خواب انسان تا اوایل دوران معاصر «دو مرحله‌ای» بود
بر اساس تحقیقات انجام شده در سال های اخیر مشخص شده است که انسان ها در جوامع پیش از صنعت «خواب دو مرحله ای» داشتند، یعنی شب می خوابیدند، نیمه شب بیدار می شدند و دوباره قبل از سحر می خوابیدند.
این نتیجه در پی تحقیقات یک مورخ بریتانیایی به نام راجر اکرت به دست آمد. اکرت به شهادت دادگاهی در سال ۱۶۹۹ برخورد کرد که در آن یک دختر نه ساله از بیدار شدن با مادرش پس از “اولین خواب” صحبت می کرد.
تحقیقات بیشتر نشان داد که ارجاعات به “خواب اول” و “خواب دوم” در تاریخ بسیار گسترده بوده و در متون باستانی مانند ادیسه و آثار نویسندگانی مانند جفری چاسر ظاهر شده است. این الگوی خواب تقسیم شده به اروپا محدود نمی شد، بلکه در سراسر جهان از جمله آفریقا، آسیا و آمریکا رایج بود.
در این سیستم افراد اندکی پس از غروب آفتاب به خواب می رفتند و پس از چند ساعت به طور طبیعی از خواب بیدار می شدند و در دوره ای به نام «بیدار» به مدت ۱ تا ۳ ساعت به فعالیت های مختلف می پرداختند. در این مدت آنها کارهای خانه را انجام می دادند، دعا می کردند، مدیتیشن فلسفی می کردند یا رابطه جنسی داشتند. پس از آن به خواب دوم رفتند که تا سحر ادامه داشت.
اکرت خواب دو فازی را به زیست شناسی تکاملی پیوند می دهد و به الگوهای مشابه در پستاندارانی مانند لمورها اشاره می کند و نشان می دهد که این الگو ممکن است یک ویژگی تطبیقی در تاریخ اولیه بشر بوده باشد. در تأیید این ایده، یک آزمایش خواب در دهه ۱۹۹۰ نشان داد که وقتی افراد از نور مصنوعی محروم می شوند، به طور طبیعی به الگوهای خواب پراکنده باز می گردند.
محرومیت از خواب دو فازی در اوایل قرن نوزدهم با ظهور نور مصنوعی و انقلاب صنعتی آغاز شد که ساعات بیداری را افزایش داد و خواب را به یک دوره فشرده تبدیل کرد. این تکامل در قرن بیستم تکمیل شد و اساساً ریتم شبانه روزی انسان را تغییر داد.
اکریچ تاکید می کند که اگرچه خواب دو فازی طبیعی بود، اما شرایط خواب مدرن به طور کلی آسان تر است. بنابراین، در حالی که سیستم خواب دو مرحله ای جالب است، اما بیشتر بازتابی از شرایط تاریخی است تا یک روش برتر برای استراحت.
منبع: العربیه
