دو عضو جدید و قدرتمند سپاه برای هر اتفاق احتمالی
بر اساس آخرین اخبار نظامی، سپاه با توجه به تحولات سیاسی و نظامی اخیر در منطقه و به منظور افزایش توان دفاعی و راهبردی خود، نسل جدید موشک های کروز قدیر و نصیر را از وزارت دفاع دریافت کرده است. اما این دو موشک نسبت به نسل قبل چه پیشرفت هایی داشته اند؟
موشک های کروز قدیر و نصیر; دو عضو جدید ناوگان تسلیحاتی سپاه
موشک کروز قدیر مشابه برادر بزرگتر خود (Qadir CM-200A) با برد افزایش یافته ۳۰۰ کیلومتر است و می تواند به طور گسترده در پرتابگرهای ساحلی و ناوهای جنگی نیروی دریایی استفاده شود. این موشک به همراه سایر اعضای خانواده از سیستم هدایت اینرسی برای فاز اولیه و هدایت راداری فعال برای فاز نهایی استفاده می کند.
در سامانه هدایت فوق، پس از شناسایی هدف دریایی توسط رادارهای کشف (اعم از پرتابگرهای ساحلی، شناور یا هوایی)، موقعیت هدف به موشک داده می شود و موشک مجهز به سیستم هدایت داخلی یا اینرسی می شود. بر اساس شتاب سنج و ژیروسکوپ به عنوان حسگرهای حرکت و چرخش. یعنی به سمت هدف هدایت می شود و پس از رسیدن به برد هدف و زمان فعال شدن رادار موشک، موشک با استفاده از رادار بر روی هدف قفل می شود و در مرحله نهایی هدایت آن به صورت رادار فعال انجام می شود.
از ویژگی های موشک CM-300 قدیر می توان به برد حداقل تا حداکثر برد ۱۵ تا ۳۰۰ کیلومتر، قطر ۳۶۰ میلی متر مشابه قدیر و طول همسان با آن و وزن ۷۷۰ کیلوگرم اشاره کرد. که ۱۶۵ کیلوگرم آن سرجنگی است. با توجه به ابعاد خانواده نور، نسخه های کوچک تری از خانواده نور برای استفاده در لانچرهای موشک انداز نیروی دریایی سپاه ساخته شد تا اینکه موشک های کوثر ۱ و ۲ ساخته شد که علاوه بر تفاوت در ابعاد، در نیروی محرکه نیز با هم تفاوت داشتند. برای استفاده از پیشرانه مینی جت از موتور موشک استفاده کرد.
موشک کروز بعدی این کلاس، موشک کروز CM-35 نصر با برد ۳۵ کیلومتر بر روی سکوهای مختلف از جمله پرتابگرهای ساحلی، شناورهای تندرو نیروی دریایی سپاه و شناورهای نیروی دریایی راهبردی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است. همچنین بالگردهای بل-۲۰۶ نیروی دریایی سپاه و جنگنده F-4 فانتوم. نیروی هوایی ارتش قابل حمل و پرتاب است.
از مشخصات اعلام شده موشک کروز CM-35 می توان به برد حداقل و حداکثر ۵ تا ۳۵ کیلومتر، قطر ۲۸۰ میلی متر، طول ۳.۲ متر، وزن ۳۶۰ کیلوگرم که ۱۳۰ کیلوگرم آن را سرجنگی تشکیل می دهد، اشاره کرد. نسخه هوا پرتاب موشک نصر با نام CM-35A با همان طول و قطر حداقل و حداکثر برد ۵ تا ۳۵ کیلومتر و حامل کلاهک ۱۳۰ کیلوگرمی با وزن ۳۲۱ کیلوگرم است.
پس از ساخت نسخه هدایت شونده نصر نصر با نام «نصر بصیر» نسخه جدیدتری از این موشک با نام CM-90 نصیر ساخته شد که هم اکنون تحویل سپاه شده است. این موشک علاوه بر بدنه کشیده و ابعاد بزرگتر، از موتور توربوجت نیز بهره می برد. نصیر با قابلیت پرتاب از سکوهای ساحلی و دریایی دارای حداقل و حداکثر برد ۱۰ و ۹۰ کیلومتر است و با قطر ۱۸۰ میلی متر و طول حدود ۴ متر با وزن ۳۵۱ کیلوگرم می تواند یک کلاهک ۱۳۰ کیلوگرمی با حداکثر سرعت ۸ ماخ.
پیشران موشک های کروز جدید وزارت دفاع
کروزهای خانواده نور در برخی زیرشاخه ها دارای موتورهای توربوجت و موشک های سوخت جامد هستند که عمدتا موشک های کوتاه برد ایران را تشکیل می دهند. استفاده از موتور توربوجت باعث می شود موشک به بردهای بیشتری برسد و طبیعتاً بتواند برد بیشتری را برای کشف و هدف قرار دادن اهداف طی کند.
با چنین ساختاری به سرعت اولیه نیاز دارد زیرا موتور توربوجت نمی تواند سرعت لازم برای پرتاب و جداسازی موشک از پرتابگر را در زمان شلیک فراهم کند. این نیاز با استفاده از تقویت کننده سوخت جامد که موشک را به سرعت مورد نیاز برای رانش می رساند برطرف می شود و بوستر پس از اتمام کار از موشک جدا می شود.
از سوی دیگر موشک های کروز مجهز به پیشران موشک ساختار ساده تری نسبت به موتورهای توربوجت دارند و علاوه بر هزینه ساخت، برای پرتاب مانند کروزهای توربوجت نیازی به تقویت کننده ندارند. این مدل از موشک ها به دلیل وزن و ابعاد کوچکتر، امکان حمل و پرتاب آنها را بر روی سکوهای هوایی اعم از بالگرد و جنگنده سبک، علاوه بر استفاده در شناورهای سبک، میسر می سازد.
شاید مهم ترین نکته در مورد موشک های کروز ایرانی صرف نظر از کمیت و نوع کلاهک، نوع سکوی حامل، برد و نوع سیستم هدایت، سرعت آنها باشد. در حال حاضر کروزهای ایرانی از همه نوع از جمله خانواده نور با حداکثر سرعت ۰.۸ ماخ و خانواده های سومار، هویزه، ابومهدی با حداکثر سرعت ۰.۷۸ ماخ همگی دارای سرعت مادون صوت هستند.
در شرایطی که در حال حاضر طیف گسترده ای از سامانه های دفاعی کوتاه و میان برد برای مقابله با تهدیدات کروز در حال توسعه است، موشکی با سرعت مادون صوت احتمال هدف گیری بالایی دارد. این احتمال در مورد موشک های کروز ضد کشتی نیز صادق است، علاوه بر موشک های کروز حمله زمینی که برای هدف قرار دادن اهداف دشمن در خشکی استفاده می شود و باید از مقابل طیف وسیعی از رادارها و سامانه های رهگیری کشف و شناسایی عبور کنند.
در حال حاضر کشورها سعی در استفاده از سیستم های دفاعی مختلف در شناورهای نظامی در کلاس ها و وزن های مختلف در بردهای کوتاه تا بلند و نوع دفاع نقطه ای دارند. تیر در بالا، سامانه های موشکی کوتاه برد تا دوربرد می توانند شناورهای خود را در برابر تهدیدات مختلف به ویژه کروزهای ضد کشتی و پهپادهای انتحاری محافظت کنند و سپاه نیز از این قاعده مستثنی نیست.
