رخدادهای شوقبرانگیز سال ۲۰۲۳؛ از رصد کهکشانهای دوردست تا کشف مومیاییهای ۴۳۰۰ ساله
سال ۲۰۲۳ سالی پرتلاطم و پر از اتفاقات مختلف از ابتدا تا انتها بود. اگرچه در سال جاری جنگهای ویرانگر و بلایای طبیعی رخ داد، اما خبرهای خوب و مثبتی از یک سری اکتشافات علمی و دستاوردهای زیستمحیطی و انسانی در ۱۲ ماه گذشته به ثبت رسید.
در زیر به برخی از این رویدادها و حوادث پرداخته ایم:
تلسکوپ اقلیدس بر کهکشان های دوردست نور می اندازد
تلسکوپ اقلیدس در ژوئیه امسال با موشکی متعلق به شرکت آمریکایی «اسپیس ایکس» از کیپ کاناورال فلوریدا به فضا پرتاب شد تا ماموریت ۶ ساله خود را برای اکتشاف فضا در فاصله ۱.۵ میلیون کیلومتری زمین آغاز کند.
این تلسکوپ متعلق به آژانس فضایی اروپا که با هدف بررسی ماده تاریک و انرژی تاریک به فضا پرتاب شد، چهار ماه بعد پنج تصویر شگفت انگیز و روشنگر از فضا ثبت کرد.
به عنوان مثال در یکی از تصاویر این تلسکوپ مجموعه ای عظیم و دوردست از بیش از صد هزار کهکشان دیده می شود. تخمین زده می شود که برخی از آنها حدود ۱۰ میلیارد سال نوری از ما فاصله داشته باشند و قبلاً هرگز دیده نشده اند.
این تصاویر همچنین شامل سحابی سر اسب است که بخشی از صورت فلکی شکارچی است.
پیشرفت در درمان بیماری پارکینسون
سال ۲۰۲۳ با چندین پیشرفت در تشخیص و درمان بیماری پارکینسون همراه بود. در ماه آوریل، تیمی از محققان تکنیک جدیدی ارائه کردند که به گفته آنها می تواند تجمع پروتئین های غیرطبیعی مرتبط با پارکینسون را تشخیص دهد.
این تجمع نشانه پاتولوژیک این بیماری است و تشخیص آن می تواند مدت ها قبل از بروز علائم به تشخیص بیماری کمک کند. تاکنون آزمایش خاصی برای تشخیص پارکینسون وجود ندارد.
با این حال، برای بیماران پارکینسون، اخبار خوب بیشتری در ماه نوامبر وجود داشت. زمانی که یک بیمار پارکینسون طولانی مدت که برای مدت طولانی در خانه بود، با کمک یک پروتز عصبی توانایی کامل راه رفتن خود را به دست آورد. این ایمپلنت شامل یک میدان الکترودی بود که در جلوی نخاع قرار می گرفت و با ژنراتور شوک الکتریکی زیر پوست شکم، نخاع را تحریک می کرد تا عضلات پا را فعال کند.
امید به آینده ای عاری از مالاریا با واکسن تحت حمایت WHO
در ماه اکتبر، سازمان بهداشت جهانی اعلام کرد که واکسن مالاریا (به نام R21/Matrix-M) را تایید کرده است.
این دومین واکسن مالاریا است که توسط این سازمان تایید شده و به عنوان اولین واکسن مالاریا لقب گرفته است که به هدف خود یعنی اثربخشی ۷۵ درصد دست یافته است.
دکتر تدروس آدهانوم گبریسوس، مدیر کل سازمان بهداشت جهانی، گفت که این واکسن به محافظت از کودکان بیشتر کمک می کند: “به عنوان یک محقق مالاریا، رویای روزی را داشتم که واکسنی ایمن و موثر علیه مالاریا داشته باشیم. “این واکسن به ارمغان می آورد. ما به چشم انداز آینده ای عاری از مالاریا نزدیک تر هستیم.”
مالاریا یک بیماری منتقله از طریق پشه است که سالانه حدود نیم میلیون نفر را در سراسر جهان به ویژه در آفریقا می کشد. این بیماری بیشتر کودکان زیر پنج سال و زنان باردار را درگیر می کند.
بزهای در معرض خطر، فوک ها و سنجاب ها عملکرد بهتری دارند
اتحادیه بین المللی حفاظت از طبیعت گزارش سالانه فهرست قرمز گونه های در معرض خطر را در اواسط دسامبر منتشر کرد. این گزارش معمولاً امسال نگران کننده است، اما حاوی خبرهای شگفت انگیز خوبی نیز بود.
