داستان سایه‌هایی مخوف که در اثر انفجار هسته‌ای هیروشیما روی زمین ثبت شد
بعد از انفجار اتمی که ۱۵ و ۱۸ مرداد ۱۳۲۴ بر فراز دو شهر بزرگ ژاپن، هیروشیما و ناکازاکی رخ داد، سایه هایی از مردم و اشیاء بر روی زمین و ساختمان ها ریخته شد. چرا و چگونه این سایه ها شکل گرفتند؟ در این مقاله قصد داریم به این سوالات پاسخ دهیم.
مرد چاق و پسر کوچک؛ انفجار هسته ای هیروشیما و ناکازاکی
در ۱۵ مرداد در سال ۱۳۲۴ بمب اتمی با نام مستعار “پسر کوچک” در ارتفاع ۵۸۰ متری هیروشیما منفجر شد. بر اساس گزارش انجمن جهانی هسته ای، این انفجار معادل ۱۶۰۰۰ تن TNT بود که موجی از انرژی حرارتی را به سراسر شهر فرستاد. این موج ۱۳ کیلومتر مربع از شهر را ویران کرد. تقریباً یک چهارم جمعیت هیروشیما فوراً جان خود را از دست دادند. در ماه های بعد، یک چهارم دیگر بر اثر مسمومیت با تشعشعات و سرطان جان خود را از دست دادند.
سه روز پس از آن انفجار، ایالات متحده دومین بمب اتمی را با نام مستعار «مرد چاق» بر فراز ناکازاکی، در حدود ۳۰۰ کیلومتری شمال شرقی هیروشیما منفجر کرد. بمب پلوتونیوم ۲۳۹ یک انفجار ۲۱۰۰۰ تنی ایجاد کرد که الگوهای مشابهی از تخریب و مرگ را در سراسر شهر ایجاد کرد.
سپس امپراتور هیروهیتو تسلیم ژاپن را اعلام کرد و جنگ جهانی دوم پایان یافت، اما آثار این انفجارها هنوز وجود دارد و یادآور تاریخ دردناک این کشور است.
سایه های ترسناک به جا مانده از انفجار
در گذشته، بازدیدکنندگان موزه یادبود صلح هیروشیما تصور می کردند که مردم هیروشیما به طور ناگهانی در اثر یک انفجار هسته ای تبخیر شده و سایه های خود را پشت سر می گذارند. اگرچه با توجه به اعلام مفقود شدن هزاران نفر پس از فاجعه اتمی هیروشیما، چنین تصوری قابل درک است، اما دانشمندان می گویند سایه های باقی مانده در این رویداد دلیل دیگری نیز دارد. زیرا انرژی زیادی برای تبخیر افراد یا اشیا مورد نیاز است، اما این سایه ها چگونه به وجود آمدند؟
ابتدا به این سوال ساده که سایه چگونه تشکیل می شود؟ بیایید پاسخ دهیم: «سایه زمانی تشکیل می شود که یک جسم ابری در مقابل منبع نور قرار گیرد، وقتی نور به جسم مات می تابد، نور از آن عبور نمی کند و سایه ای در پشت جسم مات ایجاد می شود.
با این توصیف ساده، سایه های مرموز به جا مانده از مردم پس از انفجار هسته ای هیروشیما را بررسی می کنیم.
به گفته دکتر مایکل هارتشورن، متصدی بازنشسته موزه ملی علوم و تاریخ هسته ای در آلبوکرکی، نیومکزیکو، و استاد بازنشسته رادیولوژی در دانشکده پزشکی دانشگاه نیومکزیکو، در زمانی که هر بمب هسته ای منفجر می شد، ساطع می شد. نور و گرمای زیاد؛ به طوری که سنگفرش ها، پله ها، ساختمان ها و زمین تحت تاثیر آن قرار گرفته و سفید می شود.
