حیف ، بلکه به عنوان ابزاری برای توزیع مجدد ثروت و حفظ کرامت انسانی تعریف می شوند.
برنامه های پشتیبانی همچنین می توانند با این سیستم یکپارچه همزمان باشند. از کمک درمانی تا بیمه اجتماعی و حقوق بازنشستگی سالخورده. نتیجه همچنین کاهش هزینه های اداری ، افزایش بهره وری و هدف حمایت از دولت خواهد بود.
سیاست گذاری نادرست ، عواقب اجتماعی
تصمیم اخیر دولت برای از بین بردن یارانه های نقدی ، با تکیه بر حقوق ماهانه ، باز هم نشان می دهد که سیاست های اقتصادی در ایران همچنان به جای اصلاحات ساختاری ، به اقدامات مقطعی و شعار متوسل می شود. فقدان آمار دقیق ، عدم وجود سیستم اطلاعات متمرکز و نادیده گرفتن الگوهای موفق جهانی باعث شده است که شهروندان به جای احساس مشارکت و عدالت ، محرومیت و تبعیض شوند.
اگر حمایت دولت مورد هدف قرار گیرد ، باید با ابزارهای دقیق ، ساختار روشن و چارچوب علمی انجام شود. سیستم انرژی ، مالیات و پشتیبانی اجتماعی باید در قالب یک سیاست عدالت ملی اصلاح و هماهنگ شود.
در غیر این صورت ، هر تصمیم جدیدی مانند از بین بردن یارانه ها ، نه تنها گره مشکلات اقتصادی را باز می کند ، بلکه به بی اعتمادی عمومی و شکاف اجتماعی نیز می افزاید.