به عنوان مثال، نوک شاخ آفریقایی به لطف برنامه های حفاظتی در چاد از «منقرض شده در طبیعت» به «در معرض خطر» تغییر کرد. بز کوهی سایگا قزاقستان که قبلا “به شدت در خطر انقراض بود” به دلیل اقدامات محلی ضد شکار غیرقانونی به عنوان “تقریبا در معرض خطر” طبقه بندی شده است.
همچنین شرایط برای فوک های راهب و سنجاب های شکم قرمز بهبود یافت، در حالی که جمعیت کرگدن های آفریقایی با افزایش ۵ درصدی به بیش از ۲۳۰۰۰ رسید.
فسیل دایناسوری که می تواند نظریه تکامل پرندگان را بازنویسی کند
در ماه سپتامبر، یک فسیل کوچک نیمه پرنده و نیمه دایناسور در استان فوجیان جنوب شرقی چین پیدا شد که دانشمندان آن را انقلابی کوچک برای نظریه تکامل پرندگان توصیف کردند.
اعتقاد بر این است که این موجود، Fujianunator prodigiosus، در اواخر دوره ژوراسیک، ۱۴۸ تا ۱۵۰ میلیون سال پیش زندگی می کرده است و کشف آن شکافی را در پرونده فسیلی مربوط به منشاء پرندگان پر می کند.
مهار جزئی جنگل زدایی در آمازون
زمانی که لولا داسیلوا از برزیل در ژانویه جانشین ژایر بولسونارو به عنوان رئیس جمهور شد، متعهد شد که تا سال ۲۰۳۰ به جنگل زدایی فاجعه بار در آمازون پایان دهد.
در ماه جولای، برنامه سالانه ردیابی جنگلزدایی موسسه تحقیقات فضایی ملی این کشور گزارش داد که جنگلزدایی آمازون در برزیل ۲۲.۳ درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل کاهش یافته است که پایینترین میزان در پنج سال گذشته است.
دولت برزیل با کاهش جنگل زدایی در آمازون، که زمانی به عنوان “ریه های جهان” شناخته می شد، توانسته است از انتشار حدود ۱۳۳ میلیون تن گاز جلوگیری کند. دی اکسید کربن (معادل ۷.۵ درصد از کل انتشار گاز در این کشور) جلوگیری می کند.
ایجاد صندوق جبران خسارت در اجلاس تغییرات اقلیمی
بیست و هشتمین اجلاس تغییرات اقلیمی که امسال به میزبانی دبی در امارات متحده عربی برگزار شد، با اعلامیه ای تاریخی افتتاح شد.
بر اساس این اطلاعیه مقرر شد صندوق غرامت ۶۵۵ میلیون دلاری برای جبران خسارات ناشی از بلایا یا خسارات ناشی از تغییرات اقلیمی در کشورهای آسیب پذیر تشکیل شود. چیزی که برای اولین بار اتفاق می افتد.
نامه های عاشقانه به ملوانان فرانسوی سرانجام پس از ۲۵۰ سال باز شد
امسال نیز یک استاد تاریخ در دانشگاه کمبریج در بریتانیا، با جستجو در اسناد آرشیوی، نامه هایی را یافت که بیش از دو قرن بسته مانده بودند.
این نامه ها توسط ملوانان فرانسوی در میانه “جنگ هفت ساله” (جنگ بین المللی بین دو اتحاد دریایی رقیب به رهبری بریتانیا و فرانسه از سال ۱۷۵۶ تا ۱۷۶۳) نوشته شده و تصویری نادر از زندگی خدمه کشتی و خانواده آنها در سالهای میانی قرن هجدهم. می دهد.
در یکی از این نامهها، ماری دوبوسک به همسرش، لویی چمبرلین، ستوان اول یک کشتی جنگی فرانسوی در سال ۱۷۵۸ نوشت: “من میتوانم تمام شب را برای شما بنویسم… من همسر وفادار ابدی شما هستم.”
مومیایی های مصر باستان نبش قبر می شوند
اوایل سال گذشته، دو مومیایی در چند متر زیر زمین در ممفیس، پایتخت مصر باستان، واقع در جنوب قاهره، پیدا شد.
این مومیاییها که تخمین زده میشود حدود ۴۳۰۰ سال پیش دفن شدهاند، از قدیمیترین مومیاییهای جهان هستند و به فاصله حدود یک ماه در گورستان سقاره کشف شدهاند.
سقاره بیش از ۳ هزار سال به عنوان محل دفن خاندان سلطنتی مصر مورد استفاده قرار می گرفت و یکی از مهم ترین مکان های تاریخی این سرزمین به شمار می رود. این مکان ۲۰ کیلومتر امتداد دارد و شامل صدها مقبره است.
منبع: یورونیوز