حال تصور کنید در لحظه وقوع انفجار شخصی در کنار دیوار ایستاده است. در این حالت رنگ دیوار پشت فرد تغییر نکرده و به نظر می رسد سایه فرد یا شیء بر روی زمین حک شده است. به عبارت دیگر چون رنگ نقاط دیگر تغییر کرده اما رنگ آن قسمت از دیوار یا کف به دلیل حضور فرد تغییر نکرده است، به نظر می رسد که سایه فرد روی زمین ثبت شده است.
انفجار هسته ای
مقدار عظیم انرژی آزاد شده در یک انفجار اتمی از فرآیند شکافت هسته ای ناشی می شود. شکافت زمانی اتفاق می افتد که یک نوترون به هسته یک اتم سنگین مانند ایزوتوپ های اورانیوم ۲۳۵ یا پلوتونیوم ۲۳۹ برخورد کند. در هنگام برخورد، هسته عنصر شکافته شده و انرژی زیادی آزاد می شود. برخورد اولیه یک واکنش زنجیره ای را آغاز می کند و تا زمانی که تمام مواد اولیه مصرف شود ادامه می یابد.
الکس والرشتاین، استادیار مطالعات علم و فناوری در موسسه فناوری استیونز در نیوجرسی می‌گوید: «یک واکنش زنجیره‌ای با یک الگوی رشد نمایی رخ می‌دهد که تنها حدود یک میلی‌ثانیه یا کمی بیشتر طول می‌کشد». در این واکنش، حدود یک تریلیون تریلیون اتم شکافته می شود.
طبق گفته Real Clear Science، هر بمب هسته ای آنقدر تشعشع گاما تولید می کند که دمای حاصل می تواند به ۵۵۳۸ درجه سانتیگراد برسد. هنگامی که این تشعشع به جسمی مانند دوچرخه یا شخصی برخورد می کند، انرژی آن تا حد زیادی جذب می شود و اجسام پشت آن شی یا شخص محافظت می شوند، اما قسمت هایی از زمین یا دیوارهای ساختمان ها که در معرض تشعشع هستند. ، آسیب می بینند; مثلا رنگشان از بین می رود و سفید می شوند.
قرار گرفتن در معرض پرتوهای گاما با دوز بالا نیز اثرات مضری بر سلامت انسان دارد. اشعه گاما می تواند از لباس و پوست عبور کرده و به اندام های بدن نفوذ کند و باعث یونیزاسیون یا از دست دادن الکترون در سلول ها شود. یون‌های حاصل از یونیزاسیون می‌توانند به مولکول‌های آلی پیچیده مانند پروتئین‌ها، اسیدهای نوکلئیک و آنزیم‌ها حمله کرده و پس از از بین بردن آنها باعث اختلال در روند طبیعی بدن انسان شوند. همچنین تشعشعات گامای شدید می تواند به DNA آسیب برساند و با شکستن کروموزوم ها عوارضی مانند جهش ژنتیکی در نسل های بعدی ایجاد کند.
چرا سایه های کمی از آن زمان باقی مانده است؟
دکتر هارتشورن در پاسخ به این سوال گفت: احتمالاً در ابتدا سایه‌های زیادی وجود داشت، اما بیشتر سایه‌ها در اثر امواج انفجار و گرمای متعاقب آن از بین رفتند.
درس هایی برای آینده
با گذشت زمان، پیامدهای دراز مدت این فاجعه تاریخی سوالات مهمی را در مورد استفاده از بمب های هسته ای ایجاد کرده است. همانطور که گفته شد بسیاری از سایه های حک شده بر روی صخره ها در اثر باد و آب فرسایش یافته اند. چندین سایه باقیمانده در موزه یادبود صلح هیروشیما برای نسل‌های آینده نگهداری می‌شود تا درباره این تراژدی فکر کنند.
دکتر ولرشتاین گفت: به نظر من توجه به عواقب استفاده از سلاح های هسته ای بسیار مهم است، ما باید این سلاح ها را ابزاری برای رفاه مردم بدانیم نه به عنوان سلاحی برای کشتار جمعی.
منبع: دیجیاتو
